آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

تحولات کشورهای خارومیانه عربی و شمال آفریقا که اکنون بسیاری آن را با عنوان بیداری اسلامی می شناسند، دسته بندی ها و جریان شناسی های تازه ای را در فضای منطقه و جهان اسلام ایجاد کرده است. بنای اصلی در پژوهش حاضر بر آن بوده است که نظر به این تحولات، وضعیت رسانه های مکتوب (روزنامه های اصلی) در کشورهای حوزه جغرافیایی مذکور (الجزایر، اردن، مصر، لبنان، یمن، عربستان، لیبی، کویت، امارات، سوریه، سودان، قطر، عمان، بحرین و عراق)، مورد بررسی قرار گرفته و مواضع این رسانه ها نسبت به این مساله (بیداری اسلامی) و برخی موضوعات مرتبط با آن مورد سنجش قرار گیرد. بخش پایانی مقاله نیز شامل پیشنهادهایی سیاستی برای تنظیم نحوه عملکرد جمهوری اسلامی در این حوزه است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیرات پیشران‌های نوین بر حوزه فرهنگ و سیاست‌گذاری فرهنگی در ایران است. این پژوهش صرفاً بر پیشران‌های فن‌آورانه‌ متمرکز بوده و متکی به طبقه‌بندی چهارگانه از فن‌آوری‌های نوین شامل نانو، زیست فناروی، علوم شناختی و فضای مجازی است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و از سیاست‌پژوهی، مطابق الگوی خط‌مشی‌گذاری عمومی بهره گرفته شده، سپس با الهام از تحلیل محتوای کیفی که به‌دنبال ردیابی میان معنا و پیرامون آن می‌باشد و با استفاده از ارزیابی‌های نخبگانی نتیجه نهایی بدست آمده است. نتایج نشان داد که علوم شناختی با نمره 7 بالاترین ارتباط را با دیگر فن‌آوری‌ها دارد و فضای مجازی در رتبه دوم و نانو و فن‌آوری زیستی در رتبه‎‌های بعدی قرار دارند.

فضای اطلاع‌رسانی در ایران، پس از سپری کردن دوره‌ای طولانی و انحصاری تا اواخر دهه هفتاد، در 10 سال گذشته با دو موج بزرگ خبرگزاری‌سازی روبه رو شده است؛ موج اول تا سال ۱۳۸۴ با تولد 1۵ خبرگزاری و موج دوم تا سال ۱۳۹۱ با ظهور 12 خبرگزاری دیگر. از آنجا که ظهور خبرگزاری‌های نوپدید، نظام اطلاع‌رسانی کشور را دست‌خوش تغییراتی کرده است، می‌توان از حیث تأثیر و تأثر دوسویه و واکنشی که محیط بیرونی نسبت به این خبرگزاری‌ها داشته و یا خبرگزاری‌ها در قبال محیط داشته‌‌‌‌‌‌اند، مسائل آن‌ها را بررسی کرد. بدین ترتیب هدف اصلی در تحقیق حاضر مسئله‌شناسی ابعاد محتوایی (محیطی) خبرگزاری‌های ایران (با تاکید بر خبرگزاری‌‌سازی‌های انجام گرفته در دهه اخیر) و ارائه سیاست‌های کاربردی در راستای حل مشکلات این حوزه است. از این‌رو، ضمن نگاهی کوتاه به ابعاد محتوایی مسائل خبرگزاری‌ها یعنی اندازه، فناوری، اهداف و استراتژی‌ها، محیط و فرهنگ سازمانی، تلاش‌شده تا با تکیه بر الگوی فرآیندی سیاست‌گذاری، برای هر کدام از مسائل، راه‌حل‌هایی ارائه شود.

