خداگونه بودن انسان؛ روایتی اسراییلی یا اموزه مشترک ادیان ابراهیمی؟

میانگین امتیازات:

امتیاز شما :

تعداد امتیازات :

عنوان دیگر : تاله الانسان، روایه اسراییلیه او تعلیم الادیان الابراهیمیه المشترکه

پدیدآورندگان :

شاکر, محمدکاظم (استادتمام گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران), - 1342ش.یزد (نویسنده)
موسوی حرمی , فاطمه سادات (نویسنده)

چکیده :

خلقت خداگونه انسان برای اولین بار در آموزه های تورات آمده است. بر طبق آنچه سفر پیدایش بیان می کند خداوند انسان را به صورت خود آفریده است؛ مساله ای که د... بیشتر

خلقت خداگونه انسان برای اولین بار در آموزه های تورات آمده است. بر طبق آنچه سفر پیدایش بیان می کند خداوند انسان را به صورت خود آفریده است؛ مساله ای که در متون خاص مسیحیان نیز مورد اشاره قرار گرفته است. نکته حائز اهمیت در دیدگاه عهدین نسبت به این مساله این است که میان خلقت آدمی بر صورت الهی و سروری و تسلط او بر سایر موجودات عالم رابطه مستقیمی وجود دارد. این آموزه در متون اسلامی اعم از شیعه و سنی نیز آمده است به نحوی که احادیثی همچون «ان الله خلق آدم علی صورته» از فراوانی قابل توجهی در متون روایی برخوردارند. در اینجا مساله اصلی این است که آیا این آموزه در متون اسلامی بر گرفته از عهدین است. به عبارت دیگر، آیا این حدیث برساخته جاعلان است، و آنها این حدیث را از متون یهودی - مسیحی گرفته و وارد متون حدیثی کرده اند؟ یا ریشه در حوزه وسیع تفکرات و تعالیم اسلامی دارد. این مقاله در آغاز، نگاهی به آنچه در متون یهودی و مسیحی در این باره آمده است، انداخته و سپس وضعیت سندی و دلالی این حدیث را از دیدگاه دانشمندان مسلمان مورد بررسی قرار داده است، و سپس با سیری در اندیشه عارفان مسلمان که این حدیث را در تبیین یکی از مهمترین نظریات خود یعنی نظریه انسان کامل به کار گرفته اند، به این نتیجه رسیده است صرف اشتراک آموزه ای میان ادیان مختلف مقوم انگاره اقتباسی بودن آن آموزه نیست، و مساله آفرینش انسان بر صورت الهی یکی از عمیق ترین آموزه هایی است که در ادیان ابراهیمی مطرح شده است بدون آنکه ادیان پسین از پیشین وام گیری داشته باشند. قد ورد موضوع تأله الانسان لاول مرة في تعاليم التوراة. و خلق الله الانسان - طبقا لما يبديه «سفر الخلق» - في صورته، و هذا ما تشير اليه نصوص المسيحيين الخاصة أيضا. والملحوظة الهامة التي تجدر الاشارة اليها هي ان هناک رابطة مباشرة في هذه المسألة بين خلق البشر في صورة إلهية و بين سيطرته علي جميع موجودات العالم و سيادته عليهم، من منظور «العهدين».و قد جاء هذا التعليم في نصوص اسلامية منها للشيعة و منها لأهل السنة، حيث نلتقي بأحاديث نحو (إن الله خلق آدم علي صورته) في مواضع لا يستهان بها من النصوص المأثورة.و أهم ما يلفت انتباه المتلقي هنا هو ان هذه المسألة في النصوص الاسلامية مستمدة من العهدين. بعبارة أخري يتصدي هذا السؤال بأن هذا الحديث من اختلاق المنتحلين الذين أخذوه من النصوص اليهودية المسيحية و أدرجوه في النصوص الحديثية، أو ينحدر هذا الحديث الي مجال الاسلام الفکري الوسيع و تعاليمه.و تلقي هذه المقالة نظرتها في البداية علي ما ورد في النصوص اليهودية والمسيحية في هذا المضمار، ثم تفحص وثائق هذا الحديث و دلالته من منطق العلماء المسلمين.و بعد ذلک بنظرة فاحصة في رحاب افکار العلماء المسلمين الذين استعملوا هذا الحديث في بيان أهم نظرياتهم - أي نظرية الانسان الکامل - استنتجنا أن الاشتراک المحض في تعليم بين الاديان المختلفة لا يعود بنا الي کون ذلک التعليم مقتبسا، و موضوع خلق الانسان في شکل إلهي (هياة الهية) من أعمق التعاليم التي کانت تطرح في الاديان الابراهيمية دون أن تستعير الاديان المتأخرة من الاديان المتقدمة.
کمتر

منابع دیجیتالی مرتبط :

نسخه PDF

کلید واژه اصلی :

اسرائیلیات , خداگونگی , الإنسان الکامل , صورت خدا , آموزه بین ادیانی , هیأة الله , التألة , الاسرائیلیات , التعلیم المشترک بین الادیان , پیامبر

متکلمان و سایر شخصیت ها :

محمدکاظم شاکر

نویسنده :

شاکر محمدکاظم, موسوی حرمی فاطمه سادات

منبع اصلی :

http://fa.journals.sid.ir/ViewPaper.aspx?id=149840

جنس منبع:

متن

پایگاه :

ذ:پایگاه مجلات (حديث پژوهی- سال 1390- دوره 3- شماره 6- از صفحه 159 تا 184)

نوع منبع :

مقاله

مشخصات کامل اثر

منابع مرتبط :

الصحيح من سيرة النبي الأعظم صلی الله علیه و آله المجلد 35 (کتاب )الصحيح من سيرة النبي الأعظم صلی الله علیه و آله المجلد 34 (کتاب )الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء عليهاالسلام المجلد 25 (الفهارس) (کتاب )الصحیح من سیرة الإمام الحسین بن علي علیه السلام المجلد 4 (فضائل الامام الحسین علیه السلام) (کتاب )حیاة الإمام الحسین بن علي علیه السلام (دراسة و تحلیل) المجلد 3 (کتاب )قتیل العبرة في فضل البکاء و إقامة العزاء على شهید العترة (کتاب )الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء علیهاالسلام المجلد 21 (اوصافها و ما یتعلق به علیهاالسلام) (کتاب )ترجمة الإمام علي بن أبي طالب علیه السلام من تاریخ مدینة دمشق المجلد 1 (کتاب )المنیر (کتاب )أسماء و ألقاب أمیرالمومنین علی بن أبی طالب علیه السلام (کتاب )

ثبت نظر

ارسال

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

خداگونه بودن انسان؛ روایتی اسراییلی یا اموزه مشترک ادیان ابراهیمی؟ | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید