آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

نظام خانواده، جامعه کوچکی است که هریک از اعضای آن باید به وظایفی پایبند باشند. زن و شوهر(همسران) که ارکان اصلی خانواده شمرده می شوند، وظایف مهم تری داشته و پایبندی به آن وظایف، نقش ارزنده ای در روابط خودشان و در روابط سایر اعضای خانواده دارد. حسن معاشرت و رعایت پاک دامنی از وظایفی است که در مقایسه با وظایف اخلاقی دیگر شاخص تر و پراهمیت تر است.در آموزه های دینی و تربیتی به این دو وظیفه، عنایت ویژه ای شده و به نقش آن در سلامتی خانواده، توجه خاصی شده است. در این مقاله با نگاهی تحلیلی ـ توصیفی به وظایف اخلاقی همسران، به ویژه حسن معاشرت و پاکدامنی همسران پرداخته شده است. هدف از پژوهش حاضر این است که این دو نقش و وظیفه اساسی از نگاه دینی و تربیتی و روان شناختی بررسی شود.

رعایت هنجارهای اخلاقی از مهم‏ترین عوامل مصونیت ‏بخش فرایند مشاوره است. برخی از بایدها و اصول اخلاقی به دلیل نقش سازنده و اساسی که در فرایند مشاوره دارند در اولویت بوده و رعایت آن‏ها باعث ایجاد اعتماد در مراجع و باعث افزایش موفقیت در فرایند مشاوره می‏شود. پژوهش پیش رو با هدف تبیین مهم‏ترین بایدهای اخلاقی در فرایند مشاوره انجام شده است. سؤال اساسی این است که مهم‏ترین بایدهای اخلاقی در فرایند مشاوره چیست و چه فوایدی دارد؟ در پژوهش حاضر از روش توصیفی تحلیلی و اجتهادی بهره گرفته شده و آموزه‏ های اخلاقی سه ‏گانه که می‏تواند نقش سازنده و مهمی در فرایند مشاوره داشته باشد، بررسی شده است. با بررسی اصول اخلاقی قابل استنباط از آموزه ‏های اسلامی در فرایند مشاوره، می‏توان ادعا کرد که برخی از اصول اخلاقی نقش بنیادین و محوری در فرایند مشاوره دارند؛ به‏ گونه‏ای که بدون التزام به این اصول اخلاقی، فرایند مشاوره با چالش‏ها و آسیب‏های جدی روبرو خواهد شد. پرواپیشگی، عفاف و صداقت، ازجمله اصول مهم در فرایند مشاوره است. رعایت این اصول و بایدهای اخلاقی سه ‏گانه، می‏تواند مشاور را از غلتیدن در بسیاری از چالش‏ها مصونیت بخشد و می‏تواند زمینه ‏ساز ایجاد اعتماد و امنیت روانی در مراجع باشد.

چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی دلایل نظری و معرفتی فرزندآوری و فرزندپروری در آموزه‌های دینی است. این پژوهش کیفی است و با روش توصیفی‌تحلیلی ضمن تبیین نگاه اسلام دربارۀ فرزندآوری و فرزندپروری، به تبیین آثار اجتماعی، اخلاقی، خانوادگی و معنوی آن نیز می‌پردازد و مباحث معرفتی را با رویکردی روان‌شناختی تحلیل می‌کند. نتیجه‌های این پژوهش نشان می‌دهد که فرزندآوری و فرزندپروری در نگاه دینی جایگاه والایی دارد و در آموزه‌های دینی نگرش مثبتی به آن‌ها وجود دارد و یکی از هدف‌های اساسی تشکیل خانواده، فرزندآوری و افزایش نسل صالح است. در بسیاری از آیات و روایات از فرزند با تعابیری زیبا یاد شده است؛ مانند مایۀ امید و خوشبختی، نور چشم، نعمت الهی، هدیۀ الهی، میوۀ دل، یاری‌کننده، علت ثواب و پاداش اخروی و رحمت و غفران الهی، باعث خیر و برکت، باعث قوّت قلب و شکفتگی. همچنین، محروم‌‌بودن و دوربودن از فرزند، باعث غم، اندوه، ناامیدی و اضطراب معرفی شده است. فرزندآوری و فرزندپروری باعث استحکام خانواده، رضایتمندی از زندگی، تأمین بهداشت روان، توسعۀ رزق، رشد اجتماعی، افزایش مهارت، شکوفایی استعدادها، کسب معنویت، رضایت الهی، تقویت روابط اجتماعی و ... می‌شود.

سبک فرزندپروری والدین یکی از مباحث مهم در تربیت فرزندان و شکل گیری شخصیت آنان است. هدف پژوهش پیش‌رو معرفی سبک فرزندپروری بامریند و سبک فرزندپروری اسلامی و استنباط نقاط قوت و امتیازات سبک فرزندپروری مبتنی بر اخلاق اسلامی در قیاس با سبک فرزندپروری بامریند است. سؤال اساسی این است که نقاط قوت و امتیازات سبک فرزند پروری مبتنی بر اخلاق و آموزه‌های اسلامی نسبت به سبک فرزندپروری بامریند چیست؟ پژوهش حاضر از تحقیقات توصیفی ـ تحلیلی و استنتاجی بوده و افزون بر معرفی سبک فرزندپروری بامریند و سبک فرزندپروری اسلامی، به تبیین امتیازات و نقاط قوت سبک فرزندپروری اسلامی پرداخته است. از تتبع در گزاره های اسلامی می‌توان استنباط کرد که مهم‌ترین نقاط قوت و امتیاز سبک فرزندپروری مبتنی بر آموزه‌های اخلاقی و اسلامی عبارتند از: مسئولیت‌پذیری والدین، ارائه الگوی بهنجار اجتماعی و زیستی، تأکید بر ارتباط والد ـ فرزندی دوستانه، توجه به اخلاق اسلامی و جهان‌بینی توحیدی، تأکید بر انتظارات بهنجار از فرزندان، ملاحظه ظرفیت‌های شناختی و عاطفی فرزندان.

عوامل زیستی و محیطی از مهم‏ترین عناصر شکل‏ گیری و تحوّل شخصیت فرزند است. هدف پژوهش حاضر، بررسی و تبیین مهم‏ترین عناصر و عوامل تأثیرگذار در شکل ‏گیری زیرساخت‏های تحوّل شخصیت از چشم ‏انداز آموزه ‏های اسلامی و روان‏شناسی است. در پژوهش حاضر از روش توصیفی - تحلیلی و اجتهادی بهره گرفته شد و آموزه ‏های اسلامی و روان‏شناختی مرتبط با فرایند فرزندپروری با تأکید بر دوره قبل از تولد، بررسی شد. عناصر مرتبط با تحوّل شخصیت فرزندان که از آموزه‏ های اسلامی و روان‏شناختی استخراج شد، عبارت ‏اند از: 1. ویژگی‏های زیستی و شخصیتی همسر؛ 2. مراقبت‏های اخلاقی و روان‏شناختی والدین در دوره ‏های قبل از بارداری؛ 3. رعایت بهداشت تغذیه در دوره بارداری؛ ۴. ورزش و فعالیت‏های جسمانی مادر در دوره بارداری؛ ۵. بهداشت روانی مادر در دوره بارداری و نوزادی؛ ۶. پرهیز از داروهای غیرمجاز و روان‏گردان در دوره بارداری و شیردهی؛ 7. رعایت سنت‏های اسلامی درباره نوزاد؛ 8. رعایت بهداشت تغذیه و بهداشت روانِ کودک و مادر

رعایت هنجارهای اخلاقی و بستر‌سازی مناسب برای اشتغال ایمن برای زنان و ملاحظه ظرفیت‌های زنان در رابطه با اشتغال یکی از عناصر مهم در کاهش آسیب‌های این حوزه است. تحقق امنیت اخلاقی و روان‌شناختی در رابطه با اشتغال زنان نیازمند برنامه‌ریزی عالمانه و هوشمندانه است. هدف پژوهش حاضر، معرفی مهم‌ترین راهبردهای اساسی در بهینه‌سازی اشتغال بانوان است. در این نوشتار با توجه به بهره‌وری از منابع مختلف کتابخانه‌ای و با روش توصیفی ـ تحلیلی، این نتیجه حاصل شد که عدم ملاحظه هنجارهای اخلاقی، غفلت از ظرفیت‌های روان‌شناختی زنان، کم‌ارزش‌انگاری نسبت به نقش‌های اولیه و اصلی زنان و اغماض به بهداشت روانی زنان در محیط اشتغال و تولید، می‌تواند مهم‌ترین آسیب‌ها را برای زنان و به دنبال آن برای خانواده و جامعه ایجاد نماید.

نهاد خانواده و عوامل مؤثر در تربیت و استحکام آن از مباحثی است که در آموزه های دینی مورد توجه جدی قرار گرفته است. در متون دینی توصیه های اخلاقی واعتقادی و عبادی زیادی وجود دارد که التزام به آنها باعث تقویت و تربیت و استحکام خانواده میشود. نویسنده در این نوشتار تلاش کرده است تا آموزه های یاد شده را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد و هدف این پژوهش نیز دستیابی به این آموزه ها میباشد. از این رو، در آغاز نگاهی گذرا به جایگاه عبادت و اعتقادات در خانواده پرداخته و پس از آن ضمن برشمردن نمودهای اعتقادات و اعمال عبادی به تبیین نقش هر کدام میپردازیم. روش نویسنده در بررسی خود، اسنادی بوده وبا مراجعه به متون اصلی آموزه های اسلام به تبیین مسئله پرداخته است.