پيدايش هستي و ازليت جهان | کتابخانه مجازی الفبا

در مورد نحوه پيدايش هستي موجودات براي من توضيح بدين؟ اينکه از ازل هستند تا ابد هستند و ..

در ابتدا بايد اشاره كرد كه ، موجود ازلي در مقابل موجود حادث است. حادث يعني موجودي كه مسبوق به عدم است و سابقه عدمي دارد. به بيان ديگر موجودي كه نبود و سپس موجود شد. موجود ازلي يا قديم موجودي است كه سابقه عدمي ندارد و همواره موجود بوده است. خداوند قديم ذاتى است و موجودي ازلي است كه هيچ سابقه عدم در او راه ندارد ، به اين معنا كه «هستى عين ذات اوست و در وجود خود به هيچ چيز نياز ندارد». و جهان بر اساس ديدگاه فلاسفه قديم زمانى است؛ يعنى، مسبوق به عدم زمانى نيست، ولى حدوث ذاتى دارد
در ابتدا بايد اشاره كرد كه ، موجود ازلي در مقابل موجود حادث است. حادث يعني موجودي كه مسبوق به عدم است و سابقه عدمي دارد. به بيان ديگر موجودي كه نبود و سپس موجود شد. موجود ازلي يا قديم موجودي است كه سابقه عدمي ندارد و همواره موجود بوده است. خداوند قديم ذاتى است و موجودي ازلي است كه هيچ سابقه عدم در او راه ندارد ، به اين معنا كه «هستى عين ذات اوست و در وجود خود به هيچ چيز نياز ندارد». و جهان بر اساس ديدگاه فلاسفه قديم زمانى است؛ يعنى، مسبوق به عدم زمانى نيست، ولى حدوث ذاتى دارد، به اين معنا كه چون در ذات خود ممكن الوجود است، نيازمند آفريننده و هستى بخش مى‏باشد و خداوند آن را از ازل آفريده است.بنابراين مانعى ندارد كه خدا و جهان هر دو ازلى باشند؛ ليكن خداوند ازلى ذاتى و ناوابسته به ديگرى است، اما جهان ازلى زمانى و وابسته و متعلق به وجود خداست. البته منظور از جهاني كه ازلي است ، ماسوي الله (آنچه كه غير خداست ) مي باشد و منظور از اين امر غير خدا جهان ماده نيست بلكه موجودات غير مادي و مجرداتي هستند كه به سبب علت بودن خدا وجود يافته اند و شما نيك مي دانيد كه براي صفت علت تامه بودن خدا نمي توان زماني را فرض كرد و فلاسفه نيز در تبين سريان آفرينش از بلاترين مرتبه وجودي تا پايين ترين آن ، تاكيد مي كنند كه مخلوق نخستين خداوند موجودي مجرد و در نهايت كمال است و تنها امر قابل توجه در مورد او مخلوق بودن و معلول بودنش است كه تمام وجودش را فرا گرفته ، و اين موجود از ازل بوده و تا ابد نيز هست. از اين رو موجودي محدود است چرا كه او از نظر مرتبه وجودي در جايگاهي پايين تر قرار دارد و همين نقص بزرگ است كه وجودش را فرا گرفته است و او را به موجودي ناقص بدل ساخته است. نظر فلاسفه در مورد سير آفرينش الهي خداوند موجودي است با وجودي مطلق و عاري از هر گونه نقص و كاستي ، او علت ايجادي تمام هستي است ، اما چين از وجودي بي حد و حصري برخوردار است آفريده او نيز سزاوار توانايي هايش مي باشد از اين در ابتدا از او معلول و آفريده اي صادر مي شود كه داراي تمام كمالات با وجودي در مرتبه پايين تر و همين مرتبه وجودي اوست كه به او به نام معلول و مخلوق داده است كه فلاسفه نام عقل اول را بدو داده اند از آن رو كه همچون عقل از ماده جدا بوده و امري مجرد است. در مرتبه بعد خداوند با واسطه كردن اين مخلوق ، و در واقع از اين عقل اول ، چند موجود ديگر را مي آفريند كه يكي از آنها عقل دوم است ؛ و در واقع در اين سير رفته رفته از شدت و مرتبه وجودي مخلوقات كاسته مي شود و نقص و نداريشان بيشتر هويدا مي گرددتا جايي كه اين سقوط مرتبه وجودي به حدي مي رسد كه مخلوق آفريده شده ديگر از جرگه مجردات خارج گشته و قدم به عالم ماديات و جسمانيات مي نهد و در همين سير است كه عالم ماده و جهان مادي ايجاد مي گردد. به عبارت ديگر : از نظر فلسفه موجودات مخلوقاتبه دو بخش تقسيم مي شوند: الف) مبدعات ، يعني مخلوقاتي غير زماني كه سابقه عدمي در زمان ندارند و همواره موجود بوده اند و به عبارت ديگر ازلي هستند مانند مجردات. ب) مصنوعات: مخلوقاتي كه سابقه عدمي دارند و حادث زماني مي باشند. عالم ماده - يعني جهان اجسام و جسمانيات - جزو مصنوعات شمرد مي شوند. )كتاب «شرح نمط پنجم الاشارات و التنبيهات /صنع و ابداع/ ابن سينا، ترجمه و شرح دكتر احمد بهشتي، انتشارات دانشگاه تهران، ص 3 ) استمرار وجود در هستي هر امري تا زماني كه علت تامه آن وجود داشته باشد او نيز به حيات خود ادامه مي دهد و چون علت تامه اش از صحنه خارج گشت ، وجود او نيز بي معنا مي گردد ،‌همچون لامپي كه نور خود را از منبعي دريافت مي كند و او تا زماني به نور افشاني ادامه مي دهد كه منبع اش بع حيات خود ادامه دهد و چون منبع از صحنه خارج شد او نيز بي نور و خاموش مي گردد. در عالم هستي نيز چنين است ، در اين عالم كه عالم وجودات و موجودات است عدم راه ندارد مگر به صورت اختلاف در مراتب وجودي و در واقع ما با فقدان و نداري روبرو هستيم نه عدم و امر معدوم بطوري كه چيزي را نشان دهيم و بگوييم اين عدم است و آن معدوم ؛ اصلا عدو يعني نيستي و هيچ ، و چنين امري از وجود بهره اي ندارد كه بتوان از آن سخن گفت ، مگر در مقام فرض. بنابراين ، عالم هستي چون مخلوق خداوند است و او علت تامه آنهاست از اين رو تا علتش هست آنها نيز به حيات خود ادامه خواهند داد و ابدي خواهد بود.

پرسمان دانشجویی