آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

بی‌شک آثار فِرق‌نگاری اسلامی بی‌تأثیر از منازعات کلامی ـ جدلی به‌ویژه دربارۀ گروه‌های منتسب به شیعیان نبوده است. بنابر یک نظر، اسحاقیه یکی از همین فرقه‌های غالی شیعی است که جهت‌گیری‌های کلامی در گزارش اندیشه‌های مؤسّس آن ابویعقوب اسحاق بن محمد بن أبان نخعی احمر بصری مؤثر بوده است، از این رو برخی تلاش‌هایی را برای تنزیه وی از این اتهامات مبذول داشته‌اند. امروزه به‌واسطۀ میراث نصیریان، برخی متون و نقل قول‌های منسوب به وی در اختیار است که در صورت درستی انتساب آن‌ها می‌توان به منابعی دست اول در شناخت اندیشه‌های وی دست یافت. اهمیت این نقل قول‌ها در آن است که اطلاعاتی بی‌واسطه دربارۀ اندیشه‌های اسحاق احمر و تعالیم اسحاقیه به دست می‌دهد. این نوشتار می‌کوشد تا ضمن بازیابی این قطعات باقی‌مانده از آثار متعدد اسحاق و تاریخ‌گذاری آن‌ها، متونی دست اول از میراث اسحاقیه برای شناخت اندیشه‌ها و تعالیم آن‌ها ارائه نماید.