پرسشگرگرامي در ابتدا عرض مي كنيم نگراني و بيزاري شما از اين عمل، نشان از اين دارد كه روحية تقوا و ايمان در شما زنده است و اين روحيه را بايد قدر بدانيد.
يكي از نشانههاي ايمان مؤمن اين است كه وقتي كار خوبي انجام ميدهد، خوشحال ميشود و در صورت انجام دادن كار زشت و گناه ناراحت ميشود. هستند كساني كه چشمچراني، خودارضايي و بسياري از گناهان ديگر برايشان عادي شده و اصلاً هيچ احساس گناه هم نميكنند. اين را هم بدانيد فردي كه حفظ و تقويت ايمان برايش مهم است، قطعاً شيطان برايش برنامه دارد و او را راحت نميگذارد و هر لحظه ميخواهد فريبش دهد. حفظ ايمان كاري سخت و مشكل است و نياز به برنامهريزي و تلاش و كوشش دارد.
بنابراين پرسشگر ارجمند وگرامي بايد خدا را شاكر باشيد كه متوجه اشتباهتان شده ايد و از انجام اين كار پشيمان هستيد. همين پشيماني و پي بردن به اشتباه است كه شما را به سمت درمان اين مشكل مي كشاند. ؛ اين نشان از طينت پاك شما دارد كه با وجود اين گرفتاري توانستهايد اين احساس را در خودتان حفظ كنيد. قدر اين روحيه را بدانيد و در جهت حفظ و تقويت آن تلاش كنيد كه حتماً موفق خواهيد شد.
اما با همه اين وجود به شما مي گوييم از آنجا كه اين عمل اعتياد آور است اگر هر چه سريعتر دست از اين كار برنداريد به جايي مي رسيد كه حتي از روزي چند مرتبه نيز سير نشويد و عاقبت در اثر بوجود آمدن عوارض جسماني، رواني و معنوي آن به زندگي بدي دچار خواهيد شد. بنابراين تا دير نشده به فكر آينده خود و زندگي خوشي كه در انتظارتان است، باشيد.
متاسفانه خود ارضايي علاوه بر داشتن عوارض جسماني و رواني، سبب دوري از خداوند مي گردد. البته اين مشكل نيز به سادگي قابل حل مي باشد؛ چرا كه فردي كه از گناه توبه مي كند و به سوي خدا باز مي گردد مانند فردي است كه اصلا گناهي انجام نداده است و شايد بتوان گفت بزرگترين اميد و مژده اي كه خداوند به بنده اش داده است همين راه برگشت مي باشد.
در رابطه با ازدواج نيز اصلا نگران نباشيد و بدانيد كه با ترك اين عمل مشكل ساز شما به سلامتي اوليه روحي و جسمي و معنوي خويش باز خواهيد گشت و انشاالله خواهيد توانست يك ازدواج موفق و زندگي ايي زيبا و اميدواركننده داشته باشيد و همه اينها در گرو ترك حقيقي خودارضايي با توكل بر خداوند خواهد بود.
اكنون پس از اين مقدمه كوتاه به راهكارهاي عملي درمان خود ارضايي مي پردازيم. لطفا آنها را به د قت مطالعه نماييد و همچنين با دقت به كار ببنديد تا انشاءالله هر چه زودتر به هدفتان دست بيابيد.
1. نخستين گام براي درمان اين عادت ناپسند، اين است كه فرد باور داشته باشد كه اين مشكل درمان پذير است. نورمن وينسنت پيل روانشناس آمريكايي چنين ميگويد: « هرگز كلمة نميشود را به كار نبريد؛ زيرا كاربرد آن يعني قبول آن»(1). بسياري از كساني كه مدت هاي طولاني گرفتار خود ارضايي بوده اند، با توكل بر خدا و تلاش و جديت خودشان توانسته اند اين عادت زشت را كنار بگذارند. حتي كساني را مي شناسيم كه بيش از ده سال به اين عادت مبتلا بوده اند ولي موفق به ترك شده اند. پس فرد مبتلا به هيچ عنوان نبايد نااميد و مأيوس شود و دست از تلاش خودش بردارد.
