آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آیین مهر یکی از مذاهب دیرینه و شناخته‌شدۀ ایران باستان است. آثار و شواهد برجای‌ماندۀ این آیین، گستردگی از شرق تا غرب قلمرو آن را نشان می‌دهد؛ از این‌رو در دو سده پسین، همواره مورد توجه پژوهشگران حوزه‌های مختلف علمی قرار گرفته است. نبود منابع مستند و شواهد تجربی قاطع موجب شده است پژوهشگران فرضیه‌های متفاوتی در زمینه زادگاه آیین مهر و شیوۀ انتقال آن به دیگر مناطق ارائه دهند که هرکدام نیازمند تأمل و بررسی فراوان است. نوشتار حاضر همه فرضیه‌های ارائه‌شدۀ پژوهشگران این حوزه، افزون بر شواهد ابتدایی موجود و در ارتباط با آیین مهر را بررسی می‌کند. موارد نام‌برده برای دست‌یابی به پاسخی روشن و یافتن خانه بدوی مهرپرستی نقش بسزایی دارد. مشخص‌شدن زادگاه این آیین می‌تواند سرچشمۀ نخستین مهرپرستی یا میترائیسم غربی را آشکار کند که بی‌ارتباط با گونه شرقی آن نیست. در این مسیر با سه گروه از شواهد یا مدارک شامل گواهی‌های تاریخی، شواهد باستان‌شناختی و نظریه‌ها روبرو هستیم. با بررسی و تکیه بر آنها می‌توان منشأ آیین مهر را به اقوام هندواروپایی ساکن در شرق باستان نسبت داد که پس از آمیختن با فرهنگ پارسی به‌ صورت یک بریکولاژ مذهبی به سمت غرب روانه شده، در مسیر خود فرهنگ‌های مختلف را اکتساب کرده و سرانجام به شکل میترائیسم شناخته‌شده غربی در امپراتوری روم به حیات خود ادامه داده است.

لوئیس، به عنوان یک شرق شناس و تحلیلگر سیاسی یکی از صاحب نظران اصلی مغرب زمین درباره ی اسلام و مسلمانان است. اما اهمیت آرا و اندیشه های لوئیس تنها از جنبه ی علمی نبوده چرا که به دلیل نفوذی که شخص وی و اندیشه هایش در محافل سیاسی غرب و به ویژه در میان نومحافظه کاران ایالات متحده دارد، نیز مورد توجه قرار گرفته است. از نگاه بسیاری، وی به عنوان پدر اندیشه نومحافظه کاران آمریکا درباره ی کشورهای اسلامی شناخته می شود. این نفوذ علمی و سیاسی لوئیس موجب شده که کنکاش در نظرات وی بتواند وجوه خاصی از نگاه غرب به جهان اسلام را به نمایش گذارد، وجوهی که چگونگی تعامل و تضاد میان این دو حوزه ی تمدنی را در بر می گیرد. از این رو است که پژوهش حاضر با تمرکز بر آرا و اندیشه های این شرق شناس تلاش می نماید تا چگونگی روابط میان دو حوزه ی تمدنی یعنی جهان اسلام و غرب را از نگاه وی به تصویر می کشد.در این پژوهش به مطالعه دیدگاه برنارد لوئیس در مورد طرح تجزیه خاورمیانه با تاکید بر تجزیه ایران می پردازیم.

دوران حکومت عباسیان بیش از پانصدسال بودکه درعصردوم عباسی یا عصرطلایی،هم زمان با دوران خلافت متوکل و آغازدوره امامت حضرت امام هادی علیه السلام،به دلیل وجود جریان‌ها و حوادث سیاسی و دینی، دوره‌ای حساس در تاریخ خلافت عباسیان به شمار می‌رود. سیاست دینی دستگاه خلافت متوکل،در جهت حمایت از مذهب اهل حدیث و جماعت سیر می‌کرد. او این مذهب را یگانه مذهب رسمی و مورد قبول خلافت اعلام و افکار و عقاید مخالف را منع کرد. بحث و نظر در امور دین ممنوع گردید،از تبلیغات مذهبی فرقه معتزله جلوگیری شد، شیعیان به شدت سرکوب شدند، فرمان‌های شدیدی برای تحقیر اهل‌ذمه صادر گردید و آنها را از کارهای دولتی اخراج کردند.در چنین شرایط خفقان اجتماعی واوضاع آشفته سیاسی،که آکنده از حوادث عبرت آمیز تاریخی است،امام هادی علیه السلام به محض عهده داری امر امامت ، به تبلیغ و گسترش اندیشه های پاک وراستین مکتب اهل بیت علیه السلام می پردازد ودستگاه خلافت عباسی را به وحشت می اندازد ، از این رو توطئه دشمنان برای جدایی بین حضرت و امت اسلامی از همان روزهای نخست عهده داری مقام امامت وسرپرستی امت شروع می شود.اما آن امام با تدبیر حکیمانه ورهبری آگاهانه خویش،امت وجامعه اسلامی را از قرار گرفتن در سراشیب سقوط وانحطاط نجات بخشیدند.این پژوهش به بررسی ونقد اوضاع تاریخی وسیاسی عصر عباسی دردوران امامت حضرت امام هادی علیه السلام ونقش آن حضرت در هدایت ورهبری مردم می‌پردازد.وحمایت وپشتیبانی مردم از مقام امامت را نشان می دهد.که درمراحل اجرای این پژوهش از روش توصیفی وتحلیلی با تکیه بر منابع اولیه تاریخی استفاده شده است.