آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

ابهام در تبیین درست بعضی از گزاره‌های پر‌کاربرد اصول فقه همواره موجب بروز پیچیدگی در فهم و کاربرد آن‌ها می‌گردد. کنکاش در اندیشه اصولیان نشان می‌دهد، گاهی راهکارهایی برای اثبات و تعیین کارکردهای گزاره‌ای خاصّ پیشنهاد شده که در نیل به مقصود، از استواری و توضیح کافی برخوردار نیست. از این دست می‌توان ادلّه‌ای همچون خبر متواتر، اجماع، سیره و شهرت را نامبرد که با توجّه به حیثیّت جمع‌محوری و اشتراک نسبی در رسیدن به حجیّت، همواره توسط مشهور اصولیان فرایندی مبهم برای آن پیشنهاد شده است. شهید صدر با نامگذاری این تعداد از ادلّه به وسائل اثبات وجدانی دلیل شرعی، جهت‌دهیِ جدیدی به این ادلّه بخشیده است. ایشان برای به حجیّت رساندن این گزاره‌ها از کارکردهای استقراء در علم منطق و نظریه احتمال در علم ریاضیات، کمک گرفته و با تقسیم جدیدی از یقین، سرانجامِ این ادلّه را یقین موضوعی می‌داند. این تبیین ضمن برخورداری از روشی نوآورانه که بدون ارجاع به گزاره‌های پایه و بدیهی در سیر اثباتی آن، ساماندهی شده، قابلیت طرح و استفاده این تعداد از گزاره‌های اصولی را در علوم دیگر نیز فراهم آورده است. این پژوهش به روش تحلیلی – توصیفی مبتنی بر ابزار کتابخانه‌ای از بین ادله یادشده، فرایند حجیت خبر متواتر را براساس نظریه شهید صدر واکاوی نموده و به حجیت آن براساس فرایند (روش) رسیدن به یقین در حساب احتمالات ریاضی که کاملا جدید و در نوع خود در مباحث اصولی غیرمسبوق‌به‌سابقه است دست یافته و آن را فرارو قرار داده است.