بررسی و تحلیل رویکرد تصویری به مناسک مذهبی با تأکید بر ماه مبارک رمضان، به‌عنوان یکی از طولانی‌ترین ایام برای ارائه پیام‌های مذهبی از طریق تلویزیون، موضوع اصلی مقاله حاضر است. این کارویژه، متأثر از تعاریف و امکان‌سنجی رابطۀ رسانه و دین، دارای اَشکال مختلفی از اِشکالات روشی یا مفهومی در فرآیند تولید محتواهای تصویری است. در این مقاله ضمن آن‌که کوشش شده تا اصلی‌ترین نکات ابهام‌زا در ذهن مدیران دست‌اندرکار تولید محتوای مذهبی مرور و تجربه‌های موفق یا ناموفق نیز بررسی و تحلیل شود و در نهایت پیشنهادهایی جهت بازخوانی تعریف رسانه و دین برای تسهیلِ بهره‌گیری از این فن‌آوری در راستای اهداف جمهوری اسلامی ارائه گردد. تضاد دین و رسانه، تأکید بر امر گفت‌وگویی، تنظیم میزان استفاده از جذابیت، پرهیز از کثرت‌گرایی و ایجاد مناسک رسانه‌ای از مباحثی‌اند که در این مقاله بررسی شده‌اند.

جریان‌های فکری- فرهنگی هر کدام به اعتباری جریان نامیده شده‌اند.‌ این اعتبار ناشی از آرای آنان، کنشگران مطرح، تاثیرات عینی در صحنه اجتماع، گروه‌های حامی و... است؛ اما با کدامین معیار یا بر اساس کدام مقسمی می‌توان تصویری از فضای نظری جامعه ایران در سده اخیر به ‌دست داد؟ این پرسش، محور اصلی مقاله حاضر است که تلاش شده است با استفاده از منابع مختلف، اصلی‌ترین مبانی یا مبادی تفکیک و تقسیم‌ جریان‌های فرهنگی کشور را روشن کند و درنتیجه مدعی است جریان‌شناسی معاصر در ایران ذیل این شکاف‌ها یا مسائل قابل احصا و دسته‌بندی است: دین، هویت، سنت و تجدد، روشنفکری، حکومت دینی (اسلام سیاسی) و فرهنگ است؛ خلاصه ماشینی: اما با کدامین معیار یا بر اساس کدام مقسمی می‌توان تصویری از فضای نظری جامعه ایران در سده اخیر به ‌دست داد؟ این پرسش، محور اصلی مقاله حاضر است که تلاش شده است با استفاده از منابع مختلف، اصلی‌ترین مبانی یا مبادی تفکیک و تقسیم‌ جریان‌های فرهنگی کشور را روشن کند و درنتیجه مدعی است جریان‌شناسی معاصر در ایران ذیل این شکاف‌ها یا مسائل قابل احصا و دسته‌بندی است: دین، هویت، سنت و تجدد، روشنفکری، حکومت دینی (اسلام سیاسی) و فرهنگ. بدین ترتیب بعد از تجدد که اولین و مهم‌ترین دال مرکزی تحولات مشروطه تا کنون در ایران است، می‌توان فهرستی از موضوعات را به عنوان مسائل اصلی شناسایی کرد که جریان‌شناسی‌ها معمولا گرداگرد آنها سامان گرفته است؛ نویسنده کتاب حدیث پیمانه بر این باور است که شناخت ظهور و افول جریان‌ها در ایران نیازمند شناخت تاریخ شکل‌گیری و هویت آنهاست و در آنجا پنج مفهوم کلیدی مذهب و عصبیت، غرب و غرب‌زدگی، منورالفکری و استبداد استعماری، روشنفکری و جابه‌جایی قدرت و سنت و تجددطلبی دینی محوریت دارند (پارسانیا، 1380، ص25). نتیجه‌گیری مطابق آنچه در مسئله تحقیق آمده بود، هدف نوشتار شناسایی الگوی جریان‌شناسی شارحان و گزارشگران، مورخان و ناقدان تاریخ اندیشه و فرهنگ- و سیاست- در ایران بود و با توجه به اینکه رویکرد جریان‌شناسی‌ در ایران، اگرچه به شکلی تصاعدی در حال رشد و گسترش‌اند، متناسب شرحی که داده شد، در اغلب این جریان‌شناسی‌ها، مبانی یا مبادی تفکیک و تقسیم‌ جریان‌های فرهنگی روشن نیست؛ درواقع تحلیل‌گر در برخی موارد روشن نمی‌کند که در جستجوی یافتن کدامین مسئله، جریان‌ها را بررسی می‌کند؛ چراکه ممکن است در صورت شفاف‌سازی موضوع، این نکته هویدا شود که بسیاری از جریان‌ها، درباره موضوع مورد نظر سکوت کرده‌اند."