آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

مقاله ذیل درباره یکی از موارد اتفاق بین مذاهب اسلامی، یعنی اعتقاد به مهدویت در شئون مختلف است. نویسنده این موضوع را از جوانب گوناگون مورد بحث قرار داده است:1. اصل قضیه مهدویت؛2. وجوب اعتقاد به مهدویت؛3. فراگیر بودن دعوت و حکومت آن حضرت (عج)؛4. مهدی (عج) از اهل بیت پیامبر است؛5. لقب او مهدی (عج) است؛6. برخی از اوصاف آن حضرت؛7. برخی از علائم ظهور؛8. اقتدای حضرت عیسی (ع) به آن حضرت (عج)؛9. اصلاح امر حضرت در یک شب؛10. بیعت با حضرت بین رکن و مقام؛11. حضرت عالم را پر از عدل و داد می کند؛12. توسعه اقتصادی در عصر ظهور.نویسنده پس از این مباحث به ذکر ﻣﺆلفان شیعه و سنی در قضیه مهدویت پرداخته و کتابهایی را که در رد مخالفان قضیه مهدویت نوشته شده، ذکر کرده است.

بعد از پیامبر اسلام(ص) مشربها و روشهای گوناگون فقهی پدید آمد. برخی تنها با مراجعه به قرآن و حدیث نبوی و با نبودن این دو، با رجوع به اصول ظنی شخصی؛ از قبیل قیاس و استحسان و... مسائل شرعی فرعی را استنباط می‌کردند، ولی گروهی دیگر با رجوع به سنت اهل بیت و معصومین(ع) خود را از ظنون شخصی بی‌نیاز کرده‌اند. این تحقیق درصدد بیان ویژگیهای اساسی گروه دوم است.

در این کتاب، به معرفی «ابن تیمیه» و شرح دیدگاه‌ های سلفیون و وهابیان پرداخته شده است. کتاب حاضر، تلاشی است در راستای معرفی «ابن تیمیه» و بیان دیدگاه‌ های بزرگان اهل سنت درباره وی و شرح برخی نظریه‌ ها و دیدگاه های سلفیون و وهابیان. کتاب، مشتمل بر شش فصل است که عناوین آن‌ ها عبارت‌ اند از: دیدگاه علمای شافعی درباره ابن تیمیه؛ دیدگاه‌ علمای حنفی درباره ابن‌ تیمیه؛ دیدگاه علمای مالکی درباره ابن تیمیه؛ دیدگاه علمای حنبلی درباره ابن‌ تیمیه؛ ابن تیمیه از دیدگاه غیر سلفیان معاصر؛ و ابن‌ تیمیه از دیدگاه سلفیان معاصر.

در این نوشتار از حجیت سنت اهل بیت علیهم السلام از راه آیه تطهیر و حدیث ثقلین اجمالا بحث شده است و هم چنین در باره این که چرا در این امر مهم که صحت اکثر عبادات بر صحت آن متوقف است، بین فقهای مذاهب اسلامی اختلاف واقع شده، بحث گردیده است و این که این اختلاف از چه زمانی در افعال وضو به وجود آمده و نیز اجمالا از شرایط وضو بحث شده و آیا مضمضه و استنشاق در وضو واجب است؟ و آیا نیت در وضو لازم است؟ و در شستن صورت چه شرایطی باید رعایت شود؟ و چگونگی شستن دست ها مورد کنکاش قرار گرفته و ادله‌ی فقهای شیعه و سنی بر ادعاهایشان مورد نقد و بررسی واقع شده است. مساله شستن و یا مسح کردن پاها نیز، بحثی دیگر است که مورد توجه قرار گرفته و ادله‌ی مداهب چهارگانه بر ادعاهایشان ذکر گردیده است. و نیز تحت جواز و عدم جواز مسح بر خفین مورد تحقیق قرار گرفته است و در این مورد نیز ادله اهل سنت ذکر و مورد نقد واقع شده است. در بحث نواقض وضو، نواقضی که همه مذاهب اسلام بدان اعتقاد دارند و نواقضی که مورد اختلاف است گنجانده شد. و به طور کلی در همه‌ی افعال وضو نظریه فقهای شیعه و محبان اهل بیت علیهم السلام توضیح داده شده و به تناسب ظرفیت این رساله به ادله‌ی آن نیز اشاره گردیده است.

