قرآن و ماه رمضان | کتابخانه مجازی الفبا

با استفاده از آيات و روايات، به روشنى ثابت مىشود: روزه اگر چه عبادت مهمى است و داراى ثواب بسيار است؛ اما مقدمهاى براى رسيدن به مرحله تقوا است: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ»[1]؛ «اى كسانى كه ايمان آوردهايد! روزه بر شما مقرر شده است، همانگونه كه بر كسانى كه پيش از شما [ بودند] مقرر شده بود، باشد كه پرهيزگارى كنيد».

هدايت كامل متقين، وابسته به بهرهمندى از قرآن است: «الم ذلِكَ الْكِتابُ لارَيْبَ فِيهِ هُدىً لِلْمُتَّقِينَ»[2] ؛ «الم اين كتابى است كه در [ حقانيت] آن هيچ ترديدى نيست [ و] مايه هدايت تقواپيشگان است».

از اين رو فضيلت مهم ماه رمضان، به نزول قرآن در اين ماه است: «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِى أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنّاسِ»[3] ؛ ماه رمضان [ همان ماه] است كه در آن، قرآن فرو فرستاده شده است كه مردم را راهبر است».

از اين رو رابطه خاصى بين قرآن و ماه رمضان وجود دارد. همان طور كه در فصل بهار، عالم طبيعت و انسان شادابى خاص و حيات مجددى پيدا مىكند، قرآن نيز بهار دلها است كه با خواندن و يادگيرى و فهميدن معارف آن، دلها همواره زندگى ويژهاى مىيابد. امام على عليهالسلام مىفرمايد: «تعلّموا كتاب الله تبارك و تعالى، فانه احسن الحديث و ابلغ الموعظة، و تفقهوا فيه فانه ربيع القلوب»[4]؛ «كتاب خداوند ـ تبارك و تعالى ـ را ياد بگيريد؛ زيرا آن زيباترين گفتار و رساترين موعظهها است و فهم در قرآن پيدا كنيد؛ زيرا آن بهار دلها است». بنابراين رابطه قرآن با ماه رمضان، خيلى عميق است و انسان با خواندن و يادگيرى قرآن و تدبير و تعميق در آن، در اين ماه مىتواند به حيات طيبه رسيده و شب قدر را ـ كه با حقيقت قرآن متّحد است ـ درك كند و بنابر فرمايش رسول خدا صلىاللهعليهوآله (در خطبه جمعه آخر ماه شعبان)، خواندن يك آيه از قرآن در ماه رمضان، معادل با ثواب يك ختم قرآن، در ماههاى ديگر است[5].

 [1]. بقره2، آيه 183.

[2]. همان، آيه 1 و 2.

[3]. همان، آيه 185.

[4]. تحف العقول، ابن شعبة الحرانى، ص 150.

[5]. عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 266.

پرسمان دانشجویی