نه بهشت نه جهنم! | کتابخانه مجازی الفبا

آيا ممكن است كسي نه بهشت برود، نه جهنم؟

بله، ممکن است ، تا زماني که تکليفش معلوم نشده ،در محلي به نام اعراف قرار بگيرد.
اعراف؛ بنا به آنچه در روايات اهل بيت عليهم السلام آمده مکاني و يا مکان هايي است بلند، بين بهشت و دوزخ که بر آنها اشراف دارد.
مرحوم علامه در الميزان مي فرمايد: «از بررسي آيات اين گونه بدست مي آيد که: اعراف از مقامات انساني است که در روز قيامت آشکار مي شود و خداوند آن را اين گونه مثال زده که بين دار ثواب و دار عقاب؛ حجابي که مانع بين دوزخ و بهشت است( و خود حجاب؛ در عين ارتباط با آن دو خارج از حکم دو طرف است)؛ و در اين قسمت اشخاص هستند که مشرف بر همگان هستند و آگاه بر درجات بهشت يان و درکات دوزخيان اند. (الميزان، ج 8، ص 132)
بررسى آيات 46 تا 49 سوره اعراف و نيز روايات متعددى كه در اين موضوع وجود دارد، نشانگر اين است كه دو گروه مختلف در اعراف قرار دارند:
الف- ضعفا (كسانى كه حسنات و سيئات آنان برابر است): «هنگامى كه به بهشتيان نگاه مى‏كنند، بر آنها درود مى‏فرستند و مى‏خواهند با آنان باشند و هنگامى كه به دوزخيان نظر مى‏افكنند، از سرنوشت آنها وحشت نموده و به خدا پناه مى‏برند».
ب- گروه دوّم بزرگان، انبيا، امامان و صالحان هستند كه مشرف بر اهل محشرند و دوزخيان را سرزنش كرده و به گروه اوّل كمك مى‏كنند كه وارد بهشت شوند، (ر.ك: تفسير نمونه، ج 6، صص 188 ـ 187)
از اين بخش آيه شريفه كه بزرگان اعراف، خطاب به ضعفا مى‏گويند:
«ادخلوا الجنة لاخوف عليكم ولا انتم تحزنون»، «داخل بهشت شويد در حالى كه هيچ ترسي بر شما نيست و هرگز محزون نخواهيد شد».
استفاده مى‏شود، كه اصحاب اعراف، ضعفا را شفاعت خواهند كرد و آنان داخل بهشت خواهند شد.
ولى اين بدان معنى نيست كه اصحاب اعراف به سزاى كردارهاى بدشان نرسند چرا كه معصيت‏كاران از مؤمنان در همين دنيا، هنگام سكرات مرگ، قبر، عالم برزخ و مواقف قيامت؛ تا زمانى كه در اعراف حكم نهايى در مورد آنان صادر شود، مشكلات و عذاب‏هاى فراوان را متحمل خواهند شد تا از گناهانشان پاك شوند.
ولى چون اعتقادات آنان درست بوده آخرالامر با شفاعت ائمه و پيامبر كه از بزرگان اصحاب اعرافند داخل بهشت مى‏شوند. در بهشت هم درمنازل بالاى آن نخواهند بود.
بنابراين با وجود عذاب عالم برزخ و مشكلات قبر و مواقف قيامت و شرمندگى در برابر خالق يكتا و شاهدان بر اعمال ديگر وجود اعراف موجبى براى جرئت پيدا كردن بر معصيت نخواهد بود. بلكه روزنه اميدى براى معصيت‏كاران است كه به سوى خداوند باز گردند و تصور نكنند كه ما ديگر جهنمى هستيم و بازگشت براى ما سودى نخواهد داشت. اما مجانين و کساني که بر اثر اختلالات رواني و غيراختياري مرتکب گناه مي شوند معاقب نيستند.

پرسمان دانشجویی