آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

رکوع یکی از مهم‌ترین ارکان نمازاست که بالاترین عبادت در دین اسلام بشمار می‌رود تاجاییکه در قرآن کریم بارها به اهمیت آن تأکید و به انجام آن توصیه شده است. بدین سبب که یاد خدا را به قلب انسان وارد نموده و او را به هدف نهایی بندگی یعنی قرب الهی نزدیک می‌گرداند. رکوع، تعظیم در برابر عظمت الهی و اعتراف به وحدانیت خداوند است. می‌توان خضوع و خشوع را از مهم‌ترین نتایج و آثارآن دانست که خود برطرف‌کننده تکبر در اعمال عبادی می‌باشد. در کاوش پیش رو که در حیطه قرآن و حدیث صورت گرفته است، آثار رکوع به‌صورت توصیفی-تحلیلی اعم از فواید اخلاقی، معنوی و اخروی بررسی گردیده و موارد زیر یافت شده است؛ ازجمله: رکوع موجب طاعت، دوری از گناه و فریاد ابلیس، مزین‌شدن به نور بهاء الهی، ساکن شدن در سایه عظمتش و ملبس‌شدن به لباس برگزیدگان، تعجب فرشتگان از اعطای نور و هبه الهی و مباهات به فرد راکع، اظهار ادب و دوری از تکبر، پاک شدن دل از حسد، زمینه درک ولایت به‌واسطه عشق و محبت ائمه، نیل به رستگاری و قرب، آسودگی از وحشت قبر و حرمت جسم راکع بر آتش، عاقبت‌به‌خیری و رسیدن به مقام علیین و حصول طرق سعادت، صعود نماز نورانی به‌واسطه رکوع کامل و گشایش درب‌های رحمت الهی و درنهایت احترام خداوند به موسپیدان راکع.

نشانه‌شناسی تأثیر برجسته‌ای در تحلیل ابعاد پرداخته ‌نشدۀ متون دارد. در این نظام، رمزگان‌ها دارای اهمیت ویژه‌ای هستند. در این زمینه، آراء رولان بارت از اعتبار بیشتری برخوردار است. او رمزگان‌ها را به پنج نوع کنشی، هرمنوتیکی، نمادین، معنابُنی و فرهنگی تقسیم می‌کند. به این واسطه، امکان ارائۀ تحلیلی متقن از لایه‌های ثانویه و زیرین متن فراهم می‌شود. در مقالۀ پیش‌رو، با کاربست نظریۀ رمزگان بارت، قصۀ آدم(ع) در قرآن با نگاهی به آراء مفسران شیعی کاویده شده‌ است تا اغراض ثانویه از بازگویی این روایت دینی و نیز، تأثیر مستقیم روایت در بازتولید معانی مختلف آشکار شود. نتایح تحقیق نشان می‌دهد که بازتاب رمزگان‌ فرهنگی در آیات مرتبط، حاکی از نمود گستردۀ ایدئولوژی و بینامتنیت دینی برای پیشبرد روایت‌ها است. رمزگان هرمنوتیکی در کشف ابعاد مبهم روایت برای فرشتگان در ابتدا و مخاطبان در سطح ثانویه مؤثر بوده است. تقابل‌های دوگانی در رمزگان نمادین، بر رویارویی دائمی نیکی و بدی متمرکز است. بررسی رمزگان‌های معنابنی در آیات نشان می‌دهد که قصه‌پرداز با استفاده از واژه‌ها و عبارات دینی، نظام دلالتی مطلوبش را شرح داده و با هدف تقویت بینش مخاطبان، به معرفی شخصیت‌های روایت پرداخته است. همچنین، رمزگان کنشی در بازنمایی تحولات معرفتی آدم(ع) و حوا تأثیر مطلوب داشته است.

