آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

مسلمانان ابوذر غِفاری را در شمار اصحاب برجسته و راویان حدیث پیامبر(ص) می‌دانند. ازهمین‌رو در طول تاریخ روایات پرشماری را به وساطت او نقل، و آثاری درباره زندگیش تألیف کرده بودند. بااین‌حال، در نیمه نخست سده 14ش شمار آثار تألیف‌شده درباره ابوذر و محتوای آن‌ها دچار تحول کلان شد. مؤلفان آثار درباره ابوذر در سده 14ش کوشیدند ابوذر را سوسیالیستی برجسته یا نخستین سوسیالیستِ تاریخ معرفی کنند یا خواستند با چنین روی‌کردی مخالفت ورزند و بر ضد این دیدگاه استدلال نمایند. در این مطالعه بناست با کاربست روش تحلیل محتوا هم‌چون یک روش تحقیق کیفی و بهره‌جویی از تکنیک تفسیر پیام‌ها و خوانش دقیق آن‌ها تحول نگرش‌ها به ابوذر در این دوره آن‌سان‌که از منابع فارسی، عربی و اردو قابل‌درک است بازشناخته شود. بناست زمینه‌های سوسیالیست‌انگاری ابوذر، سیر تحول آراء دراین‌باره، مباحثات مرتبط با این نگرش‌ها و پیامدهای نظری آن مباحثات، و انگاره‌هایی که در این دوره تاریخی از ابوذر در ذهن مسلمانان شکل گرفت مطالعه، و از این فرضیه دفاع شود که مجموع مجادلات نظری میان فرقه‌های مختلف اسلامی و گرایندگان به جنبش‌های چپ‌گرایانه سبب شد که از ابوذر تصویر یک انقلابی با ایدئولوژی اسلامی به معنای مدرن آن شکل گیرد.

در جستار حاضر یکی از مسائل پر تنش میان شیعه و سنی که به مثابه شبهه و پرسش و در نهایت به صورت اتهام از سوی برخی از گروههای تندروی افراطی اهل سنت علیه شیعه در آمده است، یعنی باور به تقیه، مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. نویسنده در این نوشته با استفاده از آیات و روایات، به ویژه روایاتی که از طریق اهل سنت آمده است و نیز دلیل عقلی، قواعد و اصول و سیره صحابه و همچنین نگره و فتوای عالمان و فقیهان شیعه و اهل سنت، اثبات و مدلل می سازد که: تقیه برابر با دروغ، ریا و نفاق نیست و دامنه، موارد و احکام آن نظر به شرایط و اشخاص متفاوت می‌گردد. در نتیجه تقیه به طور مطلق نزد شیعه واجب نبوده و بدان عمل نمی‌شود. تقیه اختصاص به شیعه نداشته و در امت‌های پیشین و در میان مسلمانان اعم از شیعه و سنی به آن باور داشته و عمل می‌شده است. همچنین تقیه نه تنها در مقابل کفار بلکه در مقابل مسلمانان نیز جایز میباشد. تقیه به مثابه راهبرد اصلاحی، مبارزه مسالمت‌آمیز، دفاع و حفاظت از حق حیات، حق کرامت، حق آزادی بیان و اعتقاد، حمایت و حفاظت از اموال و ناموس و دین و حقیقت و دیگر مصالح است.

یکی از صحابه بزرگ و تاثیرگذار در گسترش اسلام ابوذر غفاری است. این صحابه که زود هنگام دعوت رسالت را پذیرفت در عصر نبوت و امامت همراه با پیامبر و امام در دفاع از اسلام و ترویج سنت رسول الله همت گماشت و نقش تاریخی خود را به نیکی ایفا نمود.

