اهميت نماز جماعت | کتابخانه مجازی الفبا

ميشه يه كم درباره ي اهميت نماز جماعت برام توضيح بديد؟

از اهتمامي كه به مسايل ديني و اخلاقي داريد بسيار خوشحاليم و اميدواريم خداوند شما را در اين مسير ياري نمايد.«اهميت نماز جماعت»آئين اسلام، از بعد اجتماعي بسيار مهمي برخوردار است و با عنايت به بركات آثار وحدت و تجمع و يكپارچگي، در بسياري از برنامه هايش بر اين بعد، تكيه و تاكيد كرده است. برگزاري نمازهاي روزانه واجب نيز به صورت جماعت و گروهي، يكي از اين برنامه هاست. در اينجا به اهميت «نماز جماعت »و آثار گوناگون آن اشاره مي كنيم:
غير از آثار فردي و اجتماعي نماز جماعت كه سبب اهميت اين فريضه مي باشند و به آنها اشاره خواهد شد، پاداش هاي عظيمي براي آن بيان شده كه در اينجا به بعضي ازروايات،اشاره مي شود. از رسول خدا(ص) نقل شده كه:«من سمع النداء فلم يجبه من غيرعلة فلا صلاة له » (1) نماز كسي كه صداي اذان را بشنود و بي دليل،در نماز جماعت مسلمانان شركت نكند،ارزشي ندارد. در حديث، تحقير نماز جماعت، به منزله تحقير خداوند بشمار آمده است:«من حقره فانما يحقر الله » (2) شركت دائم در نماز جماعت، انسان را از منافق شدن بيمه مي كند. (3) و براي هر گامي كه به سوي نماز جماعت و مسجد برداشته شود، ثواب و حسنه در نظر گرفته شده است. (4) همين كه كسي براي شركت در نماز جماعت از منزل خارج مي شود، يا در مسجد، در انتظار نماز جماعت به سر مي برد پاداش كسي را دارد كه در اين مدت، به نماز مشغول بوده است. (5) تعداد حاضران در نماز جماعت، هر چه بيشتر باشد، پاداش آن بيشتراست. اين كلام رسولخداست كه فرمود:«ما كثر فهو احب الي الله » (6)
حديث جالبي در بيان فضيلت نماز جماعت است كه قسمتي از آن در رساله هاي عمليه هم ذكر شده است. ترجمه تمام حديث چنين است:
اگر اقتدا كننده 1 نفر باشد، پاداش 150 نماز داده مي شود. اگر اقتدا كننده 2 نفر باشد،پاداش 600 نماز داده مي شود. اگر اقتدا كننده 3 نفر باشد،پاداش 1200 نماز داده مي شود. اگر اقتدا كننده 4 نفر باشد،پاداش 2400 نماز داده مي شود. اگر اقتدا كننده 5 نفر باشد، پاداش 4800 نماز داده مي شود. اگر اقتدا كننده 6 نفر باشد،پاداش 9600 نماز داده مي شود. اگر اقتدا كننده 7 نفر باشد، پاداش 19200 نماز داده مي شود. اگر اقتدا كننده 8 نفر باشد،پاداش 36400 نماز داده مي شود. اگر اقتدا كنندگان و امام جماعت به 10 نفر رسيدند، پاداش 72800 نماز دارد. ولي،همين كه عدد افراد از ده نفر گذشت،حساب آنرا جز خداكسي نمي داند. (7)
در حديث ديگر است:
