فهم حيوانات | کتابخانه مجازی الفبا

آيا حيوانات زبان انسان را مي فهمند يعني حرفهاي انسان را متوجه مي شوند؟

ما از جهان حيوانات اطلاعات زيادي در دست نداريم و با تمام پيشرفتهايي که در اين زمينه شده هنوز ابهامهاي فراواني بر روي ان سايه افکنده است. ما اثارهوش ودقت وذکاوت ومهارت در کارهاي بسياري ازآنها مي بينيم: خانه سازي زنبوران عسل،نظمي که بر کندو حاکم است،دقت مورچگان درجمع اوري نيازمنديهاي زمستان ،طرز ذخيره وانبار انها،دفاع کردن حيوانات از خود در برابر دشمن، وحتي آگاهي آنها به درمان بسياري ازبيماريها، پيدا کردن لانه وخانه خوداز فاصله هاي دوردست،پيش بيني آنهااز حوادث آينده ومانند آن، همه از چيزهايي است که نشان مي دهد در دنياي مرموز حيوانات بسياري از مسايل هنوز براي ما لاينحل است. ازاين گذشته بسياري از حيوانات بر اثر آموزش وتربيت،کارهاي شگفت انگيزي انجام مي دهند که حتي انسانهااز انجام آنها عاجزند. اما به درستي روشن نيست که آنها تا چه اندازه از دنياي انسانها باخبرند،آيا آنها مي دانند که ما کيستيم وچه مي کنيم؟ آياآنهاازگفتگوهاي ماآگاه ميشوند؟ ممکن است ما چنين درک وهوشي در آنان سراغ نداشته باشيم امااين سخن به معناي نفي اين نوع فهم وادراک ازآنهانيست وعقلا وجود چنين ادراکي در حيوانات را محال نمي دانيم،هر چند با توجه به اينکه زبانهاي رايج در ميان مردم بسيار زياد ومتنوع بوده والفاظ وکلمات حقيقتشان براساس وضع وقرارداد مي باشد، آگاهي حيوانات از آنها بسيار بعيد مي نمايد. با مراجعه به قرآن کريم متوجه ميشويم که برخي انبيا(سليمان وداود) منطق حيوانات را مي دانسته اند و با آنها سخن مي گفته اند[1] و مکنونات ضمير حيوانات را به وسيله حروف يا غيرحروف تشخيص مي دادند که نمونه اش داستان نمل وهدهداست و بنا بر آنچه در روايات آمده است،امام معصوم (عليه السلام)منطق و سخن هر حيواني را مي فهمد[2]. اما در مورد اينکه آيا حيوان هم زبان انسان رامي فهمد،در مورد هدهدي که درلشکر سليمان(ع) حضور داشته وهدهد خاصي بوده وازتعليم وتربيت منطقي حضرت سليمان(ع)برخوردار بوده،گفته شده که:زبان سليمان و قوم ملکه سبا را متوجه مي شده است[3]. بايد دقت کرد که آگاهي هدهد از زبان آن قوم را به آساني و بدون دليل نمي توان به ساير حيوانات تعميم وسرايت داد. 1- ر.ک:سوره نمل/ آيه 16 2- ر.ک:نورالثقلين /ج4/ص78/به نقل از تفسير موضوعي استاد جوادي آملي/ج7/ص272/ 3- ر.ک:تفسير راهنما/ج13/ص310 // قاموس قرآن/ج7/ص145/واژههدهد جهت مطالعه بيشترمراجعه به کتب زير سودمند است: 1- تفسير الميزان/ج15/ص509-497 2- تفسيرنمونه/ج15/ص452-430/ 3- تفسير موضوعي استاد جوادي آملي/ج7/ص275-269

پرسمان دانشجویی