مهدویّت یکی از مسائل اساسی مذهب تشیع است و مخالفان به شبهه افکنی های گسترده ای در این زمینه دست زده اند؛ بنابر این لازم است تا قدم های محکم تری در این راه برداشته شود. تلاش نگارنده بر این بوده است که رساله حاضر از جهت طرح و اسلوب و از جهت موضوع و محتوی تازگی و نوآوری داشته باشد، به عنوان مثال: بحث از دیدگاه مفسّران در مورد آیه تأویلی جدا از بحث روایی بیان شده است، هم چنین ترتیب آیات به صورت دلالت آن بر موضوع تنظیم شده است و آیات تفسیری قبل از آیات تطبیقی ذکر شده است. این پایان نامه با موضوع « امام مهدی در روایات تفسیری اهل سنّت و مقایسه آن با دیدگاه شیعه» است و از چهار فصل تشکیل شده است: فصل اول به بیان موضوع، ضرورت پژوهش، نوآوری های پژوهش، معنا، ضابطه و معیار تأویل پرداخته است. در فصل دوم به مهدی موعود# در قرآن کریم، پاسخ به شبهات ابن خلدون و پیروان او، اعتراف فریقین به تواتر صحت احادیث مهدویت، وجوب اعتقاد به ظهور مهدی موعود، نگاهی به سیمای امام مهدی نزد شیعه، نام و القاب مهدی، نام پدر و مادر آن حضرت، دوره های زندگی حضرت مهدی، نواب خاصّ و علل و اسرار غیبت پرداخته شده است. در فصل سوم، سیزده آیه از آیات قرآن کریم از دیدگاه مفسّران شیعه و سنّی مورد بررسی قرار گرفته و روایات فریقین درباره آن آیات بیان شده است. فصل چهارم به کتاب شناسی توصیفی درباره امام مهدی اختصاص یافته است.

در این کتاب نگارنده کوشیده به شبهات مربوط به جانشینی امام علی (ع) و امامت با بهره‌ گیری از منابع شیعه و سنی پاسخ گوید. در این اثر برای خنثی کردن توطئه ها و پاسخگویی به شبهات دشمنان در حد توان کوشیده شده است تا با بهره گیری از منابع شیعه و سنی به برخی اتهامات مطرح شده پاسخ و پرده از توطئه های شوم آنها برداشته شود. در پایان کتاب فهرستی از آیات و روایات آورده شده است.

در طول تاریخ اسلام پرسش‌ها و شبهات مختلفی درباره مهدویت مطرح شده است و علمای اسلام در قالب‌‏های مختلف به آن جواب داده‌‏اند؛ اما جواب‏‌ها بیش از اینکه عقلی باشد، نقلی یا تاریخی بوده است. بر این اساس کتاب‌های حدیثی و تا حدودی تاریخی به‌منظور تبیین حقایق مهدویت تدوین گردیده است که از کتاب‌های حدیثی می‏‌توان به کتاب «الغیبه» شیخ طوسی و کتاب «کمال‌الدین» شیخ صدوق و از متأخرین به کتاب «المهدی» سیدصدرالدین صدر و «نجم الثاقب» محدث نوری و از کتاب‌های تاریخی می‏‌توان به «موسوعه الامام المهدی» سیدمحمّد صدر اشاره کرد. در عصر حاضر شبهات مطرح‌ شده بیشتر جنبه کلامی دارد و بدیهی است که جوابِ به آن‌ها مباحثی با دلایل عقلی را می‌طلبد تا بعد از آن با استفاده از دلایل تاریخی و نقلی مسئله مهدویت به صورت شفاف بیان شود. عده‏‌ای در برابر شبهات جواب عقلی و کلامی و پاسخی جامع داده‌اند که کمبود بیان‌شده را تا حدی پر می‌‏کند، ولی این کتاب‏‌ها نیز تمامی شبهات عصر حاضر را نیاورده‌اند؛ در این زمینه می‏‌توان به کتاب ارزشمند «بحث حول المهدی» تألیف متفکر بزرگ شهید سیدمحمّد باقر صدر اشاره کرد که در عین اختصار، مباحث کلامی متقن و مطلوبی دربردارد. دشمنان اسلام در تهاجم فرهنگی از نقاط ضعف شروع می‏‌کنند و در بحث مهدویت سعی دارند از ناحیه‏‌ای به این بحث ضربه بزنند که خاکریزهای ما در آن نقطه محکم نیست. بعد از انقلاب اسلامی نیز حملات دشمن به ساحت مقدّس اسلام به‌ویژه بحث مهدویت بیشتر شده و بر علما و اهل قلم فرض است که تلاش خود را برای تقویت بنیه‏‌های دینی بیش از هر زمان دیگر توسعه دهند تا در برابر یورش کلامی دشمن بتوانند از طریق بحث‏‌های عقلی و کلامی جواب دندان‌شکنی به آن‌ها بدهند. این کتاب ، با هدف پاسخگویی عقلی و کلامی به شبهات مسئله مهدویت به نگارش درآمده است . روش نویسنده تجزیه و تحلیل شبهه ها بوده و با تمسك به استدلال عقلی درصدد رد آنها برآمده است . اگرچه کتاب از فصل بندی خاصی پیروی نمی کند ، اما شاید بتوان مطالب کتاب را در چهار بخش دسته بندی نمود : موعود و مهدویت ، حضرت مهدی در نگاه آیات و روایات ، بررسی وجود امام از دیدگاه های مختلف ، غیبت و مسائل بعد از ظهور بررسی نظریات دانشمندانی همچون فوکویاما ، تافلر وهانتیگتون در مورد پایان تاریخ ، مارشال مک لوهان درباره سیطره لیبرالیسم وتوضیح در مورد شیوه توجیه تکامل تاریخ توسط مارکسیسم از نکات قابل توجه در کتاب است . انتشارات مسجد مقدس جمکران این کتاب ۷۱۹ صفحه ای را در سال ۱۳۹۰ روانه بازار نشر ساخته است .

