شناساندن خدا به كودك | کتابخانه مجازی الفبا

جواب سؤالی که سؤالش اين که خدا کيه و يا چيه و يا کجاست رو برای بچه زير 8 يا 10 سال سن چطوری بايد داد؟

مجموعه سؤالات شما که در برگيرنده اساسي ترين موضوعات ديني است امروزه تحت عنوان تربيت اعتقادي بررسي مي شود که اين عنوان يکي از شاخه هاي تعليم و تربيت است و پاسخ تفصيلي به همه آنها نياز به تدوين يک پايان نامه دارد بنابراين در اين مجال کوتاه ما صرفا به چند نکته اساسي در اين باره اشاره مي کنيم و جواب کامل و تفصيلي را به منابع موجود در اين موضوعات ارجاع مي دهيم.
1. در تبيين اين مسائل به هيچ وجه نبايد از عبارات ناقص و گمراه کننده استفاده کرد و به عبارت ديگر شما در آموزش رياضي به کودکان هيچ وقت مفاهيم و عمليات رياضي را غلط ياد نمي دهيد به اين بهانه که خودش بعدا متوجه خواهد شد بلکه سعي مي کنيد در يک سطح نازل به آموزش کودک بپردازيد مثلا ابتدا دو به علاوه دو را ياد مي دهيد و هر چه سن کودک بيشتر مي شود موضوعات نيز پيچيده تر و بزرگتر مي شود بنابراين در آموزش عقايد نيز مطالبي که کودک در بزرگ سالي ياد مي گيرد ناقض مطالب قبلي نيست بلکه مکمل آن است.
2. به اعتقاد برخي از روان شناسان کودک به مرحله انتزاعي نرسيده است بنابراين قدرت چنداني در فهم و تحليل موضوعات غيرمادي ندارد از اين رو بايد سعي کنيد تا آنجا که ممکن است از مثال هاي ملموس استفاده کنيد.
مثلا وقتي کودکي مي پرسد که خداوند را چه کسي آفريده است بايد گفت: بعضي از چيزها علتش از خودشه مثلا شوري هر چيزي از چيه؟ از نمک. شوري نمک از چيه؟ از خودش. يا چرب بودن هر چيز به خاطر چربي هاي اونه و چرب بودن چربي به خاطر چيه؟ به خاطر خودشه. آفرينش همه موجودات هم از خداوند است و اما وجود خداوند از خودشه.
3. سعي کنيد در تعليم معارف اسلامي از داستان بيشتر استفاده کنيد. اين همان شيوه اي است که خداوند در قرآن از آن استفاده کرده است. در قرآن بيش از 70 داستان ذکر شده است که اين داستان ها در واقع حدود 1500 آيه از آيات کلام الله را تشکيل مي دهد. استفاده از داستان نه تنها کلام را شيرين مي کند بلکه باعث ماندگاري آن در ذهن مي شود. توصيه مي کنيم مقدمه استاد شهيد مطهري را بر کتاب گرانقدر خود يعني داستان و راستان را مطالعه بفرماييد.
4. از آنجا که کودکان سرشار از عواطف و احساسات زلال مي باشند سعي کنيد در اين دوره داستان هايي که انتخاب مي کنيد يا شيوه هايي که به کار مي بريد در راستاي جهت دهي به عواطف آنها باشد. مثلا داستان هايي از رحمت الهي يا بزرگواري هاي معصومين(ع) و پيامبر اعظم(ص) و کينه و شقاوت دشمنان آنها. بنده فراموش نمي کنم که وقتي در کودکي پدر مرحومم گوشه هايي از حوادث کربلا را که درباره کودکان اتفاق افتاده برايم نقل مي کرد از شدت غصه و ناراحتي احساس مي کردم که مي خواهم قالب تهي کنم و بعد از آن سنين هيچ روضه خوان و مداح اهل بيت (ع) يا خطيبي نتوانست تا آن ميزان من را متأثر کند. بنابراين سعي کنيد تا آنجا که امکان دارد سير سؤالات و پاسخ ها را به سمت بهره گيري از عواطف انساني کودکان سوق دهيد.
براي اطلاع بيشتر به کتابهاي:
1. تربيت اعتقادي نوشته محمد داودي، انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
2. نگرش بر آموزش با تأکيد بر آموزش هاي ديني نوشته سيد علي حسين زاده، انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

پرسمان دانشجویی