آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

تفسير سورتي الجمعة و التغابن، اثر سيد محمدهادى ميلانى، با تحقيق و تعليق سيد محمدعلى ميلانى، كتابى است مختصر پيرامون دو سوره جمعه و تغابن كه به زبان عربى نوشته شده است. كتاب با دو مقدمه از گروه نقد و تحقيق و محقق آغاز و مطالب دربردارنده تفسير دو سوره جمعه و تغابن مى‌باشد. مفسر، نخست، يك يا چند آيه و گاه قسمتى از آيه را ياد كرده، سپس مطلب يا مطالب كلى را كه از آيه يا آيات ياد شده استفاده مى‌شود، به‌گونه‌اى اجمالى عنوان نموده است. سپس مطالب عنوان‌شده را با براهين حكمى و دلايل فلسفى، توضيح داده است... تعليقات محقق، در پايين هر صفحه آمده و به‌وسيله خطى از متن اصلى، متمايز گرديده است. در مقدمه گروه نقد و تحقيق، به انگيزه‌اى كه باعث شده است تا اين كتاب براى تحقيق و عرضه انتخاب شود، اشاره گرديده است. برخى از اين امور، عبارتند از: اين اثر تفسير قرآن كريم بوده كه با كمى حجم، دربردارنده نكات و مطالب مهمى پيرامون اصول و فروع دين، هرچند به صورت ايجاز و اشاره، مى‌باشد. اين كتاب از افادات يكى از فقها و مراجع بزرگ است كه در جمع گروهى از طلاب، در شهر مقدس كربلا ايراد گرديده است و...... در مقدمه محقق، به اين نكته اشاره گرديده است كه اهميت هر علمى، وابسته به اهميت موضوع آن مى‌باشد و از آنجا كه موضوع علم تفسير، قرآن كريم مى‌باشد، اين علم، از اهميت و جايگاه ويژه‌اى در ميان ساير علوم برخوردار است... اولين سوره‌اى كه مفسر به آن پرداخته، سوره «الجمعة» مى‌باشد. وى ابتدا به اين نكته اشاره نموده است كه اين سوره، مدنى بوده و بعد از سوره «الصف» و در سال پنجم هجرى نازل شده است... وى به نقل از صدرالمتألهين، به خصوصيات و ويژگى‌هاى اين سوره، اشاره نموده است، از جمله: اشتمال آن بر مهم‌ترين مقاصد ايمانى و دربرداشتن اصول حقايق عرفانى از جمله معرفت و شناخت خداوند، حقيقت مبدأ و معاد، كيفيت بعث و ارسال، تعليم و انزال، ماهيت كتاب و رسول و هدايت عقول... از جمله مباحث مطرح‌شده پيرامون اين سوره، عبارتند از: معنى تسبيح و چگونگى تسبيح تكوينى مخلوقات و موجودات؛ آمدن ماده تسبيح با صيغه‌هاى مختلف در اوايل برخى از سوره‌هاى قرآن؛ تحقيق در لفظ جلاله «الله»؛ صفات خداوند؛ معنى برخى از الفاظ از جمله «الملك»، «القدوس»، «العزيز» و «الحكيم»؛ فرق بين صفات ذات و صفات فعل؛ بحث در مراتب توحيد؛ دلايل بعث پيامبر(ص) از جمله قاعده لطف، وجوب بعث رسل و ممتنع بودن عدم آن؛ معنى امى؛ وجه تمثيل يهود به «حمار» و... دومين سوره، «تغابن» مى‌باشد. اين سوره، مدنى بوده و بعد از سوره «الجمعة» نازل شده است. در ابتداى اين سوره، به بررسى ضوابط و مميزات موضوعى و خصوصيات روشى مكى يا مدنى بودن سوره‌ها پرداخته شده است... از جمله مباحث مطرح‌شده پيرامون اين سوره، عبارتند از: احتمالات سه‌گانه پيرامون «له الملك و له الحمد» ؛ افاده حصر از «هو الذى خلقكم...» ؛ بصير بودن خداوند به اعمال بندگان؛ صفات ذات و صفات افعال خداوند؛ استنباط مبدأ و معاد بودن خداوند از آيه «خلق السموات و الأرض...» ؛ التفات از جمله فعليه به اسميه در «و الله عليم بذات الصدور» ؛ معنى استغناء در «و استغنى الله» و...