تحقیق حاضر مباحثی است با رویکرد کلامی در مورد تاثیر اندیشه‌های کلامی ابن تیمیه بر وهابیت، این نوشتار به زندگی ابن تیمیه و محمدبن عبدالوهاب پرداخته است. این دو شخص دارای اندیشه‌های افراطی بودند که باها با نقد و محکومیت علمای عامه روبرو شدند.نوشتار حاضر سپس به بیان دیدگاه کلامی ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب در محور توحید و شرک بحث کرده است. با تفسیر نادرستی که این دو عالم از توحید و شرک داشتند به تخطئه مسلمانان پرداختند و بخش بزرگی از امت اسلامی را متهم به بدعت‌گرایی و شرک کردند. و با تفسیری که از شفاعت داشتند آن را منحصر به خدا کردند که تنها از خدا بخواهیم تا انبیا، صالحان شهدا و را شفیع ما قرار دهد و نباید از خود شفیعان خواسته شود. با این تفسیر به اعتقادات مسلمانان دیگر حمله کردند.همچنین با برداشت سطحی که از توسل دارند و آن را منحصر به خدا، انبیا و اولیا و ... در حال حیات دنیوی کردند. بنابراین بعداز رحلت پیامبر (ص) توسل به آن حضرت و به مقام و منزلت او را جایز ندانستند و توسل به پیامبران را بعد از وفات مصداق شرک پنداشتند. ابن تیمیه و به دنبال او محمد بن عبدالوهاب با برداشتی که از متون دینی داشتند فتوا به تحریم زیارت مشاهد مانند قبر مطهر پیامبر و اهل بیت دادند. از این رو دستور تخریب قبور انبیا و اولیادادند و ساختن گنبد را حرام و نماز در کنار قبور را باطل شمردند. و تنها سفر به قصد مسجدالحرام، مسجد الاقصی و مسجد النبی را جایز دانسته اما سفر به قصد زیارت حرم پیامبرو اهل بیت را بدعت و حرام دانسته و رفتن به قبرستان را فقط برای دعا کردن بر اموات و عبرت گرفتن مجاز دانستند. وهابیت در مورد نذر و قسم نیز تحت تاثیر اندیشه‌های ابن تیمیه قرار گرفته‌اند و چون او نذر برای انبیا و اولیا را جایز نمی‌دانند و قسم خوردن به غیر خدا را حرام می‌دانند. رساله حاضر این بحث را در دو بخش به چالش کشانده است. بخش اول شامل دو فصل می‌باشد : فصل اول : کلیات بحث (مقدمه، سابقه تحقیق، هدف تحقیق، روش تحقیق سوالها و فرضیه‌های تحقیق) فصل دوم زندگی‌نامه ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب.2- بخش دوم شامل سه فصل است : فصل اول : توحید و شرک.فصل دوم: شفاعت و توسل. فصل سوم زیارت قبور، نذر و قسم