هر كه نماز جماعت را دوست بدارد، خدا وفرشتگان او را دوست مي دارند. (8) در زمان پيامبر(ص)هرگاه افراد نماز جماعت كم مي شدند، آنحضرت به جستجو و تفقد از افراد مي پرداخت و مي فرمود: شركت درنماز صبح و عشاء، بر منافقان از هر چيز سنگين تر است. (9) قرآن نيز، از اوصاف منافقان، بي حالي و كسالت هنگام نماز را بيان كرده است. (10 چرا كه سحر خيزي و حضور در جماعت مسلمين، آن هم ازراه هاي دور و در گرما و سرما، نشانه صداقت در ايمان و عشق نمازگزاراست. حضور در نماز جماعت، خاص يك منطقه نيست. انسان در هر جا كه باشد، خوب است به فكر نماز جماعت و حضور در آن و تشويق ديگران باشد. رسول خدا(ص)در باره اهميت جماعت فرمود: «صلاة الرجل في جماعة خير من صلاته في بيته اربعين سنة. قيل: يا رسول الله! صلاة يوم؟ فقال(ص): صلاة واحدة » (11) يك نماز با جماعت، بهتر از چهل سال نماز فرادي در خانه است. پرسيدند:آيا يك روز نماز؟ فرمود: بلكه يك نماز. و مي فرمود: صف هاي نماز جماعت، همانند صف هاي فرشتگان درآسمان چهارم است. (12) اولين نماز جماعتي هم كه بر پا شد، به امامت رسول خدا و شركت حضرت علي(ع) و جعفر طيار(برادر حضرت علي(ع) بود. همين كه ابوطالب، فرزندش علي(ع) را ديد كه به پيامبر اقتدا كرده، به فرزند ديگرش جعفر گفت:تو نيز به پيامبر اكرم اقتدا كن و اين جماعت دو سه نفري،پس از نزول آيه «فاصدع بما تؤمر» بود،كه فرمان به علني ساختن دعوت و تبليغ مي داد. (13) آثار نماز جماعت بر پايي فريضه هاي ديني به صورت دسته جمعتي،غير از پاداش هاي فراواني كه ياد شد،در زندگي فردي و اجتماعي امت مسلمان نيز،آثارمثبت و فراواني دارد كه به برخي اشاره مي شود:
1- آثار معنوي بزرگترين اثر معنوي نماز جماعت، همان پاداش هاي الهي است كه گفته شد. رسول خدا(ص)فرموده است: (لان اصلي الصبح في جماعة احب الي من ان اصلي ليلتي حتي اصبح (14) اگر نماز صبح را به جماعت بخوانم، در نظرم محبوب تر ازعبادت و شب زنده داري تا صبح است). بخاطر همين فضيلت و پاداش هاست كه اگر تعداد نمازگزاران از ده نفربيشتر شود، اگر تمام آسمان ها كاغذ، و درياها مركب و درخت ها قلم شود و فرشتگان بنويسند، پاداش يك ركعت آنرا نمي توانند بنويسند. (15).
2- آثار اجتماعي نماز جماعت نماز جماعت مقدمه وحدت صفوف و نزديكي دلها و تقويت كننده روح اخوت است. نوعي حضور و غياب بي تشريفات، و بهترين راه شناسائي افراداست. نماز جماعت، بهترين، بيشترين، پاكترين و كم خرج ترين اجتماعات دنياست و نوعي ديد و بازديد مجاني و آگاهي از مشكلات ونيازهاي يكديگر و زمينه ساز تعاون اجتماعي بين آحاد مسلمين است. هر چند امروزه با چنين شوري برگزار نمي گردد و اين از ضعف ما نمازگزاران است.
3- آثار سياسي نماز جماعت نماز جماعت نشان دهنده قدرت مسلمين و الفت دلها و انسجام صفوف است. تفرقه ها را مي زدايد، بيم در دل دشمنان مي افكند، منافقان را مايوس مي سازد، خار چشم بدخواهان است. نماز جماعت، نمايش حضور در صحنه و پيوند«امام »و«امت » است.
