يقين به اصول دين | کتابخانه مجازی الفبا

چطور ميشه در اصول دين يقين پيدا كرد با توجه به اينكه نمي شه تقليدش كرد؟

در پاسخ به اين پرسش به چند نكته اشاره مي شود:
1. يقين از ماده «يقن» به معني «وضوح و ثبوت چيزي است» مثلا عرب مي گويد: «يقن الماء في الحوض» يعني آب در حوض آرام و قرار گرفت.
راغب اصفهاني مي گويد: «يقين، صفت علم است و فوق معرفت، درايت و نظاير آن. پس يقين ملازم است با آرامش و طمأنينه نفس همراه با ثبات حكم»
بنابراين يقين علم ثابت و جزمي است كه شك پذير نباشد و مايه آرامش و قرار نفس آدمي گردد.
نكته: يقين به مبدأ و معاد گاهي بر اثر استدلال عقلي حاصل مي شود و گاهي بر اثر مشاهده ملكوت جهان - يعني از طريق علم حضوري كه محصول تهذيب نفس و پالايش آن از گناه است - چنان كه خداوند مي فرمايد: «وَ كَذلِكَ نُري إِبْراهيمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ وَ لِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنينَ»؛(انعام، آيه 75).«و اينگونه، ملكوت آسمانها و زمين را به ابراهيم نمايانديم تا از جمله يقين كنندگان باشد». بنابراين انسان پرهيزكار بر اثر ارتباط با ملكوت، به قيامت يقين پيدا مي كند.
از طرف ديگر حقيقت يقين، نوري است تشكيكي (داراي درجات و مراتب گوناگون) كه هم كاستي پذير و فزوني پذير است و هم حد خاص ندارد».
2. يقين در اصول دين گستره وسيعي دارد. از مراحل شناخت حضوري و مطالعه در آيات انفسي گرفته تا شناخت حصولي و براهين متعدد عقلي، مي تواند به اثبات علت العلل و مبدأ هستي بيانجامد.
مراد از «تقليدى نبودن اصول‏دين»نیز اين است كه هر كس، بايد عقايد دينى را با يقين و حجّت بپذيرد. رسيدن به اين مرحله در افراد، بسيار متفاوت است. بيشتر انسان‏ها براساس‏همان فطرت اوليه، ايمان يقينى به وجود خداوند دارند و يا براساس عقل‏فطرى خويش، براهينى بسيار ساده و در عين حال محكم، بر وجود خدا اقامه مى‏كنند (مانند پيرزنى كه از طريق چرخ نخ‏ريسى بر وجود خداوند دليل آورد و پيامبر اكرم(ص) آن را مورد تأييد قرار داد). بنابراين تحقيقى بودن معارف دينى، لزوماً به معناى جست‏وجوى وسيع و بررسى همه ادله و شبهات درباره آنها و پاسخ‏هايشان نيست. البته براى برخى از افراد، چنين تحقيقاتى لازم است؛ زيرا دفاع عقلانى از دين و معارف دينى، متخصصان برجسته‏اى‏را مى‏طلبد. اين مسأله همگانى نيست و هر كس در حد توانايى خود و مسائلى كه با آن روبه‏رو مى‏شود، نيازمند تحقيق است.

پرسمان دانشجویی