بیان قصص و داستان­ امت­های پیشین و انبیاء الهی از جمله شیوه­های تربیتی قرآن و یکی از طرق انتقال مفاهیم و معارف وحیانی در مسیر هدایت بشری است. شیوۀ منحصر به فرد قرآن در به خدمت گرفتن ساختار تکرار قصص در تصویرگری از طریق روایت تصاویر برش خورده از یک داستان در چندین سوره با شیوه­های بیانی و عبارات مختلف به صورت پراکنده، موجز و کوتاه با گزینش صحنه­های مؤثر داستان، به جای نقل منسجم آن، طعن و ایراد مخالفان و برخی مستشرقان را برانگیخته تا جایی که ایشان، تکرار را موجب اضطراب و تزلزل و این سبک تصویرگری را شاهدی بر غیروحیانی بودن قرآن و اقتباس آن از منابع متعدد می­دانند. لذا در پژوهش حاضر، تلاش شده تا به شیوۀ توصیفی-تحلیلی و با مطالعۀ موردی داستان حضرت نوح% در سور متعدد، با استناد به قرینه­های پیرامونی به دست آمده از آراء و نظریات اندیشمندان و مفسران قرآنی، و نیز تدقیق و تعمیق در موقعیت و شأن نزول آیات، و مقایسۀ تکرار و تصویرگری متفاوت یک داستان در سوره­های مختلف، علیرغم وحدت قهرمان و یا رخداد، این فرضیه را به اثبات برساند که ساختار قصه­ها تابعی از ساختار سوره­ها بوده و انگیزۀ اصلی از تکرار و پراکندگی تصویرگری­ها و قصه­ها در سور قرآن، با رویکردی هدایتی و تربیتی، به خدمت گرفتن آنها متناسب با هدف و غرض سوره­ها در بیان جوهر معنایی نهفته در قصص و حوادث است.

در آيات قرآن به مسئلة جنگ و جهاد پرداخته شده است و در ذهن برخي اين پرسش را ايجاد کرده که آیا اسلام دين جنگ و خشونت است؟! پژوهش حاضر با تکيه بر روش توصيفي ـ تحليلي به‌دنبال پاسخ به اين پرسش است که آيا تشريعات و قوانين مطرح‌شده منحصر به تعاليم قرآن است يا در اديان دیگر نيز به آن پرداخته شده است؟ براي يافتن پاسخ این پرسش، مباحثي همچون جواز جهاد، انواع آن، اهداف جهاد و آداب کلي جهاد در قرآن و تورات، بررسي شده است. دستاورد حاصل از اين پژوهش نشان مي‌دهد اين پندار که جنگ و مسائل پيرامون آن فقط مختص اسلام است و صرفاً در تعاليم قرآني يافت می‌شود، انگاره‌اي نادرست است. جنگ و تمامي نکات مربوط به آن، در تورات نيز بيان شده است و معادل تعاليم اسلامي تلقي مي‌شود.

ولایت اهل‌بیت علیه‌السلام به عنوان یکی از مهم‌ترین آموزه‌های دینی در تراث شیعی معرفی شده است. مناسک عبادی نیز از اهمیت ویژه‌ای در ادیان الهی برخوردار می‌باشد؛ البته این‌دو از اهمیتی برابر برخوردارنیستند. کثرت اتیان مناسک عبادی توسط برخی از دشمنان اهل‌بیت علیهم‌السلام و عدم اهتمام برخی از شیعیان به این مناسک، این پرسش را مطرح می‌کند که کدام یک از این‌دو گروه، جایگاه بهتری نزد خداوند دارند. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی در صدد اثبات رابطه ولایت اهل‌بیت علیهم‌السلام و مناسک عبادی در تراث شیعی می‌باشد. یافته اصلی این مقاله این است که در بسیاری از مکتوبات شیعه و سنی آمد است که عبادت و اعمال انسان، اگر از دالان ولایت اهل‌بیت عصمت و طهارت عبور نکند و با امر ایشان نباشد، بیهوده و بی‌ثمر است و در قبال آن عذاب و خذلان الهی نصیب چنین عابدی خواهد شد؛ در مقابل اگر فردی ولایت اولیای خدا را بپذیرد، ولی از روی هوای نفس مرتکب گناهی شود، خداوند متعال به واسطه ولایتش، او را به نور توبه و مغفرت هدایت می‌کند و در نهایت، رستگار می‌شود.

این پایان نامه در پنج فصل نوشته شده است. بخش اول، معانی لغوی و اصطلاحی اسراف و واژه های مترادف آن. بخش دوم، انواع اسراف از دیدگاه آیات وروایات. بخش سوم، بررسی مصادیق مسرفین و مترفین و انگیزه های اسراف و اتراف. بخش چهارم، بیان قرآن وحدیث. بخش پنجم، دستورالعملها و شیوه های علاج اسراف از زبان آیات و احادیث.