رسائل ابوالحسن عامری | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
رسائل ابوالحسن عامری
ابوالحسن عامری؛ مقدمه و تصحیح: سبحان خلیفات؛ ترجمه مقدمه: مهدی تدین
کتابخانه مجازی الفبا
1375ش.
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
رسائل ابوالحسن عامری
ویرایش اثر
پدیدآورندگان :
عامری نیشابوری, ابوالحسن محمد بن یوسف (فیلسوف، منطق دان و دانشمند معروف در سده چهارم هجری، مهمترین فیلسوف در فاصله فارابی و ابنسینا), 300ق. 381ق./992م.
(نویسنده)
خلیفات, سحبان (متفکر اردنی)
(مصحح)
تدین , مهدی (استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجفآباد، اصفهان)
(مترجم)
وضعیت نشر :
تهران - ایران ،
مرکز نشر دانشگاهي ،
1375ش.
چکیده :
رسائل ابوالحسن عامری تألیف ابوالحسن عامری (متوفی 381ق)، مشتمل بر چهار رساله فلسفی است. عمده مباحثی که در این رسائل طرح شده مسئله جبر و اختیار است و این خود حاکی از آن است که ایـن مـسئله بـغرنج، مسئله روز دوران مؤلف بوده است. این اثر با مقدمه و تصحیح سبحان خلیفات منتشر شده است. // ساختار: کتاب مشتمل بر مقدمه سبحان خلیفات و ترجمه آن به قلم مهدی تدین و متن چهار رساله است که به ترتیب عبارتند از: 1- إنقاذ البشر من الجبر و القدر (شامل یک مقدمه و سیزده فصل)؛ 2- التقرير لأوجه التقدير (شامل پنج فصل)؛ 3- الفصول في المعالم الإلهية (درباره مراتب پنجگانه موجودات، نفس، عقل، علم الهی و تدبیر عالم)؛ 4- القول في الأبصار و المبصر (درباره حقیقت بینایی و گونههای مبصرات و دیدنیها). // گزارش محتوا: «إنقاذ البشر من الجبر و القدر»: درباره انگیزه نگارش اثر آنگـونه کـه از مقدمه رساله اول برمیآید، گویا یکی از شاگردان فرهیخته عامری به مطالعه آثاری که فلاسفه و متکلمان در رد و اثبات مـقوله اخـتیار نـوشتهاند، میپردازد و در پایان به این نتیجه میرسد که هیچیک از استدلالهای دو طرف بـر دیـگری تـرجیح ندارد؛ و از اینرو دچار حیرت و سردرگمی میشود و از استاد خود میخواهد بدون پرداختن به ادله دو طرف، اصـل مسئله را روشـن کند. عامری در فصل اول درباره چیستی فعل آدمی سخن میگوید و اینکه رفتارهای آدمی نه ضـروری اسـت و نه ممتنع؛ چه، اگر ضروری بود، نیازمند فاعل نبود و اگر ممتنع بود، هـیچگـاه تـحقق نمییافت؛ بنابراین افعال آدمی از مصادیق ممکنات است؛ چراکه ممکن چیزی است که از تحقق آن مـحالی لازم نیاید و نیازمند سبب باشد. فصل دوم به گونههای فعل آدمی اختصاص دارد. او فعل آدمی را بـه ارادی و ضـروری و ارادی را بـه فکری و شوقی و ضروری را به طبیعی و قهری تقسیم میکند. در فصل سوم درباره سببهای افعال سخن مـیگوید. او مـعتقد است که سببهای افعال دو گونهاند: ماده پذیرنده فعل که با ذات فـعل مـتحد اسـت و سبب مباین با ذات فعل که این خود دو قسم است: یا سبب فاعلی است کـه وجـودش مـقدم بر ذات فعل است و یا سبب غایی که متأخر از ذات فعل است. در واقـع او از عـلل چهارگانه در نظام فلسفه ارسطویی یا حکمت مشاء به علل مادی، فاعلی و غایی بسنده میکند و هیچ اشـارهای بـه علت صوری نمیکند. فصول چهارم تا ششم کتاب به جهات، قوا و اسباب ذاتی و عرضی فـعل اختصاص دارد. فصل هفتم درباره حدوث افعال مختلف از فاعل واحد است. بدون شک از فاعل واحـد بـه جـهات مختلف، افعال مختلف صادر میشود: گاه در اثـر بـهره بـردن از قـوای مـختلف، افـعال مختلف از فاعل حادث میشود؛ گاه در اثر استفاده از ابزار و آلات مختلف، افعال مختلف حادث میشود؛ گاه در اثر تأثیرپذیری از مواد مختلف، افعال مختلف حادث میشود؛ گاه در اثر تسلسل صدور افـعال از یکدیگر، افعال مختلف حادث میشود. سهگونه اول در مورد ذات باری متصور نیست؛ یعنی از او ابتدائاً افعال مختلف صادر نمیشود، بلکه نخست موجودی را ابداع میکند و آن موجود منشأ پیدایش موجودات دیگر و بدین ترتیب سلسله آفـرینش ادامـه مییابد و از هر موجودی فعلی سرمی زند. فصل هشتم درباره مفهوم توفیق و عدم توفیق است. عامری اسباب فعل را به ذاتی و عرضی تقسیم میکند و تصریح دارد که سببهای ذاتی محصورند و عقل مـیتواند بـه آنها احاطه علمی پیدا کند؛ اما اسباب عرضی نامحدودند و از حیطه احاطه عقل خارج. این اسباب بهندرت تحقق پیدا میکنند. اگر تحقق اسـباب عـرضی مستلزم رسیدن فاعل به هـدف مـطلوب و نافع خود باشد، آن را توفیق مینامند و اگر او را از غرض مطلوب و نافع خود باز دارد، خذلان است. در فصل نهم، عامری به رابطه میان علت فاعلی و معلول میپردازد و ایـنکه شـیء واحد نمیتواند از یکجهت هـم علت فاعلی باشد و هم معلول. در فصل دهم به هدف نهایی رساله میپردازد. او به زیبایی و اجمال رویکردهای گوناگون فلاسفه و متکلمان درباره نسبت موجودات هستی با خدای تعالی و نقش قضا و قدر و مـاهیت ایـن دو را تشریح میکند. عامری در فصل یازدهم به تبیین دیدگاه امام جعفر صادق(ع) درباره مقوله جبر و اختیار میپردازد که دیدگاهی ما بین جبر و اختیار است. سپس به ابطال دیدگاه اشاعره که جـبری مـسلکاند و معتزله کـه در مقابل آنها قرار دارند، اشاره میکند. فصل دوازدهم حاصل و نتیجه فصول پیشین است. او معتقد است انسان بـا یک تواناییهای خاص آفریده شده و هر یک از پدیدهها نیز بر اسـاس طـبیعت و ویـژگیهای خاص خلق شدهاند. از اینرو افعال انسان از یکسو متوقف بر تواناییهای اوست و از سوی دیگر مشروط به قـابلیتهای اشـیا و پدیدهها. پس درعینحال که مختار است در دو دایره که از سوی خالق هستی تقدیر شـده، مـحصور و مـحدود است: دایره تواناییهای خود و محدوده قابلیتهای اشیا. در بخش پایانی به صلاح و اصلح یا خوب و خـوبتر در جهان هستی میپردازد و بر این باور است که خوب و خوبتر درباره جزئیات قـابل تصور است؛ یعنی دربـاره مـوجودات جزئی که دائم در حال خلق و اعدامند و از حیات همیشگی و جاوید برخوردار نیستند، میتوان فرد بهتر را لحاظ کرد و آن فردی است که به تحقق غرض نزدیکتر است، اما در مورد موجوداتی که همیشگی و ابدیاند، بهتر مـعنی ندارد. آنها برای غرضی آفریده شدهاند و برای تحقق آن غرض بهتریناند. // «التقرير لأوجه التقدير»: این رساله در واقع حاوی مباحثی مقدماتی جهت طرح دیدگاه مؤلف درباره قضا و قدر الهی است. درهرحال، این رساله پيرامون سه مسئله اصلى دور مىزند. اول اثبات واجب و ممكن و ممتنع و بيان پيوند ميان اين مبحث منطقى و موضوع آزادى اراده انسانى. از اينجا عامرى به توضيح ويژگيهاى واجب و تمييز آن از ممكن و بيان وجوه مقدرات وجوبى و غايات آن مىپردازد و بدین ترتیب به تحليل افعال طبيعى و عقلى مىرسد و آنچه را در تحت دو مقوله واجب و ممكن قرار مىگيرد، برمىشمرد. دوم، اقسام ممكن كه عبارتاند از: ممكن طبيعى، ممكن تقلبى، ممكن نادر. سوم، تعريف ممتنع و بيان اقسام آن، ممتنع يا مطلق است يا مقيد و ممتنع. مقيد خود دو نوع است، مقيد به قدرت و مقيد به حكمت و عنايت. در اينجا عامرى بهنقد و تحليل مذهب طبيعى مادى مىپردازد و وجود غايت را در افعال اثبات مىكند. // «الفصول في المعالم الإلهية»: در این رساله، عامری درباره مراتب پنـجگانه مـوجودات، نفس، عقل، علم الهی، تدبیر عالم سخن میگوید. در سلسلهمراتب موجودات هر چه در مرتبه برترى قرار دارد از حيث فيضان و ثبوت و فعل بر آنچه پسازآن واقع است، افزونى و چيرگى دارد. مثلاً، جوهريت سابق بر جسميت و جسميت سابق بر حيوانيت و حيوانيت سابق بر ناطقيت است. پس جوهريت از حيث فيضان و فعليت بر جسميت افزونى دارد، همچنين جسميت نسبت به حيوانيت و حيوانيت نسبت به ناطقيت و احوال موجودات کلاً بر همين سياق تنظيم يافته است.