آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

این تحقیق مشتمل بر شش فصل با این عنوان هاست: فصل اول، معرفی تبلیغ و مُبلّغ؛ فصل دوم، شیوه تبلیغ حضرت محمد(ص)؛ فصل سوم، شیوه تبلیغ حضرت نوح(ع)؛ فصل چهارم، شیوه تبلیغ حضرت ابراهیم(ع)؛ فصل پنجم، شیوه تبلیغ حضرت موسی(ع)؛ فصل ششم، شیوه تبلیغ حضرت عیسی(ع). نویسنده چنین نتیجه گرفته است که همه این پیامبران از سه شیوه حکمت، موعظه و جدال احسن در تبلیغ بهره می گرفتند.

در این پایان نامه ابتدا مبانی عرفان در قرآن وحدیث و مفهوم عرفان و تصوف و رابطه آن دو و زبان اشاره و رمز، زبان عرفان، عرفان حقیقی و ادعایی وسرچشمه عرفان، قرآن و عرفان، و عرفان و سنت بررسی گردیده و سپس سرچشمه اصلی عرفان و عرفان در قرآن و سنت و سیره معصومین علیهم السلام بررسی شده است. در پایان پس از طرح عرفان نظری و عرفان عملی از اشعار بزرگان مانند حافظ و مولانا استفاده شده است.

این رساله که پژوهشی در باب سعادت و شقاوت از دیدگاه سه فیلسوف بزرگ اسلامی یعنی ابن سینا، سهروردی و صدرالمتألهین است شامل مطالب ذیل است: - ابن سینا و سعادت - سهروردی و سعادت - صدرالمتألهین و سعادت - بررسی آراء حکیمان مسلمان در باب سعادت - قرآن و سعادت - روایات و سعادت

این پژوهش در شش فصل با این مباحث تدوین شده است: فصل اول، معنای لغوی و اصطلاحی انذار و تبشیر، مبشرین چه کسانی هستند، منذرین چه کسانی هستند؛ فصل دوم، جایگاه و اهمیت انذار و تبشیر در شریعت، سبب تشریع اصل دین، عمومیت در انذار؛ فصل سوم، سیر تاریخی آیات انذار و تبشیر در قرآن، غلبه آیات انذار در شروع نزول قرآن کریم، مخاطبین انذارها و بشارتهای الهی؛ فصل چهارم، متعلقات انذارها و تبشیرهای قرآنی، مبشرات دنیوی در حیات فردی، مبشرات دنیوی در حیات اجتماعی، منذرات دنیوی در حیات فردی و اجتماعی، مبشرات اخروی، منذرات اخروی؛ فصل پنجم، تبیین ماهیت منذرات و مبشرات اخروی در قرآن؛ فصل ششم، اهتمام قرآن کریم بر تعالی روح و تهذیب نفس، موعظه از روشهای انذاری در تربیت.

تاریخ ادبیات فارسی، سرشار از تاثیر و تاثرات حقایق عرفانی از لطایف و ظرایف شعر و ادب فارسی و نیز ادبیات فارسی از اندیشه های متعالی و بلند عرفانی است.اما به راستی این کنش ها و واکنش ها از کجا آغاز می شود، چه هنگام به اوج و شکوفایی خود می رسدو تاکجا دامن می کشد؟ این مقاله می کوشد با بررسی اجمالی آثار چهار شاعر بزرگ وعارف نامدار، حکیم سنایی غزنوی، شیخ فرید الدین عطار نیشابوری ، مولانا جلال الدین رومی و لسان الغیب حافظ شیرازی ، تحول و تکامل شعر عارفانه و تاثیر متقابل شعر و عرفان در ادبیات فارسی را بازکاود و ازاین رهگذر به نتایج تازه و جدیدی برسد.

«عرایس البیان فی حقایق القرآن» از مهم ترین مصنفات روزبهان بقلی از عارفان پر آوازه قرن ششم است که علی رغم جایگاه حائز اهمیتی که در تاریخ تفاسیر عرفانی و شناخت عرفان عاشقانه دارد در پرده گمنامی مانده و در پژوهشهای گذشته و اخیر جز اشاره ای فهرست وار، از آن نشانی دیده نمی شود.تجربه صوفیانه روزبهان، مهمترین پیش فرض وی در برخورد با متن قرآنی و مبنای تاویلات عرفانی او از آیات الهی است. تبیین مفاهیم و معانی آیات قرآن که در نتیجه چنین تجربه ای برای روزبهان حاصل شده، جز به واسطه شگردهای خاص بیانی که سرشار از نقش و تصویر و عاطفه است امکان پذیر نبوده که این امر موجب آمیختگی تاملات روزبهان با تصاویر خیالی و زبان مجازی شده است. از این نثر روزبهان در تفسیر عرایس البیان، همچون نثرهای شاعرانه، سرشار از صور خیال است. بررسی کاربرد و استخدام صور خیال و تبیین مبنا و علت کاربرد آنها در تفسیر عرایس موضوعی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.

اصل «ولایت» از مهم ترین محورهای تصوف اسلامی است. نیاز سالک به ارشاد و هدایت شیخی کامل و ولیی مکمل در پیمودن مسیر دشوار سلوک، گردنه های مخوف و وادی های هولناک آن پیوسته در کتاب های تعلیمی منثور و منظوم تصوف مورد تاکید بوده است. در این میان نمی توان نقش موثر امهات کتب نثر صوفیانه از جمله التعرف، کشف المحجوب و مصباح الهدایه را نادیده گرفت. التعرف از جمله آثار صوفیه است که در اوایل قرن چهارم یعنی قرنی طلایی که تصوف در آن به کمال علمی و فنی خود نزدیک می شد در نهایت ایجاز اما به شکلی دقیق و با دلیل و برهان به تحکیم اصول عقاید صوفیان می پردازد، کشف المحجوب نیز پس از شرح تعرف مستملی بخاری نخستین کتاب به زبان فارسی در تصوف است و از این حیث در میان کتاب های صوفیه از اهمیتی بسزا برخوردار است، ضمن این که هجویری در این کتاب، به گونه ای همه جانبه و مستوفی به موضوعاتی از جمله «ولایت» می پردازد که در حال و هوای تصوف روزگار او مطرح بود، مصباح الهدایه نیز در تصوف و اخلاق در میان آثار فارسی قرن هفتم به بعد ممتاز و منحصر به فرد است. بررسی نظریات مولفان این سه اثر مهم در باب «ولایت» می تواند تا حدود زیادی نشان دهنده عقاید رایج در این زمینه، در سه مقطع زمانی متفاوت، یعنی قرن های چهارم، پنجم و هفتم باشد و از آن جا که این کتاب ها، قطعا از آثار قبل یا هم عصر خود بهره جسته و بر آثار بعد از خود نیز تاثیرگذار بوده اند، بررسی آن ها می تواند مبین عقاید کلی پیرامون مساله مهم «ولایت» در تصوف اسلامی باشد.