آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

سبک ‌تعامل همسران در خانواده از مسائل مهمی ‌است‌ که در اسلام بدان بسیار پرداخته شده‌ است. از آنجاکه در سبک زندگی ‌اسلامی، مردان مسئولیت قوامیّت و سکانداری حرکت خانواده به سوی کمال را بر عهده‌ دارند، چنین پرسش می‌شود که آیا برای آنان، استفاده از روش تنبیه‌بدنی برای همسر، مجاز شمرده شده‌است یا نه؟ بخصوص‌که تبلیغات برای اسلام هراسی، با بزرگ‌نمایی مسئله خشونت در خانواده از سوی مردان، همراه شده و گروهی سعی‌کرده‌اند که با تکیه بر یک فهم خاصّ آیه‌ای از قرآن (نساء: 34) رفتار نادرست و ناعادلانه در مورد زن و تنبیه ‌بدنی وی توسط همسر را جایز شمارند. این پژوهش‌که با روش توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته ‌است، برآن ‌است تا با گردآوری و نقد دیدگاه‌های گوناگون مفسّران در مفاد آیه با بررسی معناشناختی واژه‌ی‌ضرب و توجّه به انصراف شارع از معنای مشهور به تبیین جدیدی در این زمینه دست یابد؛ لذا با توجه به دانش معناشناسی و سیره معصومین، قراین متعددی، برای انصراف شارع از معنای مشهور «ضرب» و توجه مخاطب به معانی دیگر آن ارائه شده که نشانگر تَطوُّر دلالت لفظ ضرب است. قرآن تنبیه قصاص بدنی را به ضرب هیچ عن قصاص وان تجویز ننموده و فقط در سه مورد (قصاص، جهاد، حدود و تعزیرات) با رعایت شرایط جایز می‌داند.

جامعیّت از ویژگی‌های قرآن است که مورد پذیرش اندیشمندان مسلمان قرارگرفته، اما نسبت به گسترۀ آن اختلاف‌نظر وجود دارد. تبیین صحیح از گسترۀ جامعیّت قرآن، ارتباط تنگاتنگی با مسألۀ خاتمیّت دارد. این جستار، درصدد اثبات پیوند و تلازم جامعیّت قرآن با مسألۀ خاتمیّت است که در این زمینه، تاکنون پژوهشی انجام ‌نشده است. همچنین، با توجه به مسائل نوپدیدی که به‌ظاهر در منابع دینی ذکر نشده، ادّعای جامعیّت قرآن و خاتمیّت پیامبرˆ با اشکال روبرو شده، که در این نوشتار برای رفع این چالش نیز، چاره‌اندیشی ‌شده است.

مسأله‌ی توهین به انبیاء در ابتدا ناخوشایند به نظر می رسد اما با استنباط از مفاهیم و تفاسیر قرآن کریم، این امر مسبب اعجاز انبیاء الهی و ایمان آوردن گروهی از منکران انبیاء و پاسخ آنان به اهانت‌ها بوده است. موضوع تحقیق بررسی اخلاقی توهین به انبیای الهی در قرآن می‌باشد. هدف تحقیق حاضر تبیین و شناسایی توهین‌های صورت گرفته به انبیاء و برخوردهای اخلاقی انبیاء از منظر قرآن می‌باشد. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و در رأس آن قرآن کریم انجام شده است. بر اساس این تحقیق روشن می‌شود که بزرگترین دلیل توهین به انبیای الهی حفظ منافع مادی و مادی‌گرایی و تقلید از نیاکان گذشته بوده و مهم‌ترین و رایج‌ترین برخورد اخلاقی انبیاء نیز تذکّر و یادآوری و سخن نیکو و بردباری بوده است. وظایف اخلاقی پیروان انبیاء نیز فداکاری و آزادی بیان و همزیستی مسالمت‌آمیز از دیدگاه قرآن می‌باشد.