2. نكتة ديگري كه بايد مورد توجه قرار گيرد تدريجي بودن درماناست. فردي كه چند ماه و يا چند سال گرفتار اين مشكل بوده، نبايد از خودش انتظار داشته باشد كه در عرض چند روز يا چند هفته بتواند اين كار را ترك كند؛ همين كه به تدريج بتواند از تعداد دفعات آن بكاهد، پيشرفت خوبي كرده است. كسي كه به خودارضايي عادت كرده باشد، براي درمانش نياز به زمان دارد؛ درست مثل كسي كه معتاد به مواد مخدر شده باشد. چنين شخصي نبايد در درمان عجله كند و اگر بعد از مدتي ديد هنوز مشكلش حل نشده، نبايد نااميد گردد. درمان مشكلي كه به صورت عادت درآمده است ،در زمان كوتاه، معمولاً غير ممكن و يا خيلي مشكل است. گاهي اوقات درمان خودارضايي، حداقل به همان ميزاني كه فرد مبتلا به اين كار بوده، نيازمند زمان است. البته گاهي اوقات هم فرد با ارادة قوي خودش، پس از سالها ابتلا به خودارضايي، در عرض مدت كوتاهي اين كار را ترك ميكند. پس فردي كه گرفتار خود ارضايي است، نبايد عجله كند و از ميدان مبارزه بيرون برود. به هر ميزان كه بتواند تعداد دفعات اين عمل را كم كند, خودش موفقيت به شمار ميرود.
3. برخي از روانشناسان، خود ارضايي را «مرض تنهايي» نام نهادهاند.(1) اين مطلب به خوبي نشان ميدهد كه تنهايي يكي از زمينههاي ابتلاي فرد به خود ارضايي است. پس نبايد به هيچ عنوان تنها بماند. به هر طريق ممكن از تنهايي چه در خانه و چه در بقيه مكان ها فرار كند. چون معمولاً افراد در حضور ديگران دست به خودارضايي نميزنند، پس بر فرد مبتلا لازم است كه زمينه تنها بودن خودش را از بين ببرد و بدين وسيله گامي بلند در جهت درمان مشكل بردارد.
4. نكته ديگري كه براي درمان اين مشكل بايد مورد توجه قرار گيرد، كنترل نگاه است. تصاوير و خيالاتي كه به ذهن فرد ميآيد به سبب ديدن فيلمها، عكسها و تصاويري است كه قبلا ديده است. اگر در گذشته خيلي به اين مطلب پايبند نبوده، از همين الآن تصميم جدي بگيرد كه چشم و نگاهش را كنترل كند. براي خودش قانوني وضع كند كه اگر به نامحرم نگاه شهواني و غيرعادي كرد و يا فيلم و تصويري را ديد، فلان تنبيه را براي خودش در نظر بگيرد. اگر چند وقت اين برنامه را اجرا كند، ميبيند كه موفق خواهد شد. در زمينة كنترل نگاه به مقالة جناب آقاي علم خواه با عنوان «چشم چراني، آثار و راهكارهاي درمان» در سايت پرسمان(2) رجوع شود.
5. همان طور كه حواس ظاهري نقش مهميدر تحريك ميل جنسي دارند، فكر و خيال پردازي نيز سهم بسزايي در اين زمينه به خود اختصاص ميدهد. بعضي از افراد در كنترل حواس ظاهري خود موفقند؛ ولي كنترل فكر و خيال را خيلي جدي نميگيرند و از همينجا ضربه ميخورند. دائماً در خيال خود صحنههاي غير اخلاقي را تجسم ميكنند و همين امر ممكن است آنها را به سمت گناه سوق دهد. امام علي (ع) در اين زمينه ميفرمايد:« هركس زياد به فكر گناهان باشد، عاقبت به سمت گناه كشيده ميشود.»(3)
خوب است، كسي كه گرفتار خودارضايي است هميشه موضوعاتي براي فكر كردن در ذهنش داشته باشد ، موضوعاتي علمي، اجتماعي، سياسي، اعتقادي و مذهبي و ... و هر زمان كه افكار و تخيلات جنسي به ذهنش هجوم آوردند، با پرداختن به آن موضوعات خودش را از شر افكار و وسوسههاي شيطاني نجات بخشد. همچنين ميتواند با مطالعة كتابهاي مورد علاقه، فكر و خيالش را مهار كند. يا هر زمان كه افكار جنسي به ذهنش آمدند، به كار ديگري بپردازد و يا تغيير موقعيت دهد.