4- آثار اخلاقي، تربيتي در نماز جماعت افراد در يك صف قرار مي گيرند و امتيازات موهوم صنفي، نژادي، زباني، مالي و...كنار مي رود و صفا و صميميت ونوعدوستي در دلها زنده مي شود و مؤمنان، با ديدار يكديگر در صف عبادت، احساس دلگرمي و قدرت و اميد مي كنند. نماز جماعت، عامل نظم و انضباط، صف بندي و وقت شناسي است. روحيه فردگرايي و انزوا و گوشه گيري را از بين مي برد و نوعي مبارزه با غرور و خودخواهي را در بر دارد. نماز جماعت، «وحدت» در گفتار، جهت، هدف و امام را مي آموزد و از آنجا كه بايد پرهيزكارترين و لايق ترين اشخاص، به امامت نمازبايستد، نوعي آموزش و الهام دهنده علم و تقوا و عدالت است. نماز جماعت، كينه ها و كدورت ها و سوء ظن ها را از ميان مي برد وسطح دانش و عبوديت و خضوع را در جامعه اهل نماز، افزايش مي دهد. به خاطر اينهمه آثار است كه به نماز جماعت، آنهمه توصيه شده است. حتي نابينايي وقتي از حضور پيامبر،اجازه خواست كه به مسجد نيايد، آنحضرت فرمود: از خانه تا مسجد، ريسماني ببندد و به كمك آن، خود را به نماز جماعت برساند. (16) و نيز، نابيناياني كه اجازه ترك شركت در نماز خواستند،رسول خدا(ص)اجازه نفرمود. (17) از طرف ديگر، برخورد شديد نسبت به كساني كه به نماز جماعت اهميت نمي دهند، نشان ديگري بر اهميت و سازندگي آن است. در حديث است كه به چنان كسان، همسر ندهيد (18) و معرف آنان نشويد.با اين همه فضايل و تأكيداتي كه براي نماز جماعت ذكر شد ديگر جاي هيچگونه ترديدي براي شركت نكردن در جماعات و حضور در مساجد نمي ماند. امكان حضور در نماز جماعت توفيقي است از جانب خداوند كه شامل هر كسي نمي شود، بايد قدر اين موقعيتها را دانست. انسان بايد هميشه جانب اعتدال را در هر كاري حتي در عبادات رعايت نمايد و نبايد بخاطر دست يابي به بيش از آنچه از او خواسته اند، خود را به تعب و سختي اندازد چرا كه چنين كاري اگر نسنجيده و بدون برنامه ريزي و رعايت مراتب باشد انسان را از انجام واجبات نيز باز مي دارد. مطالعه هيچ منافاتي با حضور در مساجد ندارد و عدم درك صحيح ما از اهميت حضور و شركت در جماعات نبايد منجر به خالي كردن سنگر مسجد شود. قطعا حضور روزانه در خانه خدا و شركت در چنين فريضه اي به زندگي و وقت انسان بركت داده و باعث مي شود انسان بهتر از ساير فرصتهايش استفاده كند.1- وسائل،ج 5 ص 375،كنز العمال،ج 8 حديث 22799.
2- من لا يحضره الفقيه،ج 1 ص 377.
3- مستدرك الوسائل،ج 1 ص 488.
4- كنز العمال،ج 8 حديث 22815 از پيامبر اسلام(ص).
5- كنزالعمال،ج 8 حديث 22818 و 22827.
6- كنزالعمال،ج 8 ص 258.
7- مستدرك الوسائل،ج 1 ص 487،رساله حضرت امام،مسئله 1400.
8- مستدرك الوسائل،ج 1 ص 488.
9- كنزالعمال،ج 8 ص 256.
10- و اذا قاموا الي الصلوة قاموا كسالي(نساء،آيه 142).
11- مستدرك الوسائل،ج 1 ص 488.
12- همان مدرك.
13- همان مدرك،ص 689،وسائل،ج 5 ص 373.
14- كنز العمال،ج 8 حديث 22792.
15- توضيح المسائل امام(قدس سره)مسئله 1400.
16- وسائل،ج 5 ص 377.
17- كنزالعمال،ج 8 ص 255.
18- و21- سفينة البحار،ج 1،جماعت.

پرسمان دانشجویی