درمان سستي در نماز | کتابخانه مجازی الفبا

چه كنم، نمازاول وقت غافل نباشم؟ بنده 1 سال است كاهل نماز شده ام.

با سلام خدمت شما پرسشگرگرامي ازحسن اعتماد شما به اين مركزكمال تشكر را داريم و اميدواريم در تمام مراحل زندگي موفق باشيد.
«نگرش هاي ما»
به كودكي دستبند طلا هديه مي دهند. طلايي كه به ياقوت و الماس نيز آراسته شده است. به نظر شما اين كودك مي تواند مراقبت لازم را از آن انجام دهد؟! چرا؟اگر به شما چنين هديه اي داده شود، شما چگونه از آن مراقبت خواهيد كرد؟ تفاوت محافظت در نگهداري شما با آن كودك در چيست؟
به نظر مي رسد شناخت شما باعث شده است از آن به خوبي استفاده كنيد.
اصل شناخت، بينش و نگرش انسان در هر عملي نقش بي بديل و بي همتايي دارد.
از اين رو شناخت شما به هستي و آگاهي از فلسفه ي وجوديتان بسيار در هدايت اعمال تان موثر است.
هنگامي كه در عمل صالحي كوتاهي مي كنيم، بايد بدانيم حتماً آگاهي ما از خداوند هستي بخش ضعيف و ناقص است. همين طور جايگاه خود را در اين عالم نشناخته ايم و نيزهدف مشخصي در زندگي نداريم.
اين نماز و روزه و حج و جهاد--- هم گواهى دادن است از اعتقاد
آري، از دل ايمان كه از شناخت و باور قلبي ايجاد مي شود، عمل صالح رويش مي يابد. از اين رو در بسياري از آيات قرآن عمل صالح همواره بعد از ايمان ذكر شده است. يعني صادر شدن اعمال به ايمان وابسته است «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ؛ كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده و نماز بر پا داشته...»(بقره /277).
بنابراين در مرحله ي اول به افزايش ايمان خود اقدام كنيد.
براي اين كار تدبر و تفكر در نظام آفرينش براي رشد شناخت و ايمان بسيار تأثير گذار است. سوره ي بقره آيه ي 21 و 22 در اين مورد بسيار گويا است«اى مردم، پروردگارتان را كه شما، و كسانى را كه پيش از شما بوده‏اند آفريده است، پرستش كنيد باشد كه به تقوا گراييد. همان [خدايى‏] كه زمين را براى شما فرشى [گسترده‏]، و آسمان را بنايى [افراشته‏] قرار داد و از آسمان آبى فرود آورد و بدان از ميوه‏ها رزقى براى شما بيرون آورد پس براى خدا همتايانى قرار ندهيد، در حالى كه خود مى‏دانيد». بر روي اين آيه به قدر كافي تدبر كنيد.
بعد از شناخت پروردگار، آگاهي ما از عبادت و در رأس آن نماز و اثرات عميق آن در زندگي دنيا و آخرت، عامل روي آوري به راز و نياز با درگاه بي نياز بشمار مي رود.
«نماز»
نماز قرار ملاقات با خالق هستي بخش است. خدايي كه تمام هستي حتي، هستي من و شما از اوست. آري نماز نشان دهنده ي عشق بنده به مولاي هستي بخش است. نماز سَر و سِري است كه عبد با مولاي خويش بر قرار مي سازد.