حریم خصوصی قلمروی از زندگی ومتعلقات هرفرد است که انتظار دارد دیگران بدون رضایت وی به آن قلمرو وارد نشوند یا به اطلاعات آن دسترسی نداشته باشند.وانسانها بنا بر فطرت خود، قلمروهایی رامحدوده خصوصی خویش می دانند ودرآن پناه می گیرند. این پناهگاه امن، حریم خصوصی است که زندگی وحیات برای آنان میسّرمیشود وانسانیت معنا و مفهوم می یابد. اسلام برای حریم خصوصی انسان اهمیت ویژه‌ای قائل می‌باشد زیرا انسان به عنوان اشرف مخلوقات دارای کرامت و عزّت می‌باشد که از جانب خداوند متعال به او عطا شده و دیگر موجودات از آن بی‌بهره هستند. نیاز به حریم خصوصی، امری بسیار ریشه‌دار و فطری است که با کرامت انسانی ارتباط وثیق دارد و هدف از آن تکریم تمامیت مادی و معنوی انسان و تعالی شخصیت او می باشد و رعایت این حق فضای لازم برای رشد و تکامل شخصی افراد را فر اهم ساخته و از تنزل انسان‌ها در حد یک ابزار جلوگیری می‌کند.از قرآن و روایات استفاده می شود که موارد ذیل از مصادیق حریم خصوصی است: منزل و محل سکونت، بدن و جسم انسان، عقاید و افکارانسان، متعلقات شخصی و مالکیت انسان براموالش.وهمچنین عوامل نقض کننده‌ی حریم خصوصی ازدیدگاه قرآن و روایات ، تجسس، غیبت، سخن چینی، استراق سمع، اشاعه فحشا و هتک ستر، افشای اسرار و سوء ظن برشمرده شده است.وبا اینکه اصل این است که ورود به حوزه حریم خصوصی افراد ممنوع است، ولی مواردی به طور محدود اجازه داده شده است، که عمده آن موارد ذیل است: تحقیق برای امر ازدواج درحد متعارف ولازم، تجسس از کودک، نوجوان و جوان توسط ولی او، تجسس از ظالم برای افشای ظلم او، تجسس ونظارت حاکم بر کارگزارانش، تجسس برای کشف توطئه های منافقان وکافران علیه مسلمانان.

این نوشتار به بررّسی نظریه‌ی جواز حدّاقلی ترجمه‌ی قرآن کریم، از دیدگاه فریقین پرداخته است. شیعیان بر جواز ترجمه‌ی قرآن اتّفاق نظر دارند. آنچه از ادلّه‌ی اهل سنّت برداشت می‌شود، عدم جواز ترجمه‌ی قرآن است. در این پژوهش که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و به روش تحلیلی-توصیفی نوشته شده است، ضمن تبیین حقیقت فتوای رشید رضا مبنی بر عدم جواز ترجمه قرآن و کشف تاثیر شرایط و زمان بر این فتوا ، به دلایل و مؤیّداتی دیگر بر جواز ترجمه‌‌ی قرآن کریم از سوی اهل سنّت رسیده‌ایم. همچون؛ اقدام رشید رضا به همراه گروهی از علماء مصر بر ترجمه‌ی قرآن، فتوای علمای دانشگاه ألأزهر مصر بر جواز ترجمه‌ی قرآن، نظریه‌ی تفصیلی جواز و عدم جواز ترجمه‌ی قرآن و بیان جناب زرکشی مبنی بر ضرورت ترجمه‌ی قرآن در بعضی موارد. آنچه اکثر اهل‌سنّت را بر این داشته تا با جواز ترجمه‌ی قرآن مخالفت کنند، خلط میان امکان وجواز ترجمه‌ی قرآن است. پس چنانچه منظور از ترجمه‌ی قرآن را ترجمه‌ی حقیقی و بصورت آیینه‌ی تمام نمای قرآن بگیریم، شیعه هم قائل به چنین ترجمه‌ای نبوده ونظرش با مخالفینِ عدم امکان ترجمه (اهل سنّت) یکسان می‌باشد. امّا ترجمه‌ی حدّاقلی، که براساس ضوابط باشد، مسأله‌ای است که عقل جواز امکانش را ثابت می‌کند و نقل حکم به جواز شرعی آن می‌دهد.