6. معمولاً كساني كه گرفتار خود ارضايي مي شوند، اراده شان ضعيف مي شود و همين مسأله آنها را در درمان با مشكل مواجه مي سازد. البته قطعاً ارادة آنها به طور كلي از بين نرفته است؛ نشانهاش هم اين است كه اين كار را در جلوي ديگران انجام نميدهند و يا اين كه گاهي اوقات براي مدتي كوتاه يا طولاني اين عمل را ترك كردهاند. پس ارادهشان به طور كلي از بين نرفته است. منتهي ممكن است كمي ضعيف شده باشد. در اينجا به برخي از راهكارهاي تقويت اراده اشاره مي كنيم:
ا) يكي از كارهاي اساسي براي تقويت اراده، تلقين جملاتي است كه به فرد نيرو و انرژي رواني مي دهد. يعني هر روز جملاتي كه انرژي مثبت دارند در ذهنش مرور كند و حتي به زبان بياورد. جملاتي مانند: « من اراده لازم براي انجام كارهايم را دارم» ، « هيچ چيز نمي تواند اراده ام را متزلزل كند» ، « اراده ام هر روز محكم تر مي شود» ، « من بايد موفق شوم؛ زيرا موفقيت از آن نيرومندان است» (4) و ... . همچنين در كارهاي سخت و دشوار هم تلقين را فراموش نكند.
ويكتور پوشه ـ روان شناس فرانسوي ـ در مورد خود ارضايي مي گويد: افراد مبتلا به اين عادت شوم، هر روز به دفعات مختلف با تمركز فكر به خود بگويند: « من به خوبي قادرم اين عادت بد را از خود دور كنم، من قادرم».(5) اين عبارت ساده، اثر عجيبي در تقويت اراده و روحيه دارد.
ب) براي تقويت اراده، بايد از پراكنده كاري و آشفتگي در كارها پرهيز كند. كارهاي متنوع و مختلف علاوه بر اين كه انرِِژي فرد را پراكنده مي سازند، موجب به هم ريختگي فكري هم مي شوند. پس تلاش كند به كارها و فعاليت هايش تمركز و انسجام بخشد.
پ) سعي كند كارهايي را كه بر عهده مي گيرد، ناتمام رها نكند و آن ها را تا رسيدن به نتيجه مطلوب ادامه دهد. كارهاي نيمه تمام باعث مي شوند، فرد خودش را انساني بي اراده و يا داراي ضعف اراده تصور كند و ديگر قدرت برعهده گرفتن فعاليت ها و مسؤوليت هاي مختلف را نداشته باشد. قبل از انجام هر كاري كمي دربارة آن كار و توانايي ها و استعدادهاي خودش بيانديشد و اگر توانايي اتمام آن كار را ندارد، از اول آن را بر عهده نگيرد.
ت) هرگز در كارها نا اميد نشود و تا جايي كه مي تواند تلاش كند.
ث) هر روز صبح حداقل بيست دقيقه، به طور مرتب و در ساعتي معين ورزش كند.
ج) ترك گناه و مخالفت با وسوسه هاي شيطان، نقش بسيار مؤثري در تقويت اراده دارد. ويليام جيمز روان شناس معروف آمريكايي چنين مي گويد: « يك نه گفتن به يك عادت بد، موجب مي شود شخص براي مدتي تجديد قوا كند و بدين وسيله ضعف اراده خود را به تدريج برطرف سازد.»(6)
چ) مقيد باشد هر روز تعدادي معين از آيات قرآن را تلاوت كرده و ترجمة آنها را هم بخواند.
ح) پس از تدبير و مشورت از عواقب تصميمهاي خود هراسناك نباشد و به خدا توكل كند و در تمام امور از او كمك بخواهد.