اين دل و دل دادگي با خالق هستي بخش آثاري در پي دارد. به برخي از آنان اشاره مي كنيم تا انگيزه ي ما براي ارتباطي تكليف مدارانه، اما در پايان عاشقانه در جان ما ايجاد شود:
1- نماز موجب پوشش گناهان:
«و در دو طرف روز [اول و آخر آن‏] و نخستين ساعات شب نماز را برپا دار، زيرا خوبيها بديها را از ميان مى‏برد. اين براى پندگيرندگان، پندى است» ( هود : 114)
2- نماز آرامش دل:
«آنها كسانى هستند كه ايمان آورده‏اند، و دل هايشان به ياد خدا مطمئن(و آرام) است؛ آگاه باشيد، تنها با ياد خدا دل ها آرامش مى‏يابد!» ( الرعد : 28)
از براى چاره‏ى اين خوفها --- آمد اندر هر نمازى اهدنا
3- از زشتي به دور مي شوي:
«إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ؛ آنچه را از كتاب(آسمانى) به تو وحى شده تلاوت كن، و نماز را برپا دار، كه نماز(انسان را) از زشتيها و گناه بازمى‏دارد»(العنكبوت : 45).
ترك نماز آثار سوء بر جان آدمي بر جاي مي گذارد. توجه به اين تأثيرات عاملي براي روي آوردن به خدا است.
برخي از پي آمدهاي ترك نماز عبارت است از:
1- ورود به جهنم:
در سوره مدثر در آيات 40 تا 43 خداوند از اين حقيقت پرده بر مي دارد:
آنها در باغهاى بهشتند، و سؤال مى‏كنند... از مجرمان: چه چيز شما را به دوزخ وارد ساخت؟!» مى‏گويند: «ما از نمازگزاران نبوديم». مي دانيد چرا انسان با ترك نماز چنين روزي پيدا مي كند؟ چون كسي كه با خدا در ارتباط نبود به ناچار با شيطان در ارتباط خواهد شد. از اين رو جايگاه او جاي جزء آتش نيست.
بندگى ناكرده و ناشسته روى --- لقمه‏ى دوزخ بگشته لقمه جوى‏
2- زندگي را سخت مي كند:
«وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْري فَإِنَّ لَهُ مَعيشَةً ضَنْكاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى‏؛ و هر كس از ياد من روى گردان شود، زندگى(سخت و) تنگى خواهد داشت؛ و روز قيامت، او را نابينا محشور مى‏كنيم!» ( طه : 124)
كسي كه نماز نمي خواند علاوه بر از دست دادن آرامش در اين دنيا زندگي سختي داشته و در قيامت كور محشور مي شود .
3- بي ديني:
فاصله بين بنده و كفر ترك نماز است« بَيْنَ الْعَبْدِ وَ بَيْنَ الْكُفْرِ تَرْكُ الصَّلَاةِ»( جامع الأخبار، ص: 74)
4- محروم از ياري:
كسيكه نماز مي خواند در هر نمازي با گفتن «اياك نعبد و اياك نستعين » (پروردگارا فقط تو را مي پرستيم و فقط از تو ياري مي جوييم ) از خداوند طلب ياري مي جويد اما بي نماز خود را از اين ياري محروم مي نمايد. ياري كسي كه داراي قدرت و رحمت، علم و حكمت است.
5- محروميت از شفاعت:
