آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

اخذ میثاق حق تعالی از همه افرادبشرواعتراف آنهابه عبودیت خود و ربوبیت خداوند در عالمی که به آن « ذر » گویند ، به بعد مجرد انسانها یعنی نفوس بشری نسبت داده می شود. در حالیکه حدوث نفس قبل از پیدایش بدن با مبانی عقلی فلاسفه مسلمان ناسازگار است. مقاله حاضرپس از ذکر دلایل فلاسفه مسلمان بر عدم حدوث نفس قبل از بدن ، به تبیین چگونگی اخذ پیمان در عالم ذر با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه می پردازد و پس از بیان قواعدی چون بسیط الحقیقه کل الاشیاء، ظهورات حقایق وجودی در نشئات گوناگون، مسئله انطواء کثرت در وحدت و... بیان می دارد که نفوس قبل از ابدان در نزد حق تعالی با کینونتی متناسب باآن نشأت ونه با تعیّنات جزئیه حضور داشته و فقر ذاتی وتعلق وجودی خویش به حق تعالی را شهود نموده وبه آن معترف بوده اند.ولذا امر اخذ میثاق واعتراف به ربوبیت خداوند که مورد تصریح آیات وروایات می باشد لزوما کلامی ولسانی نبوده و می تواند وجودی وشهودی باشد.

دعا­کردن و راز و نیاز با معبود از جمله آموزه­های مؤکد دینی و عرفانی است. از طرف دیگر یکی از مراتب و مقامات عرفانی مقام رضا است، یعنی سالک باید رضایت کامل به قضا و قدر الهی داشته و همواره راضی به رضای حق باشد.. پرسش اینجاست که آیا منافاتی بین دعا­کردن و مقام رضا وجود ندارد ؟آیا دعا­کردن، اعتراض به قضا و قدر الهی محسوب نمی شود؟ در این تحقیق مطالبی دالّ بر ضرورت دعا و نیایش از قرآن کریم و احادیث معصومین(ع(و سخنان اولیاء الله ذکر شده ­است و بیان شده که دعا، مغز عبادت است ،دعا سلاحِ مؤمن است و اینکه ترک دعا، معصیت است و عاجزترین مردم کسانی هستند که توفیق دعا­کردن ندارند. همچنین از عرفای بزرگ اسلامی مطالبی در بابِ رضا بیان شده که سالک باید بر آنچه از دستش رفت غمناک نبوده و بر آنچه که بدست می ­آورد، خوشحال نشود و باید راضی به قضای حق باشد و یقین داشته­باشد که خداوند بهترین مقّدرات را برای او در نظر گرفته­ است و همۀ امور براساس حکمتِ الهی است، لذا بر حکم و قضای الهی اعتراضی نکند و شاکر باشد. از تحلیل این دو امر به­ ظاهر متقابل بر مبنای قرآن و عرفان این نتیجه حاصل شده که سالک می تواند در همان حالی­که باید به قضای الهی راضی است، دست به دعا بردارد . اودعا­کردن را امر الهی ،وسیله سخن گفتن با خداوند و وظیفه خود می­داند و از طرفی به هرچه در قضا و قدر برای انسان در نظر گرفته شده رضایت کامل دارد و می­ پسندد هرآنچه را خداوند برای او پسندیده است.

دو اصطلاح عرفان وفرقان ناظر بر معنای علم ودانش می‌باشند؛ ولی دانشی که با عمق وبصیرت وقوه تشخص همراه باشدواز درک ظاهری فراتر رود. در بینش قرآنی نیل به این مرتبه از دانش ومعرفت فرآیندی است که از عوامل بسیاری متاثر است وباموانع فراوانی نیز مواجه است. مقاله حاضر پس از تبیین معنای دقیق این دو اصطلاح وتوجه‌دادن به اهمیت آنها در سرنوشت انسان، عوامل وموانع حقیقی نیل به مقام عرفان وفرقان را برمبنای آموزه‌های قرآن جستجو نموده ودر نهایت به این نتیجه می‌رسد که بعد معرفتی انسان تنها از قوای ذهنی وفکری اومتاثر نیست، بلکه مجموعه عواملی که شاکله شخصیت هر انسانی را می‌سازند، ادراکات اورا در سطوح مختلف تعیّن می‌بخشند ومی توان همه عوامل موثر را با عامل تقوی تنظیم وکنترل نمود

از آنجایی که انسان موجودی است بالفطره اجتماعی و نیاز به ارتباط با سایرین دارد تا هم نیازهای جسمی و مادی خود را برآورده سازد و هم با ارتباط عاطفی با دیگران به آرامش روحی دست یابد، "دوستی" از امور ضروری زندگی انسانی تلقی می گردد. مضافاً اینکه در انتقال صفات مثبت و منفی بسیار موثر است. از این رو حضرت علی (علیه السلام) در کتاب شریف نهج البلاغه در جای جای کلامشان به ضرورت‌های مختلف و موقعیت‌های متفاوت به این امر اشاراتی داشته‌اند. لذا با هدف درک و وصول به دوستی و محبت حقیقی مورد توصیه اسلام که غایت نبوت و امامت، و مایه سعادت و عزت انسان است، و تهیه الگویی علمی بر مبنای کلام امام معصوم در انتخاب و حفظدوست از لا به لای کلام حضرت علی (علیه السلام)به شناخت شناسی دوستی در نهج البلاغه پرداخته شد. به این منظور پس از مفهوم شناسی واژگان حاکی از معنای دوستی در نهج البلاغه، مبانی ، انواع ، اَبزارها و آسیب‌های دوستی از کلام ایشان استخراج و تحلیل شد.

در مقدمه این اثر ابتدا مطالبی را در مورد زندگینامه شمس الدین محمد بن محمود شهرزوری، آثار و... توضیح داده است. در قسمت دوم هم توضیحاتی درباره نور و حقیقت آن نور و ظلمت انوار و اقسام آن تعریف غنی هر آنچه نور النفسه است نور مجرد است نور الانوار در ترتیب وجود در احکام این برزخها نخستین صادر از نورالانوار نور مجرد واحد است کیفیت صدور کثرت از وحدت درمشاهدت اشراق نور مجرد به انفضال چیزی از او نیست محبت هر نور سافلی به خود مقهور محبت اوست و به نور عالی در کیفیت صدور کثرت از واحد احد و ترتیب آن در باب ثواب و پاره ای از کواکب بیان اقسام ارباب انواع قاعده امکان اشرف بر اساس سنت اشراق دانش خدای متعال بر اساس قاعده اشراق عدم تناهی آثار عقول و تناهی آثار نفوس آمده است.