آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

المجروحين من المحدثين و الضعفاء و المتروكين، اثر محمد بن حبان بن معاذ (متوفی 354ق)، معروف به ابن حبان، کتابی است روایی در شرح‌حال راویان ضعیف اهل سنت که با تحقیق حمدي عبد المجيد السلفى، به چاپ رسیده است. ابن‌حبان کتابی در رجال با عنوان «التاریخ الکبیر» نگاشت که در‌بر‌دارنده ثقات و مجروحین بود، ولی به دلیل اینکه دست‌یابی به مطالب کتاب را مشکل می‌دید، آن را به دو کتاب الثقات و المجروحین تلخیص کرد. نام راویان در کتاب بر اساس حروف الفبا، تنها در حرف اول، تنظیم شده است. ابن‌حبان نزد عالمان اهل سنت، محدثی فقیه و حافظ به‌شمار می‌رود و او را هم‌شأن ابو‌‌حاتم، نسایی، ابن‌معین و ابن‌قطان دانسته‌اند. کتاب او در میان اهل سنت، از مهم‌ترین تألیفات در زمینه ضعفا است که به دست ما رسیده و مورد استفاده قرار گرفته است. ابن‌حبان از سختگیران در جرح راویان به‌شمار ‌می‌رود، چنان‌که گاه، برخی از ثقات را هم تضعیف کرده است. او دشمن سرسخت ابوحنیفه و مکتب رأی و قیاس بود و تألیفاتی در رد او نگاشت. در کتاب «المجروحین» هم طولانی‌‌ترین شرح‌حال را به ابو‌حنیفه اختصاص داده و از ذکر هیچ مذمتی فروگذار نکرده است.

المجروحين من المحدثين و الضعفاء و المتروكين، اثر محمد بن حبان بن معاذ (متوفی 354ق)، معروف به ابن حبان، کتابی است روایی در شرح‌حال راویان ضعیف اهل سنت که با تحقیق حمدي عبد المجيد السلفى، به چاپ رسیده است. ابن‌حبان کتابی در رجال با عنوان «التاریخ الکبیر» نگاشت که در‌بر‌دارنده ثقات و مجروحین بود، ولی به دلیل اینکه دست‌یابی به مطالب کتاب را مشکل می‌دید، آن را به دو کتاب الثقات و المجروحین تلخیص کرد. نام راویان در کتاب بر اساس حروف الفبا، تنها در حرف اول، تنظیم شده است. ابن‌حبان نزد عالمان اهل سنت، محدثی فقیه و حافظ به‌شمار می‌رود و او را هم‌شأن ابو‌‌حاتم، نسایی، ابن‌معین و ابن‌قطان دانسته‌اند. کتاب او در میان اهل سنت، از مهم‌ترین تألیفات در زمینه ضعفا است که به دست ما رسیده و مورد استفاده قرار گرفته است. ابن‌حبان از سختگیران در جرح راویان به‌شمار ‌می‌رود، چنان‌که گاه، برخی از ثقات را هم تضعیف کرده است. او دشمن سرسخت ابوحنیفه و مکتب رأی و قیاس بود و تألیفاتی در رد او نگاشت. در کتاب «المجروحین» هم طولانی‌‌ترین شرح‌حال را به ابو‌حنیفه اختصاص داده و از ذکر هیچ مذمتی فروگذار نکرده است.

در تاریخ‌نگاری اسلامی، ایستگاه‌های خاصی وجود دارد که تاکنون کمتر به آنها توجه شده است. یکی از آنها، تلاش‌های ابن‌حبان بستی متوفای 354 است که هم‌زمان که اهل حدیث است، اما بهره‌مند از خرد خراسانی و سیستانی هم هست. کتاب‌های الثقات و المجروحین در کنار کتاب صحیح و نیز روضة العقلاء که هر کدام آنها ویژگی خاص خود را دارند، دو اثر شناخته‌شدۀ اوست. بخش قابل توجهی از الثقات، سیره نبوی و تاریخ خلفا است و بخشی از آن که برخلاف معمول مفصل‌تر نوشته شده، مقتل الحسین (ع) است. در این مقاله، هم از تاریخ‌نگاری ابن‌حبان سخن گفته شده و هم به طور خاص درباره مقتل الحسین (ع) وی بحث شده است.

5- اطلاعات پایان‌نامه 5-1 تعریف مسأله و بیان سؤال‌های اصلی تحقیق ولایت ، به مثابه یکی از بنیادی ترین مفاهیم کلامی و فقهی در اسالم، همواره مورد توجه و بحث محققان و عالمان دینی بوده است. این مفهوم که در ابعاد مختلفی از جمله ولایت الهی، والیت پیامبر(ص)، ولایت ائمه اطهار (ع)و ولایت فقیه تبلور مییابد که ریشه در متون مقدس و سنت نبوی دارد. فهم صحیح ابعاد و مصادیق ولایت، از اهمیت بسزایی در تعیین مسیر اعتقادی وعملی مسلمانان برخوردار است. در این پژوهش، تمرکز بر بررسی تطبیقی احادیث ولایت در دو مجموعه حدیثی معتبر اهل سنت، یعنی سنن ابو داوود سجستانی و صحیح ابن حبان بستی خواهد بود. این دو کتاب، ازمهمترین منابع حدیثی اهل سنت محسوب میشوند و حاوی روایات زیادی در باب مسائل گوناگون از جمله ولایت هستند. هدف اصلی این پژوهش، استخراج، تحلیل و مقایسه روایات مرتبط با مفهوم ولایت در این دو اثر، و سپس تطبیق آنها با دیدگاه های مطرح شده در منابع شیعی و سنی است. معنای لغوی ولایت: بررسی ریشه های واژه ولی و ولایت درزبان عربی (وَلیَ، یَلی، وَالیه،ً وَلْیٌ ) پنهانی مختلف آن از جمله نزدیکی ، سرپرستی، دوستی، نصرت، تصرف، کمک و غیره با ذکر مثال از کاربردهادر قرآن و احادیث. معنای اصطلاحی ولایت در کلام و فقه انواعی دارد از جمله : 1)ولایت تکوینی: والیت الهی بر کل هستی، قدرت مطلق خداوند بر آفرینش و تدبیر عالم است که به تبیین ابعاد ولایت تکوینی و ارتباط آن با مشیت الهی است . 2)ولایت تشریعی: حق قانونگذاری و حکمرانی است ،به تبیین ولایت تشریعی خداوند و پیامبر (ص)و ائمه (ع) است . 3)ولایت خاصه امامت: ولایت بر امور دین و دنیا، رهبری جامعه اسالمی پس ازپیامبر(ص) است ،که به بررسی وجوه افتراق و اشتراک این مفهوم در شیعه و اهل سنتپرداخته است. 4ولایت عامه (سرپرستی و دوستی): در لغت به معنای دوستی و محبت بین مومنین، سرپرستی و یاریرساندن است. 5ولایت فقهی: موضوع ولایت در فقه به معنای حق و قدرت تصرف بر افراد یا اموال به نمایندگی از آنهاست. انواع مختلف ولایت در فقه : 1)ولایت بر صغیر: این نوع ولایت به والدین یا سرپرستان قانونی مربوط می‌شود که مسئولیت تربیت و نگهداری فرزندان کوچک را بر عهده دارند. والدین می‌توانند در امور مالی و آموزشی فرزندان خود تصمیم بگیرند. 2)ولایت بر مجنون: در این مورد، ولیّ (مانند والد یا قیم) مسئولیت تصمیم‌گیری برای افراد دارای اختلالات روانی را بر عهده دارد. مجنون به دلیل عدم توانایی در تشخیص صحیح، نیاز به حمایت و تصمیم‌گیری از سوی ولی خود دارد. 3)ولایت بر سفیه: سفیه به افرادی اطلاق می‌شود که به لحاظ عقلانی توانایی تصمیم‌گیری صحیح را ندارند، هرچند که دچار اختلال روانی نیستند. ولیّ بر اساس ضرورت، می‌تواند در امور مالی این افراد تصمیم بگیرد تا از ضرر و زیان جلوگیری کند. 4) ولایت پدر و جد : در فقه اسلام، والدین و جد می‌توانند به عنوان ولی در امور مالی و حقوقی فرزندان و نوه‌ها عمل کنند، به شرط آنکه در راستای حسن نیت و به نفع آنها باشد. 5) ولایت حاکم شرع : این نوع ولایت به حاکم اسلامی مربوط می‌شود که می‌تواند در مورد امور عمومی و اجتماعی تصمیم‌گیری کند. حاکم شرع می‌تواند در مسائل مهم اجتماعی و حقوقی به نمایندگی از جامعه عمل کند. 6) ولایت عدلیه: این ولایت به قوه قضائیه مربوط می‌شود که نقش نظارت و اجرای عدالت را بر عهده دارد. قاضیان به عنوان نمایندگان عدالت در امور قضائی عمل می‌کنند. در ادامه به اهمیت و جایگاه مفهوم ولایت در اسلام را در ابعاد مختلف توضیح میدم که انواعی دارد : 1. جایگاه کلامی: ولایت به عنوان رکن اساسی دین: ولایت به عنوان مفهومی بنیادی در دین اسلام شناخته می‌شود. این مفهوم نشان‌دهنده رابطه‌ نزدیک بندگان با خداوند و اولیای الهی است. ارتباط ولایت با توحید، نبوت، معاد و عدل: ولایت به معنای رهبری و هدایت، به توحید (یعنی یکتاپرستی) و نبوت (رهبری الهی) مرتبط است. پذیرش ولایت به معنای ایمان به نبوت‌ها و معاد است، زیرا اولیای الهی به عنوان نمایندگان خداوند در هدایت خلق عمل می‌کنند. هم‌چنین، عدالت به عنوان یک اصل اساسی در این رابطه تأکید دارد. اهمیت ولایت در تعیین مسیر هدایت و سعادت: ولایت نه تنها به هدایت افراد در امور دنیوی بلکه در سعادت اخروی نیز اهمیت دارد. اولیای الهی به انسان‌ها کمک می‌کنند تا در مسیر درست قرار گیرد و به سعادت و کمال برسند. 2. جایگاه فقهی و حقوقی: مبنای احکام حکومتی و اجتماعی: ولایت به عنوان یکی از اصول مهم در تعیین و تشخیص احکام فقهی است. این موضوع نقش مهمی در تبیین قوانین و مقررات اجتماعی و حکومتی دارد. نقش ولایت در نظام سیاسی اسلام: ولایت به عنوان یک اصل اساسی در حکمرانی اسلامی مطرح است. حاکم اسلامی به عنوان ولی، باید عدالت را برقرار کند و امنیت جامعه را تأمین نماید. تأثیر ولایت بر حقوق و تکالیف فردی و اجتماعی: ولایت اثر مستقیم بر حقوق و تکالیف افراد دارد. ولیّ موظف است که به حقوق افراد توجه کند و در پی تأمین نیازهای آنها باشد؛ این موضوع به ایجاد یک جامعه منسجم کمک می‌کند. 3. جایگاه اخلاقی و تربیتی: ولایت به عنوان مبنای ارتباط معنوی با اولیای الهی: ولایت خود، ارتباطی عمیق و معنوی با اولیای الهی ایجاد می‌کند. این ارتباط به بندگان کمک می‌کند تا از نور و هدایت الهی بهره‌مند شوند. اهمیت ولایت در تزکیه نفس و تهذیب اخلاق: ولایت به انسان‌ها کمک می‌کند تا نفس خود را تزکیه و اخلاق نیکو را در خود پرورش دهند. از آنجا که اولیای الهی الگوهای عملی و اخلاقی هستند، پیروی از ولایت آنها منجر به اصلاح نفس می‌شود. نقش ولایت در ایجاد وحدت و همبستگی در جامعه اسلامی: ولایت می‌تواند به اتحاد مسلمانان و همبستگی اجتماعی کمک کند. با پیروی از یک ولی واحد و مرجعیت دینی، جامعه به سمت انسجام و همدلی سوق می‌یابد. معرفی سنن ابو داوود سجستانی : یکی از معتبرترین کتب حدیث در بین مسلمانان است که توسط حافظ ابوداود سلیمان بن

این کتاب ارزشمند انحرافات و جعلیاتی که در روایات به پیامبر نسبت داده شده است درباره خلفای سه گانه در تطهیر آنها و ... می باشد و در ضمن رد این روایات به شبهات پیرامون ان ها نیز پاسخ می دهد.