«ابوبصير‎ ‎مي‎ ‎گويد‎:‎پس‎ ‎از‎ ‎شهادت‎ ‎امام‎ ‎صادق‎ ‎-عليه‎ ‎السلام-‎ ‎نزد‎ ‎اُمِّ‎ ‎حميده (كنيز‎ ‎امام‎ ‎صادق‎ ‎عليه‎ ‎السلام) ‏براي‎ ‎عرض‎ ‎تسليت‎ ‎رفتيم،‎ ‎گريه‎ ‎كرد‎ ‎و‎ ‎ما‎ ‎نيز‎ ‎از‎ ‎گريه‎ ‎ي‎ ‎او‎ ‎گريه‎ ‎كرديم،‎ ‎سپس‎ ‎گفت‎:‎اي‎ ‎ابا‎ ‎محمد (لقب‎ ‎ديگر‎ ‎ابو‎ ‎بصير) ‏اگر‎ ‎امام‎ ‎صادق‎ ‎-عليه‎ ‎السلام-‎ ‎را‎ ‎هنگام‎ ‎مرگ‎ ‎مي‎ ‎ديدي،‎ ‎چيز‎ ‎عجيبي‎ ‎مشاهده‎ ‎مي‎ ‎نمودي‎؛ چشم هاي‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎گشود‎ ‎و‎ ‎فرمود‎: ‎بستگانم‎ ‎را‎ ‎حاضر‎ ‎كنيد، ما‎ ‎همه‎ ‎ي‎ ‎آنها‎ ‎را‎ ‎حاضر‎ ‎كرديم،‎ ‎به‎ ‎آنها‎ ‎نگاه‎ ‎كرد‎ ‎و‎ ‎فرمود‎:‎‏« اِنَّ‎ ‎شَفاعَتَنا‎ ‎لا‎ ‎تَنالُ‎ ‎مُستَخِفّاً‎ ‎بِالصَّلوةِ؛ همانا‎ ‎شفاعت‎ ‎ما‎ ‎به‎ ‎كسي‎ ‎كه‎ ‎نماز‎ ‎را‎ ‎سبك‎ ‎بشمرد، نرسد» (طرائف الحكم يا اندرزهاى ممتاز، متن‏ج‏2، ص: 451)
6- باطل شدن اعمال:
رسول خدا - صل الله علي و آله- فرمودند:« مَنْ تَرَكَ صَلَاتَهُ حَتَّى تَفُوتَهُ مِنْ غَيْرِ عُذْرٍ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ‏؛ كسي كه بدون دليل نمازش را رها كند تا اينكه قضا شود بدرستيكه اعمالش را باطل كرده است. ( جامع الأخبار، ص: 73)
«اسرار نماز»
در ظاهر نماز باطني نهفته است. با انجام اين ظاهر بايد به حقيقت آن دست يافت. به طور نمونه هر گاه به سجده مي خواهي بروي بياد بياور كه خدا ما را از خاك ايجاد كرد. هنگامي كه سر از سجده بر داشتي در دل بگذران كه خدا ما را از خاك به اين هستي آورد. در هنگام رفتن به سجده ي دوم به خود ياد آوري كن بازگشت ما دوباره به اين خاك خواهد بود. هنگامي كه سر از سجده ي دوم برداشتي با خود بگو: ما دوباره از خاك زنده مي شويم.(ر/ك: اسرار نماز/ آيت الله جوادي آملي).
اين توجهات و تأملات عشق، هدف و خدا را در زندگي ما خواهد آورد. كافي است براي مدتي نماز خود را اين گونه بجا بياوريد. آن وقت خواهيد ديد كه ديگر نماز را نمي شود رها كرد.
«راه كار»
براي مدتي خود را به نماز واداريد و آن را اول وقت بجا بياوريد. حتماً شما توانايي اين را داريد كه نماز را براي مدتي ادامه دهيد و به آن بپردازيد. اين كار شما باعث مي شود كه سَدي كه بين شما و نماز پيدا شده است شكسته شود. هنگامي كه اين حالت اتفاق افتاد ديگري نماز خواندن براي تان به آن دشواري كه تصور مي كرديد، نخواهد بود. بلكه اميد است با مطالبي كه ذكر شد، عشق به نماز در شما ايجاد شود.
هر كه اندر عشق يابد زندگى---- كفر باشد پيش او جز بندگى
در ضمن سعي كنيد با مسجد و دوستان مومن ارتباط داشته باشيد. مدتي اين رويه را در پيش بگيريد. خواهيد ديد موثر است.
«احسان»
جواب خوبي جز خوبي است«هَلْ جَزاءُ الْإِحْسانِ إِلاَّ الْإِحْسانُ؛
مگر پاداش احسان جز احسان است»(الرحمن/60) ببينيد غرق محبت و لطف خدا هستيم يا نه؟
يادمان باشد شيريني گناه مي رود و تلخي آن جان آدمي را مي آزارد. اما عبادت سختي آن مي رود و شيريني آن كام انسان را گوارا خواهد كرد.
رستگار و موفق باشيد

پرسمان دانشجویی