خ) باور كند همانند ديگر انسانها از توانمنديهاي بسيار برخوردار است و از ديگران كمتر نيست. فراموش نكند نقاط قوت انسان از نقاط ضعفش بيشتر است و نبايد خود را دست كم بگيرد. تصميم خوب در پرتو تكيه بر قوتها، جبران ضعفها و احساس توانمندي ها شكل مي گيرد.
د) هر كاري را آسان تلقي كند؛ زيرا در برابر اراده پولادين انسان همه سختيها آسان ميگردد. به استقبال كارهاي به ظاهر دشوار برود و به خود تلقين كند ميتواند در اين امور درست تصميم بگيرد و افتخار موفقيت در انجام آنها را به دست آورد.
ذ) مدتي برنامه ريزي و تصميمات خود را با فردي ذي صلاح در ميان بگذارد و از وي بخواهد مراقب باشد تا در او دودلي پيش نيايد. و همچنين اجراي تصميماتش را به تأخير نياندازد.
ر) از خواب زياد، پرخوري و ديگر اسباب تنبلي و سستي اراده بپرهيزد.
ز) با كساني كه روحيه و اراده اي قوي دارند دوست شود تا اراده او نيز قوي گردد.
ژ) تصميمات به جا و پر ارزش گذشته خودش را به ياد آورد و توجّه كند كه چون گذشته براي انجام دادن كارهاي مهم آمادگي دارد.
س) با تصميمهاي آسان در كارهاي ساده، به تدريج خود باوري و توانمندي را در خويش پديد آورد و راه را براي تصميم گيري در امور پيچيده و مشكل هموار سازد.
ش) از شكست خوردن نهراسد و بداند كه شكست ها پلي هستند به سوي موفقيت و كاميابي.
ص) سرگذشت افراد سخت كوش و با اراده را مطالعه كند و از آنها درس بگيرد.
7. شستن اندام بدن به خصوص اعضاي تناسلي با آب سرد، براي خنثي نمودن تحريكات جنسي مؤثر است. هر وقت افكار جنسي به ذهن فرد آمد و تحريك شد، اگر ميتواند با آب سرد دوش بگيرد و يا اعضاي تناسلياش را با آب سرد بشويد تا شهوتش تعديل گردد. البته اين كار در صورتي توصيه ميشود كه موجب بيماري و عوارض منفي در فرد نشود. (7)
8. يكي ديگر از روشهاي درماني، اين است كه فرد مبتلا، در فاصلة زماني كه براي خودش در نظر ميگيرد، اگر موفق به ترك اين عمل شد خودش را تشويق كند و به خودش جايزه بدهد. ولي چنانچه در فاصلة مشخص شده باز هم مرتكب خودارضايي شد، جريمه و تنبيهي براي خودش در نظر بگيرد. تشويق بايد چيزي باشد كه به فرد انگيزه بدهد و او را در تصميمش استوار گرداند. همچنين تنبيه و جريمه بايد قدرت بازدارندگي بالايي داشته باشد؛ به طوري كه فرد هر وقت اراده كرد خودارضايي كند، تلخي تنبيه و جريمه به ذهنش بيايد و همين امر مانعي در برابر خودارضايي باشد. البته تنبيه و جريمه نبايد به گونهاي باشد كه فرد مبتلا از انجام آن ناتوان شود وكم كم از كارآيي بيفتد. نوع تشويق و جريمه هم براي افراد مختلف فرق ميكند. هر فردي بايد خودش جايزه و جريمة خودش را تعيين كند. (8) به سخنان اين جوان دقت كنيد: « عهد و پيماني كه با خودم بستم و الآن حدوداً هشت سال از عمرش ميگذرد و تا كنون نيز بدان پايبند بودهام چنين است: هرگاه در مبارزه با عمل خودارضايي شكست خوردم بر من واجب است كه هفت روز روزه بگيرم. سه روز آن بايد بلافاصله پس از شكست و پشت سر هم باشد و چهار روز ديگر در طي يك ماه پس از روز شكست به جا آورده شود. اين جريمهاي كه براي خودم گذاشتهام بسيار كمكم كرده است.»
