پیامبران انسانهای پیشین | کتابخانه مجازی الفبا

در يکي از پاسخ ها به انسان هايي قبل از آدم و حوا اشاره کرديد پيامبران و امامان آنان که بوده اند درباره آن ها بيشتر توضيح دهيد.

یكی از مسائلی كه در بحث خلقت انسان دارای اهمیت است این است كه آیا آدم ابوالبشر است یا ابوالانسان به عبارت دیگر آیا حضرت آدم (ع) اولین بشر یا اولین انسان است ،آیا قبل از حضرت آدم انسان های دیگری بوده اند. اگر قبل از حضرت آدم (ع) انسان های دیگری نبوده باشند حضرت آدم اولین آنها روی زمین بوده است ولی اگر قبل از ایشان آدم های دیگری روی كره زمین زندگی كرده باشند، آیا حضرت آدم از نسل آنهاست.
به طور كلی می توان گفت در مورد این مسئله كه آیا پیش از حضرت آدم (ع) انسان های دیگری هم وجود داشته اند یا نه، چهار نظریه قابل طرح است؛
۱ـ پیش از حضرت آدم (ع)، هیچ موجودی از آدم یا شبه آدم وجود نداشته و حضرت آدم یك دفعه و به طور مستقل خلق شده است.
۲ـ پیش از حضرت آدم (ع) موجوداتی شبه آدم، جن يا چيزي شبيه آن بوده اند و سپس یا از بین رفته اند و یا هنوز هم وجود دارند.
۳ـ پیش از حضرت آدم، انسان وجود داشته ولی تكامل نایافته بود و به هر دلیل از میان رفته و منقرض شده است و آنگاه حضرت آدم بدون ارتباط با آدم های گذشته به طور كامل و مستقل آفریده شده است. علامه طباطبایی و برخی دیگر چنین نظری دارند.آیت الله جوادی آملی نیز همین نظر را دارند. ایشان در تفسیر تسنیم می نویسند: «انسان های فراوانی قبل از آدم (ع) به دنیا آمده و منقرض شده اند ولی آدم از نسل هیچ كدام از آنان نبوده است.(عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج،۳ ص 512)
۴ـ پیش از حضرت آدم (ع) ، انسان وجود داشته و تكامل نایافته بوده، اما از میان نرفتند، بلكه در بستر تكامل خود به مرحله انسانیت رسیده و حضرت آدم(ع)، نخستین انسان و نخستین پیامبر از نسل همان آدم ها بوده و یكباره خلق نشده است.
معتقدان به «ثبوت انواع» نظریه سوم را قبول دارند. براساس اعتقاد به ثبوت انواع و خلقت آنی و دفعی آدم، آدم ابوالبشر است یعنی نخستین فرد خلق شده از نوع انسان است. اما كسانی كه نظریه تكامل را قبول دارند بر نظریه چهارم صحه گذاشته اند. براساس اعتقاد به تكامل تدریجی موجودات و تحول انواع از جمله انسان، آدم، نخستین انسان شده است، نه اولین مخلوق از نوع آدمیان.
علامه طباطبایی(ره) و آیت الله جوادی آملی با توجه به نظریه ثبوت انواع خلقت آدم(ع) را مستقل دانسته و به انقراض نسل آدم های قبل از حضرت آدم(ع) صحه گذاشته اند و بدین جهت است كه علامه طباطبایی(ره) آدم(ع) را ابوالبشر» خطاب می كند.
لازم به ذكر است بیان شود بنابرنظریه چهارم به دلیل این كه حضرت آدم (ع) نخستین فرد خلق شده از نوع آدم نیست لذا نمی توان او را «ابوالبشر» لقب داد بلكه حضرت آدم(ع) به طور سمبلیك مظهر نخستین انسان شده است كه در طول گذار طولانی دچار تحول كیفی و انقلاب درونی شده و آغازگر ظهور آدمیان آگاه و بیدار و مسئول و بنیانگذار تكامل اجتماعی انسانی است. بنابراین طرفداران نظریه چهارم آدم(ع) را «ابوالانسان» نامیده اند.
اما آیه شریفه ۳۰ از سوره مباركه بقره می گوید: «و چون پروردگارت بر فرشتگان گفت: من می خواهم در زمین جانشینی قرار دهم، فرشتگان گفتند آیا می خواهی در روی زمین موجودی قرار دهی كه فساد كند و خون ها بریزد با این كه ما تو را به پاكی می ستائیم و تقدیس می گوییم، خداوند فرمود: من چیزهایی می دانم كه شما نمی دانید.»
مرحوم علامه طباطبایی با اشاره به این آیه شریفه می گوید كه قبل از دوره كنونی، دوره های دیگری بر نوع بشر گذشته است كه ملائكه از خونریزی آنان اطلاعاتی داشتند. چنانچه در كتاب خصال شیخ صدوق نیز به نقل از امام محمد باقر علیه السلام آمده است كه خداوند عز وجل از آن روز كه زمین را آفرید، هفت عالم در آن پدید آورده است و بشرهای این عوالم از فرزندان حضرت آدم علیه السلام نبوده اند و خداوند آنها را یكی پس از دیگری با جهان مربوط به خودشان در زمین منزل داد، سپس آدم (علیه السلام) ابوالبشر را آفرید و انسان را از او پدید آورد.( خصال ، ج2، ص 652 )
يقينا خداوند هر موجودي را كه خلق نمود بي راهنما رها ننمود بلكه براي آنان نيز امام و هدايت كننده فرستاد. خداوند براي آنان با توجه به سطح فهم و درك شان ، هدايت كننده اي فرو فرستاد اما ما از آنان بي اطلاع هستيم ، و همين قدر كه از آيات و روايات بدست مي آوريم مي توانيم بگوييم قبل از حضرت آدم (ع) ، انسانهاي مي زيسته اند و از آنجا كه آنان به هدايت كننده نياز داشتند مي توان حكم كرد كه آنان نيز امامي داشته اند اما بيش از نمي دانيم.

پرسمان دانشجویی