درمان استرس و نگراني | کتابخانه مجازی الفبا

سلام يك مدتيست فشارهاي دروني استرس و تپش قلب گريه هاي وقت و بي وقت و ترس و وحشت از آينده وسوسه و اضطراب رهام نميكند؟

معمولا ثمره توكل برخدا«آرامش»و ثمره بي اعتمادي به خدا «اضطراب » را به دنبال دارد! پيشنهاد ما اين است كه در مورد هركدام از اين دو،يعني: «آرامش با خدا بودن» و «اضطراب ووحشت » بيشتر بررسي شود: قرآن كريم كاملترين نسخه براي آرامش روح است. از اين رو برآنيم تا با نگاهي اجمالي ديدگاه قرآن را در مورد آرامش روحي ورواني و راههاي رسيدن به آن را مورد بررسي قرار دهيم.- درسوره توبه آيه 103 چنين آمده:خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَكِّيهِمْ بِها وَ صَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ از اموالشان زكات بگير، تا بدين وسيله پاكشان كنى و (اموالشان را) نمو دهى، و در باره آنان دعاى خير كن كه دعاى تو مايه آرامش آنان است، و خدا شنوا و داناست و كلمه صل از صلاة و به معناى دعا است، و از سياق استفاده مى‏شود كه مقصود از اين دعا، دعاى خير به جان و مال ايشان است، هم چنان كه از سنت چنين به يادگار رسيده كه آن جناب در برابر كسى كه زكات مى‏داده چنين دعا مى‏كرده كه: خدا به مالت خير و بركت مرحمت فرمايد.و در جمله إِنَّ صَلاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ كلمه سكن به معناى چيزى است كه دل را راحتى و آرامش بخشد، و منظور اين است كه نفوس ايشان به دعاى تو سكونت و آرامش مى‏يابد، و اين خود نوعى تشكر از مساعى ايشان است، هم چنان كه جمله وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ مايه آرامشى است كه دلهاى مكلفينى كه اين آيه را مى‏شنوند و يا مى‏خوانند بوسيله آن سكونت مى‏يابد. در مجمع نقل نموده كه وقتى قومى صدقه خودشان را نزد پيغمبر (ص) مى‏آوردند ميفرمود :«خدايا رحمت كن بر آنها» عوامل آرامش و دلگرمى ازمنظرقرآندستيابى به اطمينان و آرامش مى‏تواند عوامل گوناگونى داشته باشد، ولى در رأس آنها:- آگاهى و علم جلوه ويژه‏اى دارد؛ كسى كه مى‏داند ذرّه‏ى مثقالى از كارش حساب دارد، «مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ»«1» نسبت به تلاش و فعّاليّتش دلگرم است.- كسى كه مى‏داند بر اساس لطف و رحمت الهى آفريده شده، «إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ وَ لِذلِكَ خَلَقَهُمْ» «2» اميدوار است.- كسى كه مى‏داند خداوند در كمين ستمگران است، «إِنَّ رَبَّكَ لَبِالْمِرْصادِ» «3» آرامش دارد.- كسى كه مى‏داند خداوند حكيم و عليم است و هيچ موجودى را بيهوده خلق نكرده است «عَلِيمٌ حَكِيمٌ» خوش‏بين است.- كسى كه مى‏داند راهش روشن و آينده‏اش بهتر از گذشته است، «وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ وَ أَبْقى‏» «4» قلبش مطمئن است.- كسى كه مى‏داند امام و رهبرش انسانى كامل، انتخاب شده از جانب خداوند و معصوم از هر لغزش و خطاست، «إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً» «5» آرام است.- كسى كه مى‏داند كارِ نيك او از ده تا هفتصد بلكه تا بى‏نهايت برابر پاداش دارد ولى كار زشت او يك لغزش بحساب مى‏آيد دلخوش است. «مَثَلُ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ» «6» - كسى كه مى‏داند خداوند نيكوكاران را دوست دارد، «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ» «7» به كار نيكش دلگرم مى‏شود.- كسى كه مى‏داند كار خيرش آشكار و كار شرّش پنهان مى‏ماند، «يا من اظهر الجميل و ستر القبيح» شاد است.عوامل اضطراب و نگرانىيكى از شايع‏ترين بيمارى‏هاى قرن حاضر اضطراب و افسردگى است. براى اين بيمارى كه داراى علائمى همچون انزواطلبى، در خود فرورفتن، خودكم‏بينى و بيهوده انگارى است، دلايل بسيارى را ذكر كرده‏اند، از جمله:- شخص افسرده از اينكه همه چيز را مطابق ميل خود نمى‏بيند داراى افسردگى شده است، در حالى كه ما نبايد بخاطر اينكه چون به همه آنچه مى‏خواهيم نرسيديم، از مقدار ممكن آن هم دست برداريم و تسليم شويم.- شخص افسرده با خود فكر مى‏كند كه چرا همه مردم مرا دوست ندارند، و حال آنكه اين امر غير ممكنى است و حتّى خدا و جبرئيل هم دشمن دارند. لذا انسان نبايد توقّع داشته باشد كه همه او را دوست بدارند.- شخص افسرده گمان مى‏كند كه همه مردم بد هستند، در صورتى كه چنين نيست و خداوند به فرشتگانى كه اين توهّم را داشتند پاسخ داد.- شخص افسرده گمان مى‏كند كه همه ناگوارى‏ها از بيرون وجود اوست، در حالى كه عمده تلخى‏ها عكس العمل و پاسخ خصلت‏ها و كردارهاى خود ماست.- شخص مضطرب از شروع در كارها نگران است و احساس ترس و تنهايى مى‏كند. حضرت على عليه السلام براى رفع اين حالت مى‏فرمايد: «إذا خفت من شى‏ء فقع فيه» «8» از هر چه مى‏ترسى خود را در آن بينداز، كه ترس هر چيز بيش از خود آن است.- شخص مضطرب نگران آنست كه آينده چه خواهد شد. اين حالت را مى‏توان با توكّل بر خدا و پشتكار درمان كرد.- چون در بعضى كارها ناكام شده است، نگران است كه شايد در تمام امور به اين سرنوشت مبتلا شود.- چون بر افراد و قدرت‏هاى ناپايدار تكيه دارد، با تزلزل آنها دچار اضطراب مى‏شود.- و خلاصه امورى همچون عدم قدردانى مردم از زحمات آنها، گناه، ترس از مرگ تلقين‏هاى خانواده به اينكه نمى‏دانى و نمى‏توانى، قضاوت‏هاى عجولانه، توقّعات نابجا و تصوّرات غلط، علت بسيارى از افسردگى‏ها و اضطراب‏ها مى‏باشد كه با ياد خدا و قدرت و عفو و لطف او مى‏توان آنها را به آرامش و شادابى مبدل ساخت. __________________________________________________(1). زلزال، 7.(2). هود، 119.(3). فجر، 14.(4). اعلى، 17.(5). بقره، 124.(6). بقره، 261.(7). بقره، 195.(8). بحار، ج 71، ص 362.

پرسمان دانشجویی