حشر جنّ‏ | کتابخانه مجازی الفبا

آيا جنّيان نيز در قيامت محشور مى‏شوند؟

آيات اعاده كل خلق- كه دلالت بر بازگشت همه وجود و سير و حركت همه به سوى معاد و مبدأ متعال مى‏كند- شامل موجودات نامرئى (جن) هم مى‏شود؛ لكن علاوه بر اين آيات، بعضى از آيات قرآنى به طور خاص، به حشر موجودات نامرئى (جن) اشاره مى‏كند:

وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدْ اسْتَكْثَرْتُمْ مِنْ الْإِنسِ وَقَالَ أَوْلِيَاؤُهُمْ مِنْ الْإِنسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِي أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاكُمْ خَالِدِينَ فِيهَا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ وَكَذَلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِمِينَ بَعْضاً بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي وَيُنذِرُونَكُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَذَا قَالُوا شَهِدْنَا عَلَى أَنفُسِنَا وَغَرَّتْهُمْ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَ شَهِدُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ «1»؛ «و [ياد كن‏] روزى را كه همه آنان را گرد مى‏آورد [و مى‏فرمايد:] «اى گروه جنيان، از آدميان [پيروان‏] فراوان يافتيد.» و هواخواهان آنها از [نوع‏] انسان مى‏گويند: «پروردگارا، برخى از ما از برخى ديگر بهره‏بردارى كرد، و به پايانى كه براى ما معين كردى رسيديم.» [خدا] مى‏فرمايد: «جايگاه شما آتش است؛ در آن ماندگار خواهيد بود، مگر آنچه را خدا بخواهد [كه خود تخفيف دهد]؛ آرى، پروردگار تو حكيم داناست.» و اين گونه برخى از ستمكاران را به [كيفر] آنچه به دست مى‏آوردند، سرپرست برخى ديگر مى‏گردانيم. اى گروه جن و انس، آيا از ميان شما فرستادگانى براى شما نيامدند كه آيات مرا بر شما بخوانند و از ديدار اين روزتان به شما هشدار دهند؟ گفتند: «ما به زيان خود گواهى دهيم.» [كه آرى، آمدند] و زندگى دنيا فريبشان داد، و بر ضد خود گواهى دادند كه آنان كافر بوده‏اند».

در اين آيات به حضور جن و انس در قيامت و مخاطبه و معاتبه حضرت حق با آنها و به گفتار آنان و به عذاب و آتش براى كفار آنها اشاره مى‏فرمايد و قسمت اول آيه دوم يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ ... «2».

به اين حقيقت اشاره دارد كه رسولان و فرستاده‏هاى الهى، آيات الهى را به جن و انس بيان كرده و آنان را از روز لقا و قيامت با خبر گردانيده و آنها را از لقاى آن روز ترسانيده‏اند كه اگر براى آن روز آمادگى لازم را نداشته باشند، گرفتار عذاب خواهند بود «1».

پرسمان دانشجویی