عيد نوروز در دين اسلام | کتابخانه مجازی الفبا

با تبريك سال نو خدمت شما

پرسشگر گرامی ؛ به طور كلي اسلام در برخورد با آداب و رسوم اقوام و ملت ها , آن دسته از آداب و رسوم هايي كه خرافي نبوده و با شئون انساني ناسازگار نبوده را تأييد نموده است و تنها با آداب ورسوم هايي كه خرافي بوده يا با افكار نامناسب همراه بوده است را مردود شمرده است . در مورد جشن نوروز نيز از آنجا كه اين جشن با آداب ورسوم خوبي همچون نظافت و پاكيزگي , لباس نو پوشيدن , هديه دادن , صله رحم، تفكر و تدبر در آفرينش و... همراه است مورد تأييد اسلام قرار گرفته است . به گونه اي كه همزمان‌ با ظهور اسلام،‌ بسياري‌ از سنن‌ غلط‌ همانند آتش‌ پرستي‌ و منع‌ دفن‌ مردگان‌ از بين‌ رفت‌ ولي‌ نوروز به‌ عنوان‌ يك‌ جشن‌ ملي‌ باقي‌ ماند. حتي‌ پيشوايان‌ ديني‌ آن‌ را حياتي‌ دوباره‌ بخشيدند و آن را به‌ دعا و نيايش‌ آراستند. دكتر شريعتي‌ در اين‌ باره‌ مي‌گويد: اسلام، نوروز را جلاي‌ بيشتري‌ داد، شيرازه‌ بست‌ و آن‌ را با پشتوانه ‌اي‌ استوار از خطر زوال‌ در دوران‌ مسلماني‌ ايرانيان‌ مصون‌ داشت... نوروز كه‌ با جان‌ مليت‌ زنده‌ بود، روح‌ مذهب‌ نيز گرفت.جالب اينكه ايرانيان نيز زماني كه با زيبايي هاي اسلام آشنا شدند با جان و دل آن را پذيرفتند و خدمات ارزشمندي را به اسلام انجام دادند .

« نوروز در روايات اسلامي »

معلي بن خنيس مي گويد: روز نوروز بر امام صادق عليه السلام وارد شدم به من فرمودند: آيا اين روز را مي شناسي؟ گفتم اين روزي است كه ايرانيان آن را بزرگ مي دارند و به يكديگر هديه مي دهند. حضرت فرمودند: سوگند به آن خانه كهن كه در مكه است , اين روز يك ريشه كهن دارد كه برايت بازگو مي كنم تا آن را دريابي. اي معلي ، روز نوروز روزي است كه خداوند از بندگان خود پيمان گرفت كه او را بپرستند و او را شريكي نگيرند و به پيامبران و راهنمايان او بگروند. همان روزي است كه آفتاب در آن طلوع كرد و بادها وزيدن گرفت و زمين در آن شكوفا و درخشان شد...

هيچ نوروزي نيست مگر اين كه ما در آن روز منتظر فرج هستيم , زيرا نوروز از روزهاي ما و شيعيان ماست . ايرانيان آن را حفظ كردند و شما آن را از دست نهاديد ...»( ميزان الحكمه , ج9, ص 4202-4203)

در مفاتيح‌ الجنان‌ از قول‌ امام‌ صادق (ع) آمده‌ است: چون‌ نوروز شد، غسل‌ كن‌ و پاكيزه ‌ترين‌ جامه‌هاي‌ خود را خوشبو گردان‌ و در آن‌ روز، روزه‌ بدار و چون‌ از نماز پيشين‌ فارغ‌ شدي، چهار ركعت‌ نماز بگذار و بعد از نماز، سجده‌ شكر به‌ جاي‌ آور...( مفاتيح الجنان , ص 598-599)

بنابر اين هر چند جشن نوروز, جشني باستاني ما ايرانيان است اما به دليل هماهنگي آن با اسلام , مورد پذيرش آن قرار گرفته است و به دليل جايگاه مذهب در نزد ايرانيان , آموزه هاي زيباي آن نيز در اين جشن وارد شده است مگر نه اينكه ايرانيان سال نوي خود را با دعا و نيايش آغاز مي نمودند, دعاي يا مقلب القلوب و الابصار ... صرف نظر از هرآيين و مذهب و قوميتي خاص , دل هاي انسان ها را به كسي كه گرداننده و متحول كننده قلب هاست توجه داده و جان ها را متوجه كسي كه تدبير عالم به دست اوست نموده و از چنين موجودي تقاضاي تحول احوال به بهترين حال مي شود براستي مي توان دعا و نيايشي كامل تر و جامع تر از اين نيايش يافت ؟ فصل بهار و زنده شدن دوباره طبيعت يك امر تكويني و نشانه اي از قدرت خداوند است كه پس از دوره خزان و مرگ طبيعت خداوند به آن جان و حياتي دوباره بخشيده و عظمت و قدرت خويش را در آن به نمايش گذارده است «اعْلَمُوا أَنَّ اللهَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها»(سوره حديد, آيه 17) و چنين موجودي شايسته پرستش وستايش است و در هنگام تحويل سال از چنين موجودي درخواست تحول به بهترين حالات مي شود .

از اين رو شايسته است ايرانيان كه بهترين زمان را براي جشن انتخاب نموده اند , بهترين و كامل ترين نيايش ها را برگزينند كه شايسته آنان باشد و دعاي يا مقلب القلوب و الابصار ... زيباترين جلوه ها را ترسيم نموده و بهترين درخواست را از خداوند مطرح نموده است .( الّلهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ )

پرسمان دانشجویی