// «القول في الأبصار و المبصر»: این رساله همانگونه که از نامش پیداست نوشته کوتاهی است درباره حقیقت بینایی و گونههای مبصرات و دیـدنیها. نـکته جالب اینکه عامری بینایی و دیدن را به چهار قسم: دیدن مادی، دیدن عقلانی، دیدن روحانی و دیدن وهمانی تقسیم میکند. اهميت ابوالحسن عامرى در علم بصريات بيشتر به اين مسئله مربوط مىشود كه بحث او در كتاب القول في الأبصار و المبصر معلومات ارزندهاى درباره آنچه از نظريات يونانى درباره بصريات به مسلمانان انتقال يافته است و وضع اين علم در قرن چهارم هجرى، در اختيار ما مىگذارد، اعم از آنچه بين فلاسفه متداول بوده است و يا در ميان علماى نجوم و رياضى؛ و چون ابوالحسن عامرى با ابن هيثم معاصر بوده است رساله او در تحديد حجم و چگونگى آراء جديد ابن هيثم در اين علم بسيار سودمند واقع شده است، گذشته از اينكه براى شناخت آراء شخص عامرى و وقوف بر فلسفه او و تحليل آن براى پژوهندگان ارزش فراوانى دربر دارد. وضعیت کتاب: فهرست مطالب در ابتدای کتاب ارائه شده است. در پاورقیهای کتاب اختلاف نسخ، معانی واژهها و توضیح مفیدی پیرامون برخی عبارات ذکر شده است.
متکلمان و سایر شخصیت ها :
ابوالحسن عامری
نویسنده :
ابوالحسن عامری؛ مقدمه و تصحیح: سبحان خلیفات؛ ترجمه مقدمه: مهدی تدین
زبان :
عربی , فارسی
منبع اصلی :
http://goo.gl/FP9HWJ
کد کنگره:
BBR 219 /آ2
جنس منبع:
متن
پایگاه :
ر:پایگاه موقت
یادداشت :
ابوالحسن عامری از فلاسفه بزرگ و مشهور سده چهارم هجری (300 380 ه . ق) است. از آثار محدود وی چهار رساله فلسفی تحت عنوان رسائل ابوالحسن عامری با تصحیح سبحان خلیفات به سال 1375 در تهران (مرکز نشر دانشگاهی) چاپ و نشر شده است. رسایل مذکور، عبارتند از 1. إنقاذ البشر من الجبر و القدر (شامل یک مقدّمه و سیزده فصل: چیستی فعل آدمی، گونه های فعل آدمی، اسباب افعال، جهات فعل، قوای فعل، اسباب ذاتی و عرضی فعل، حدوث افعال مختلف از فاعل واحد، مفهوم توفیق و عدم توفیق، رابطه میان علّت فاعلی و معلول، رویکردهای گوناگون فلاسفه و متکلّمان درباره نسبت موجودات هستی با خدای تعالی و نقش قضا و قدر و ماهیّت این دو مسئله، تبیین دیدگاه امام جعفر صادق «ع» در مقوله جبر و اختیار و...) 2. التقریر لأوجه التقدیر (شامل پنج فصل درباره واجب و ممکن، گونه های تقدیر واجب، اقسام ممکن و ممتنع و تحلیل افعال) 3. الفصول فی المعالم الإلهیة (درباره مراتب پنج گانه موجودات، نفس، عقل، علم الهی و تدبیر عالم) 4. القول فی الابصار والمبصر (درباره حقیقت بینایی و گونه های مبصرات و دیدنی ها).
ابوالحسن عامری، فیلسوف بزرگ سده چهارم هجری در سال 300 در نیشابور متولد و در سن هشتاد سالگی در همانجا وفات یافت. او برای دانش اندوزی همیشه در تلاش بود و به شهرهای مختلف چون بخارا، ری، بغداد مسافرت ها کرد و افزون بر فراگیری علوم ادبی، فلسفه و کلام را از ابوزید بلخی، فقه را از ابوبکر محمّد بن اسماعیل قفال، اندیشه های اسماعیلی و آموزه های نوافلاطونی و نجوم را از احمد نسفی، ریاضیات و منطق و علم فلک را از ابوجعفر خازن و طب را از احمد بن محمد طبری فرا گرفت.
در فلسفه افزون بر فیلسوفان بزرگ یونان نظیر افلاطون و ارسطو از فلاسفه مسلمانی که یاد شد و نیز از فارابی و همچنین از متون کهن فارسی چون جاویدان خرد و خدای نامه بسیار متأثر شده است.
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر
خروجی ها :
Mods
Doblin core
Marc xml
MarcIran xml
مشخصات کامل فراداده
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت