اراده خدا بر عدم هدایت | کتابخانه مجازی الفبا

در قرآن كريم داريم اي پيامبر خود را خسته نكن خدا مي خواهد كه آنها هدايت نشوند لطفاً توضيح دهيد؟

خداوند براي هر امتي پيامبري فرستاده است و مردم در برابر آنها به دو گروه مومن و كافر تقسيم شده اند و خداوند به پيامبر (ص)مي فرمايد و اينك اي پيامبر قوم تو نيز عده اي ايمان مي آورند و عده اي كافر مي شوند و اين يك امر طبيعي و نتيجه مختار بودن انسان است و ما نمي خواهيم كسي را به اجبار هدايت كنيم و اين خلاف حكمت است مشركان براي توجيه مخالفت خود با پيامبر (ص) گفتند اگر خدا مي خواست ما مشرك نمي شديم و گناه نمي كرديم خدا براي دلداري پيامبر فرمود : مردم را نبايد با اجبار به هدايت وادار كرد اينان نمي خواهند ايمان بياورند و كيفر خود را خواهند ديد و پيامبران وظيفه اي جز ابلاغ روشن ندارند مشركان بسيار لجوج بودند و در مقابل دعوت انبياء گروهي از مردم كساني بودند كه دنبال دعوت رسولان رفتند و خدا هدايتشان كرد (فمنهم من هدي الله) گروهي بي راهه رفتند و گمراهي راهشان را گرفت ( و منهم من حقت عليه الصلاله ) اين آيه تا حدي دستاويز جبري مسلك ها شده است كه خدا هر كه را بخواهد هدايت مي كند در اين نوع آيات دو نوع شرح و ترجمه وجود دارد كه تنها يكي از آنها حكيمانه است و مراد خداوند همان است 1- خدا هر كه را خواست هدايت يا گمراه مي كند بدون هيچ دليل و برهاني به صورت دلخواه كه البته اين نوعي برخورد جبري است و اين خلاف حكمت خداست 2- خداوند چه كسي را مي خواهد هدايت كند ؟آن كسي كه پذيراي حق و به دنبال آن است خدا قول داده است هر كس در پي اصلاح نفس باشد خدا وسايل آن را فراهم مي سازد و خداوند چه كساني را گمراه مي كند ؟ پاسخ اين است كساني را كه نمي خواهند راه بيايند و خدا كسي را به زور و جبر و تكوين هدايت نمي كند بلكه او را در رفتن به سوي گناه و ضلالت آزاد مي گذارد و جلو گمراهي او را نمي گيرد زيرا نه هدايت اجباري شايسته ي پاداش است و نه ضلالت تحميلي مستوجب كيفر و پاداشكيفر تنها بر اعمال اختياري صادق و حكيمانه است و اين معناي اصلي اين قبيل آيات است قابل توجه است كه در مورد هدايت فعل را به خدا نسبت داد ‹‹ هدي الله›› و درباره ي ضلالت فرمود: گمراهي دامنشان را گرفت براي اينكه درمسئله ي هدايت بيشترين سهم و نقش مربوط به مقدماتي است كه خدا فراهم كرده عقل داده فطرت حق پذيري بخشيده پيامبر را فرستاد انواع هدايت هاي ظاهري و باطني در پيش روي انسان قرار داده است در اين صورت تنها يك تصميم گيري از اجانب بندگان كافي است تا بر سر سفره ي حاضري بنشينند ولي در مورد ضلالت تمام سهم را بندگان گمراه بر عهده دارند و بر همه ي امكانات هدايت پشت پا زده اند و چشم و گوش و دل را به روي حق بسته اند در آيه ي ديگر آمده است كه كفار و مشركان گفتند اي پيامبر ما قلب هاي خود را در مقابل سخنان تو غلاف كرده ايم به خودت زحمت مده دنبال ديگران برو ( بقره 88) در اين آيه ضمن دلداري به پيامبر تاكيد مي كند كه چون اين گروه لجوج تصميم خود را بر مخالفت با تو گرفته اند راه نخواهند آمد و تو اي پيامبر هر قدر بر هدايت آنها حرص ورزي فايده اي ندارد بلكه آنها بايد خودشان بخواهند و براي هدايت خود حرص بورزند زيرا خداوند كسي را كه گمراه كرده هدايت نمي كند زيرا حكمت خدا مخالف هدايت اجباري است همين قدر كه خداوند از هدايت كردن كسي بر گردد پس او را به خودش واگذار كرده و او را گمراه نمودها ست .
منابع و ماخذ:
1- قرآن كريم .
2- نسيم حيات ، ابوالفضل بهرامپور .
3- تفسير نمونه ،استاد ناصر مكارم شيرازي .
به نقل از اداره پاسخگويي آستان قدس رضوي

پرسمان دانشجویی