پاسخ تفصیلی:
قيامت صغري تعبير ديگري از عالم برزخ است.برزخ به چيزي مي گويند كه بين دو چيز ديگر قرار گرفته و حائل شده باشد و همين معنا در فرهنگ لغات ديگر نيز آمده است (مقاييس , مجمع البحرين , التحقيق في لغات القرآن و...). بنابراين برزخ مانع و حد و مرز بين دو امر است . اما منظور از آن در اصطلاح شرع چيست ؟ در قرآن مجيد آمده است : ((و من ورائهم برزخ الي يوم يبعثون ; و پشت سر آنان برزخ است تا روزي كه برانگيخته مي شوند)), (موئمنون , آيه 100). ((ورائ)) در اين آيه به معناي پيش رو است و نظير آن در اين آيه هست كه : ((و كان ورائهم ملك ياخذ كل سفينه غصبا; پيش روي آنان فرمان روايي بود كه دستش به هر كشتي مي رسيد به يغما مي برد)), (كهف , آيه 79). در حديثي امام صادق (ع ) فرموده است : ((البرزخ القبر و هو الثواب والعقاب بين الدنيا والاخره ; برزخ همان عالم قبر است و ثواب و عقابي كه در بين دنيا و آخرت وجود دارد)), (تفسير نورالثقلين , ج 3, ص 553, حديث 122). پيامر اكرم (ص ) نيز فرموده اند: ((القبر اما روضه من رياض الجنه او حفره من حفر النيران ; قبر يا باغي است از باغ هاي بهشت يا حفره اي است از حفره هاي دوزخ )), (بحارالانوار, ج 6, ص 205). با اين بيان برزخ از هنگام مرگ انسان شروع شده و تا قيامت ادامه خواهد داشت .
قيامت كبري: تفاوت برزخ با قيامت در جهات گوناگوني است كه به برخي از آنها اشاره مي كنيم : الف ) قيامت بعد از منقضي شدن اين دنيا است , در حالي كه برزخ با مردن افراد آغاز مي شود. ب ) در عالم برزخ روح با بدن مثالي (اجساد لطيف ) همراه است كه نه به كلي مجرد است و نه مادي محض ; بلكه داراي يك نوع ((تجرد برزخي )) است و بدين صورت به حيات خود ادامه مي دهد, در حالي كه در قيامت روح با ((بدن جسماني )) همراه است كه نظير همين بدن مادي دنيوي است . ج ) نعمت هاي بهشتي در قيامت به مراتب از نعمت هاي برزخي والاتر است ; هم چنان كه عذاب دوزخي از عذاب برزخي بسي سخت تر است .
ابوبصير از امام صادق (ع ) نقل مي كند كه فرمودند: ((موئمنان در حالي كه در عالم برزخ برخوردار از نعمت اند, پيوسته مي گويند: ((ربنا اقم لنا الساعه وانجز لنا ما وعدتنا; پروردگارا قيامت را برپا كن و وعده هاي خود را درباره أا ما محقق ساز)). و برعكس مشركان در حالي كه در برزخ معذبند پيوسته مي گويند: ((ربنا لاتقم لنا الساعه ولا تنجزلنا ماوعدتنا; پروردگارا قيامت را برپا مساز و وعده هاي خود را درباره أا ما محقق نفرما)), (بحارالانوار, ج 6, ص 269 و 270). جهت اطلاع بيشتر در اين زمينه , ر . ك : 1- پيام قرآن , ج 5, ص 443 2- منشور جاويد, ج 9, ص 232 3- تفسير نمونه , ج 14, ص 310