چکیده :
بینامتنیت رویکردی نوین در عرصة نقد ادبی است که در قرن بیستم ژولیا کریستوا ناقد بلغاری - فرانسوی این نظریه را مطرح کرد.
بینامتنیت دارای انواع مختلفی از جمله؛ دینی، تاریخی، اسطوره‌ای، قرآنی و...
است و در زبان عربی به نام "التناص" شناخته شده و در آثار نویسندگان و شاعران بسیاری به اشکال مختلف نمود یافته است.
از جمله شاعران مشهور عراقی قرن سیزدهم هجری، شیخ حسین ابن الحاج محمد آل‌نجف شاعر شیعه و مدیحه‌گوی اهل‌بیت نبوّت (علیهم‌السلام) است که با هنرمندی تمام از آیات قرآنی برای رساندن مفهوم و غرض خویش به خواننده بهره برده است.
در این پژوهش سعی شده تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی چگونگی بازتاب جلوه‌های بینامتنیت قرآنی در شعر این شاعر شیعه و چگونگی تأثیرپذیریِ او از آیات زیبای قرآنی بپردازیم.
نتایج نشان داده که شاعر به انواع رابطة بینامتنی کامل متنی، کامل تعدیلی، الهامی و مفهومی، تلمیحی با فراخوانی شخصیت‌های قرآنی، جزئی و واژگانی نظر داشته است و بینامتنیت جزئی و واژگانی بسامد بیشتری داشته و شاعر به واسطة این انواع بینامتنیت قرآنی به مواردی چون؛ ذکر فضایل پیامبران الهی، نام بردن از بت‌های عصر جاهلیت، عدم امانت‌داری انسان به خدا، تهدید کردن حاکمان ظالم، مفهوم مودّت و دوستی اهل‌بیت و نیز غافلان راه حقیقت اشاره کرده است که زیباییِ لفظی و معنوی اشعارش را دو چندان کرده است.
intertextuality is a new approach to literary criticism introduced by the bulgarian-french critic julia kristova in the twentieth century.
according to this approach, no text is enough; rather, each text is a feedback from its predecessor or contemporary texts that has been influenced in various ways; because of this, the texts interact with each other and are closely related to each other.
intertextuality has different types including; it is religious, historical, mythological, quranic, etc., and is known as "al-tanas" in arabic, and has been expressed in various forms in the works of many writers and poets.
among the famous iraqi poets of the thirteenth century ah, sheikh hussein ibn al-hajj muhammad al-najaf is a shiite poet and praiser of the ahl al-bayt of prophethood (pbuh) who has used all the quranic verses to convey his meaning and purpose to the reader.
in this research, we have tried to study the descriptive-analytical method of how the effects of quranic intertextuality are reflected in the poetry of this shiite poet and how he is influenced by beautiful quranic verses.
the results show that the poet has considered all kinds of complete textual intertextual relations, complete adaptation, inspirational and conceptual, allusive by calling quranic, partial and lexical characters, and partial and lexical intertextuality has a higher frequency.
items such as; mentioning the virtues of the divine prophets, naming the idols of the age of ignorance, man's lack of trust in god, threatening the oppressive rulers, the concept of friendliness and friendship of the ahl al-bayt, and the heedless of the path of truth have doubled the verbal and spiritual beauty of his poems.
is.
نویسنده :
آشورقلیچ پاسه ، پروین خلیلی ، زهرا صمدی ، مسعود باوان پوری
منبع اصلی :
https://qcc.quran.ac.ir/article_161658_902b9b9915f379c6dd0aa640888ac3f6.pdf
پایگاه :
پایگاه مجلات 5
(قرآن، فرهنگ وتمدن- سال 1401- دوره 3- شماره 3- از صفحه 54 تا 77)
یادداشت :
کلیدواژه‌ها
قرآن کریم بینامتنیت شیخ حسین بن الحاج محمد آل‌نجف
کلیدواژه‌ها [English]
Holy Quran Intertextuality Sheikh Hussein Ibn Al-Haj Muhammad Al-Najaf
نوع منبع :
مقاله
,
کتابخانه عمومی