دلیل تجرد نفس | کتابخانه مجازی الفبا

چرا نفس انسان مجرد است؟

در پاسخ شما بايد عرض کنيم که اصولا غير از اجزاي مادي که جسم ما را تشکيل مي دهد يک حقيقت واحد و ثابت در سراسر عمر در وجود هر فردي محسوس است که همانند اجزاي مادي بدن او تعويض نمي شود وبا گذشت زمان پير و فرسوده نمي گردد و قابل تجزيه به اجزاء متعدد نمي باشد . اين حقيقت واحد که اساس وجود هر فردي از افراد بشر را تشکيل مي دهد و عامل وحد ت و ثبات شخصيت اوست همان روح يا نفس نام دارد (1)
بکار بردن لفظ مجرد براي روح يا همان نفس در حقيقت به دليل ساختار و شکل وجودي روح است چرا که روح ساختماني مغاير و متفاوت با ساختمان ماده دارد ، لذا اصول حاکم بر آن غير از اصول حاکم بر ماده است به همين دليل است که گذر زمان بر ماهيت آن اثر ندارد ، بر خلاف ماده که در اثر گذر زمان دچار تغيير و تحول مي گردد ، ديگر آنکه مي تواند مستقل از جسم به حيات و فعاليت خود ادامه دهد ، برخلاف جسم که بي وجود روح قادر به ادامه زندگي نيست و مجرد در اين مقوله به معني عاري از قيد و شرط و ضمايم است حکما به امري مجرد گويند که روحاني محض بوده و با ماده مخلوط نباشد يعني از جنس ماده نباشد مثل عقل و مانند فرشتگان (2) از آنجايي که روح نيز چنين خواصي را دارد و شناختن آن در عالم ماده ممکن نمي باشد يعني صورتي براي آن متصور نيست ، قابل تقسيم به ابعاد مختلف و اجزاي متعدد نمي باشد ، زمان و مکان را در بر نمي گيرد و خلاصه از تمام قيود وشروطي که براي ماده متصور است ، خالي وعاري مي باشد لذا به آن مي گويند .
منابع :
1- تفسير نمونه ج 12 ، تفسير آيه 85 سوره اسراء .
2- فرهنگ معارف اسلامي ، ج 3 ص 1696.
به نقل از اداره پاسخگويي آستان قدس رضوي

پرسمان دانشجویی