آیت الله حاج سید ابراهیم علم الهدی سبزواری فرزند حاج سید محمد حسینی علم الهدی در سال ۱۳۳۵ قمری مطابق با سال ۱۲۹۶ شمسی در شهر سبزوار و در خانواده ای متدین به دنیا آمد. وی در شبستان مسجد گوهرشاد، پس از آن که آیت الله العظمی سید محمدهادی میلانی خارج فقه و اصول تدریس می کرد، به تقریر درس استاد می پرداخت و پس از ارتحال ایشان خود حلقه درسی تشکیل داد و بیش از دو دهه در مدرسه امام صادق (ع) مشهد و سایر مراکز به تدریس درس خارج فقه و اصول مبادرت ورزید و شاگردان برجسته ای را در مکتب اصولی خود پروراند. آیت الله علم الهدی انسانی خلیق، شوخ طبع، ساده زیست و بسیار متواضع بود و بیش از سه دهه در مسجد فرش فروشها (حوض چهل پایه) ی شهر مشهد نماز جماعت اقامه نمود و به گره گشایی از کار مردم اهتمام ورزید. وی هیچگاه ادعای فضل و کمال ننمود، آنچنان زیست که اگر افراد ایشان را نمی شناختند، او را فردی عادی تصور می نمودند. او هیچگاه سعی نمی کرد خود را مقلد بار بیاورد و در طرح مسائل علمی و گشودن گره از معمای آنها از نبوغ خاصی برخوردار بود. ایشان در جریان انقلاب و حضور در تجمعات و صدور اطلاعیه، با علما و بزرگان مشهد همگام بود و در سال های بعد، از مشوقین طلاب و شاگردان خود برای حضور در جبهه های جنگ تحمیلی به شمار می رفت. آیت الله علم الهدی سرانجام در سن ۸۵ سالگی در ماه شعبان سال ۱۴۲۰ قمری برابر با ۱۲ آذر سال ۱۳۷۸ شمسی بر اثر بیماری دار فانی را وداع گفت و پیکر پاکش روز بعد با حضور علما و روحانیون از محل مسجد فرش فروشها تشییع و در رواق دارالزهد حرم مطهر رضوی تدفین شد. آیت الله علم الهدی در زمان حیات آیت الله العظمی میلانی در منزل خودشان سطوح عالی حوزه را تدریس می کرد و تا زمان حیات استاد خود، درس خارج شروع نکرد. به نقل از نگاه حوزه، شماره ۵۵-۵۸، ص ۲۳۲-۲۳۵ ؛ اختران فضیلت، ص ۵۷۴ ؛ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج ۱، ص ۲۱۳ همراه با تلخیص و اضافات. ایشان در مدت عمر بابرکت خود آثار متعددی را تالیف کرد که برخی از آنها عبارتند از: تقریرات دروس خارج فقه و اصول و تفسیر آیت الله العظمی میلانی، آیات العقائد، حاشیه بر نهایه الدرایه آیت الله شیخ محمد حسین اصفهانی و یک دوره اصول. منبع الفبا: راسخون

پرونده ویژه‌ی این شماره با عنوان «زعیم خراسان» مربوط به آیت‌الله‌العظمی سید محمدهادی میلانی(ره) است. لازم به ذکر است که کنگره‌ی بزرگداشت این مرجع فقید شیعه چندی پیش با حضور برخی مراجع عظام تقلید و جمعی از اساتید و فضلای حوزه برگزار گردید. مباحثات متن کامل سخنرانی آیت‌‌الله‌العظمی سبحانی و آیت‌الله استادی را در کنگره‌ی مذکور منتشر کرده است. پرونده‌ی ویژه‌ی این شماره همچنین شامل مصاحبه‌ای است با آیت‌الله سیدفاضل میلانی (نواده آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدهادی میلانی) که مروری است بر فعالیت‌های ۳۰‌ساله‌ی این عالم برجسته‌ی شیعه در انگلستان. مصاحبه با حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالفضل موسویان عضو هیئت علمی دانشگاه مفید درباره‌ی اندیشه و رفتار سیاسی آیت‌الله میلانی نیز از دیگر مطالب پرونده‌ی ویژه‌ی این شماره است. گزارش نشست نقد و بررسی کتاب «استقلال حوزه علمیه و دولت جمهوری اسلامی ایران» مطلب دیگری است که در این شماره نسخه مکتوب مباحثات آمده است. این جلسه با حضور مؤلف محترم آقای دکتر عیسی‌نیا و بعضی اعضای تحریریه مباحثات در دفتر سایت برگزار گردیده است. برخی دیگر از مطالب‌ منتشر‌شده در این شماره عبارتند از: تأملات فقهی شیخ سیاست‌ورز؛ درباره‌ی مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی؛ پاپ مسیحی و فقهای شیعه؛ به‌مناسبت کریسمس؛ طلبگی؛ سبک زندگی متفاوت؛ مواجهه تمدنی حوزه علمیه با جریان‌های اهل سنت (گزارش نشست علمی «حوزه و بایسته‌های دیپلماسی مذهبی»)؛ پرانرژی و خستگی‌ناپذیر (گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین جمشیدی درباره‌ مرحوم‌ آیت‌الله شرعی)؛ در پایان خاطرنشان می‌شود که هرچند در این شماره مطلبی با عنوان «تأملات فقهی شیخ سیاست‌ورز» درباره‌ی مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی منتشر شده است؛ اما مباحثات به‌دلیل پرهیز از فضای پرحاشیه‌ی ایجادشده و نیز ادای دین شایسته به این فرزند انقلابی حوزه، در شماره آینده نسخه مکتوب خود به‌طور مبسوط به تحلیل شخصیت علمی و حوزوی رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت خواهد پرداخت.

کتاب حاضر حاوی صدها استفتاء و پاسخ آنها در مسائل فقهی، عرفانی، اخلاقی، فلسفی، کلامی، تاریخی، رجالی، قرآنی، حدیثی و… می باشد.