موضوع این رساله نقش فضایل اخلاقی در زندگی بر اساس مواعظ نبوی به ابوذر با تکیه بر منابع معتبر شیعی می باشد. هدف از تدوین این رساله، آن است که با فهم و و معرفت یابی به مواعظ نبوی به ابوذر، روش و منش سبک زندگی اسلامی را دریابیم و با عمل و به کارگیری این مواعظ در زندگی چنانچه پیامبر اکرم فرمودند سعادتمند در دنیا و آخرت شویم (یَا اباذر، احْفَظْ مَا أَوْصَیْتُکَ بِهِ تَکُنْ سَعِیداً فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ)(طوسی ص 526). بنابراین برای تحقق این هدف، ضرورت دارد که به شرح و بیان این مواعظ بپردازیم چرا که برای سعادتمندی، چه نسخه ای بهتر از نسخه شفابخش شخصیت بی بدیل و راسخ سر سلسلة خاندانی پاک، خاندان عصمت و طهارت ، خاندان شرف و عظمت، خاندان فضیلت و کرامت، از بزرگ ترین پیامبران و افضل و اشرف خلایق که خود به منبع وحی متصل بوده و این مسیر را پیموده و به معبود خویش تا (فکان قاب قوسین او ادنی) تقرب جسته، لذا با بیان و شرح این مواعظ امید است که آرزومندان راه سعادت، با توفیق خداوند عالم و عنایات اهل البیت و همت و اراده خویش به کمال مطلوب نائل آیند.ب-مباني نظري شامل مرور مختصري بر منابع، چارچوب نظري ، پرسش¬ها و فرضیه ها: با توجه به موضوع رساله، از جمله منابع دست اولی که مواعظ نبوی خطاب به ابوذر را بیان کرده اند عبارتند از: کتاب بحار الانوار، مکارم الاخلاق و امالی شیخ طوسی است و در کنار این منابع در شرح و توضیح مواعظ نبوی خطاب به ابوذر از کتب حدیثی گوناگون نیز استفاده شده و همچنین به کتاب هایی که پیرامون این مواعظ به طور مستقیم وغیر مستقیم بوده، مراجعه شده است.- يافته هاي تحقیق: از مهم ترین یافته های این تحقیق آن است که: معرفت یابی به این نصایح و عمل به آن ها قبل از این که رستگاری ابدی را برای ما به ارمغان آورند، دنیای ما را آباد می کنند و به ما کمک می کنند که در تمام مراحل زندگی دچار تشویش و نگرانی نشویم و همواره در فراز و نشیب زندگی آرام باشیم و همچنین با دیگران نیز به بهترین وجه ممکن برخورد کنیم و آسیبی از جانب ما متوجه آنها نشود وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذینَ یَمْشُونَ عَلَی الْأَرْضِ هَوْنا...؛ و بندگان (واقعی خدای) رحمان کسانی اند که بر (روی) زمین با آرامش و فروتنی راه می روند... (فرقان/ 63). که تحقق این امر از بزرگترین سرمایه ها در زندگی دنیاست و افرادی هستند که حاضرند تمام سرمایه خود را بدهند ولی در زندگی به آرامش حقیقی دست یابند .ث- نتيجه گيري و پيشنهادها: برای این که انسان بتواند فضایل اخلاقی را در وجود خود پدید آورد در ابتدا نیاز به زمینه سازی دارد که می تواند شامل: ایجاد انگیزه برای حرکت به سمت فضایل اخلاقی، وجود عوامل هشدار دهنده که باعث بیداری انسان می شود و در نهایت معرفت یابی صحیح به واقعیت های عالم هستی که باعث آن می شود که حسن فضایل و زشتی رذایل را به خوبی درک کند. در مرحله بعد از زمینه سازی برای ایجاد و رشد فضایل اخلاقی لازم است که انسان برای حرکت به سوی فضایل موانع راه را بشناسد و آن ها را برطرف نماید. بعد از این مرحله است که می تواند فضایل را در خود ایجاد کرده و زندگی دنیا و حیات ابدی خود را آباد کند. با توجه به موضوع این رساله، پیشنهاد می شود. دانشجویانی که به دنبال تکامل و رستگاری خود هستند، می توانند مواعظ و نصایح سایر ائمه را مورد بررسی قرار دهند تا بتوانند به طرق سعادت معرفت یابند و انشاء الله با عنایات حضرت حق و همت خویش این مسیر را بپیمایند.

به‌درستی، برخی فرقه‌نگاران ابوذر غفاری را از ارکان تشیع نخستین دانسته‌اند. او در کنار هم‌فکرانی چون سلمان، عمار و مقداد با جهت‌گیری‌ها، مواضع، رفتار و گفتارش بر محور سیرۀ امام علی و اهل ‌بیت (ع) سنگ بنای تشیع را از عصر رسول خدا (ص) بنا نهاد. بیشتر آثار موجود به ابعاد زهد و مبارزه و عدالت‌جویی او پرداخته‌اند، اما در این نوشتار اندیشه‌ها و مواضع کلامی او بررسی می‌شود. او که در عهد رسول خدا (ص) از اعضای اصلی شیعه علی به شمار می‌آمد، پس از رحلت آن حضرت، در طرفداری از امام علی و اهل ‌بیت (ع) فعالیت‌های مهمی انجام داد که عبارت‌اند از: بیعت‌نکردن با ابوبکر، بیان احادیث پیامبر و استناد به آیات قرآن در فضیلت امام، بیان سخنانی با محوریت امامت و رهبری امام علی (ع) و اهل ‌بیت (ع)، مواجهه با مخالفان و انکار دیدگاه‌هایشان در تفسیر قرآن و مخالفت با سیره و روش زندگی آنها.

چکیده ندارد.