برابری با مقام امامت | کتابخانه مجازی الفبا

با توجه به آيه «لا يکلف ا... نفسا الا وسعها» اين فرضيه براي من مطرح مي شود که اگر دو انسان متفاوت که قطعا شرايط متفاوتي هم دارند ميزان بهره وريشان از شرايط خودشان يکسان باشد، اين دو انسان هم تراز و هم مقام هستند. حال اگر اين فرضيه صحيح باشد، مي خواهم بدانم آيا امکان دارد انساني به مقام امامان معصوم(ع) برسد؟

موجودات در يك رتبه ي وجودی آفريده نشده اند اگر قرار بود همه موجودات در يك رتبه ي وجودي باشند يك موجود بيشتر خلق نمي شد . شكي نيست كه رتبه وجودي گياهان از موجودات بي جان بالاتر است و حيوانات از نظر وجودي قوي تر و كامل تر از گياهان هستند بين خود حيوانات نيز درجات وجودي زيادي وجود دارد. مثلا مرتبه وجودي ميمون با كرم خاكي در يك حد نيست. جن ها از حيوانات نيز بالاترند و انسان ها از حيث وجودي از جن ها نيز برترند اما خود انسان ها نيز همگي در يك رتبه وجودي نيستند برخي مرتبه وجودي بالايي دارند و برخي مرتبه وجودي پايين. اما اين كه مرتبه وجودي هر كسي در چه حدي است فقط خدا و اولياء او مي دانند. ولي به هر حال انسان تنها از راه اختيار و انجام تكاليف شرعي مي تواند به عالي ترين درجه وجودي خود نائل شود. بنابراين معني آيه شريفه: «لايكلف الله نفسا الا وسعها» اين است كه: «خدا بر كسي تكليف نمي كند مگر به اندازه ي سعه و ظرفيت وجودي او».
در روز قيامت ظرفيت وجودي هر كسي براي او روشن خواهد شد. اگر شخص به مرتبه عالي وجود خود رسيده باشد سعادتمند است والا از اين كه به رتبه ي حقيقي خود نائل نشده است در عذاب خواهد بود. اينها كساني هستند كه به خود ستم كرده و سرمايه وجودي خود را باخته اند. خداوند متعال مي فرمايد: «و آنان كه ترازويشان سبك باشد كساني هستند كه سرمايه وجود خود را از دست داده، در جهنم جاودانه خواهند ماند». (مومنون، 103)
بنابراين هر كسي در اثر عمل به تكاليف شرعي به بالاترين رتبه ي وجود خود مي رسد و محال است فرد غيرمعصوم به رتبه ي وجودي معصوم برسد. كما اين كه محال است فردي از انبياء به مقام پيامبر اكرم نائل شود. ولي به هر حال مقام انسان برتر از مقام جميع موجودات است و همه ي انسان ها مي توانند به مقام خليفه اللهي برسند و مظهر اسماء خدا شوند؛ ولي خود مقام خلافت الهي نيز داراي مراتب و بالاترين مرتبه ي خلافت از آن چهارده معصوم و رأس آنها از آن رسول اكرم است صاحب خلافت مطلقه است.
با توجه به اين مطالب فرضيه شما را مي توان به اين صورت بيان نمود كه: اگر دو نفر در يك رتبه ي وجودي باشند ولي شرايط متفاوتي داشته باشند و هر كدام از شرايط شان برابر استفاده كنند در قيامت مقام آنها يكسان خواهد بود. هم چنين اگر يكي در رتبه ي وجودي بالاتر باشد ولي در استفاده از امكانات تكامل كوتاهي كند در قيامت دررتبه ي افرادي محشور خواهد شد كه رتبه ي وجودي آنها از او پايين تر بود ولي از امكانات درست استفاده كردند. لذا در آخرت يك موقعيت براي يكي ممكن است بهشت باشد و براي ديگري جهنم.
اگر كسي بخواهد بداند كه رتبه ي وجودي او در چه سطحي است راهش اين است كه به شناخت چهارده معصوم بپردازد. هر كمالي كه شما بتوانيد براي انسان كامل تصور كنيد آن در واقع مقام و رتبه اي است كه شما مي توانيد به آن نائل شويد. چون هر كسي انسان كامل را به اندازه ي ظرفيت وجودي خود مي تواند بشناسد. و انسان كامل كمال همه موجودات را دارست لذا براي همه در وجود او الگويي است: «لقد كان لكم في رسول الله اسوه حسنه». (احزاب، 21) لذا اين كه مي گويند چرا ما نمي توانيم مثل معصومين شويم. جواب اين است كه مي توانيد اما آن اندازه كه معصوم را درك مي كنيد و انسان آنچه را كه درك نمي كند آرزو هم نمي تواند بكند.

پرسمان دانشجویی