9. يكي از راهكارهاي اساسي براي درمان اين مشكل، ازدواج است. ازدواج به طور ريشه اي و اساسي اين مشكل را برطرف مي كند. شايد الآن سن و شرايط ازدواج را نداشته باشيد؛ ولي بايد در فكر ازدواج باشيد و در اولين زمان ممكن كه شرايط شما اجازه ميدهد، حتماً به اين كار اقدام كنيد.
در اينجابه برخي ديگر از نكات درمان خود ارضايي اشاره ميشود:
1. فرد مبتلا سعى كند به هنگام خواب شكمش بيش از حد معمول پر نباشد.
2. از شنيدن و خواندن مباحث و مطالب جنسى و حتى شوخىهاى جنسى و تحريككننده جدا پرهيز كند.
3. از خوردن مواد غذايى كه محرك است مانند: خرما، پياز، فلفل، تخممرغ، گوشت قرمز، غذاهاى پرچرب، حتىالمقدور اجتناب و به ميزان ضرورت اكتفا كند.
4. قبل از خواب حتما مثانه خود را تخليه نمايد.
5. از نوشيدن افراط گونه آب و مايعات پرهيز كند (به خصوص شبها و قبل از خوابيدن).
6. هيچگاه بدن عريان خود را در آينه نگاه نكند.
7. از دستورزى اندام جنسى خود اجتناب كند و در هيچ شرايطى دستورزى نكند.
8. هرگز به رو نخوابد. هنگام خواب سر و دست ها از زير پتو ولحاف بيرون باشد.
9. به منظور تخليه انرژى زايد بدن به طور منظم و زياد ورزش كند.
10. هيچگاه بيكار نباشد، براى اوقات فراغت خود برنامه داشته باشد و آن را با مطالعه، ورزش, عبادت و... پر كند.
11. هفتهاى يكى دو روز روزه مستحبى بگيرد و اگر توان آن را ندارد و يا شرايط روزهگرفتن مهيا نيست حداقل ميزان صرف غذا را كاهش و فاصله هر وعده غذا را افزايش و تعداد دفعات غذا را كاهش دهد و به حداقل خوراك اكتفا كند.
12. با نامحرم رفتار متكبرانه داشته باشد و از سخنان ملايمتآميز با آنها خوددارى كرده واز نرمى در كلام با آنها اجتناب ورزد.
13. هيچگاه با نامحرم و جنس مخالف در مكان خلوت و دور از نگاه ديگران باقى نماند، حتى براى آموزش و...
14. قرآن زياد بخواند و درباره معانى آيات آن فكر كند.
15. به آسيب ها و عوارضي كه ممكن است بر اثر خود ارضايي گريبان گيرش شود فكر كند.(12)
مدتي با دقت به اين دستورات عمل كنيد تا شاهد نتايج شيرينش باشيد. ما هم برايتان آرزوي موفقيت ميكنيم. منتظر مكاتبه بعدي شما هستيم .ما به شما اطمينان مي دهيم تا هر وقت كه لازم باشد همراه و مشاور شما خواهيم بود. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) ديانت مقدم، سيد مصطفي؛ آرامش طوفاني؛ قم: مؤسسه امام خميني(ره)، ص70.
(1) دبس، موريس؛ بلوغ (چه ميدانم؟) ، ص62.
(2)
www.porseman.org (3) غررالحكم؛ ص186، ح3543.
(4) شاكرين، حميد رضا؛ پرسشها و پاسخهاي برگزيده (دفتر هفتم)، ص246.
(5) بشيري، ابوالقاسم؛ اختلالات رفتاري، ص220.
(6) حسيني، داود و ... ؛ شكفتن سهم توست، ص288.
(7) ديانت مقدم، سيد مصطفي؛ آرامش طوفاني؛ قم: مؤسسه امام خميني(ره)، ص81.
(8) همان، ص82.
(9) همان، ص83.
(10) سورة نور/32.
(11) وسائل الشيعه، ج20، ص43.
(12)
http://www.porseman.org/archview.aspx?grp=7