علم خداوند-جبر و اختيار | کتابخانه مجازی الفبا

خدا از ازل مي دانست که فلان جاني در لحظه معين دست به جنايت مي زند بنابرين اگر ان فرد اين کار را نکند علم خدا غلط از آب در مي آيد پس آن فرد مجبور به انجام آن کار است؟

شكي در اين نيست كه خدا از ازل به همه چيزعلم دارد وعلم او محال است كه مخالف واقع باشد بنابراين هر آنچه خدا به آن علم ازلي دارد قطعا تحقق خواهد يافت. بنابراين اگر در علم خدا چنين باشد كه از موجود معيني در زمان و مكان معيني فعل خاصي صادرخواهد شد،‌ حتما اين فعل، از همان موجود و در همان موجود و در همان زمان و مكان معين صادر مي شود واگر عامل آن كار ديگري كند علم خدا غلط نمي شود بلكه آن كار مفروض ديگر معلوم خدا بود. يعني علم پيشين خدا به افعال ما مثل علم ديگران در زمان حال است كه هر چه ما با اختيار خود انجام مي دهيم همان متعلق علم ديگران است و اگر كار ديگري كنيم علم ديگران هم به همان تعلق مي گيرد . سر مساله اين است كه خدا موجودي فرا زماني است و گذشته و حال و آ ينده نزد او يكجا حاضر است.
از طرف ديگر علم خدا به افعال ما با اسباب آن است كه يكي از آنها اختيار ما است. خدا به تحقق هر فعلي با علل خاص آن علم دارد و نه فقط به تحقق آن فعل بدون علم به علل آن؛ مثلا خدا مي داند كه فلان شخص خواهد سوخت و در ضمن مي داند كه او با حرارت آب سماور خواهد سوخت پس سوختن آن شخص با آب داغ سماور قطعي است و محال است كه اين شخص در همان زمان و مكان به جاي آب داغ سماور با حرارت آتش بخاري بسوزد.خداوند متعال به افعال ارادي و اختياري انسان همراه با علل آن علم دارد و يكي از اجزاء علل افعال اختياري انسان، اراده و اختيار خود اوست.

پرسمان دانشجویی