تفسير سمبليك | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
تفسير سمبليك
کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
تفسير سمبليك
ویرایش اثر
کلید واژه اصلی :
وحی شناسی
سوال:
آيا تفسير نمادين از قرآن صحيح است؟ آيا مىتوان داستان حضرت آدم عليه السلام و فرشتگان را سمبليك دانست؟
پاسخ تفصیلی:
نخست بايد توجه كرد كه گاهى منظور از «سمبل و نماد»، طرح بعضى داستانها و توصيه برخى از شخصيتها به عنوان يك ايده و آرمان است؛ بدون اينكه واقعيت خارجى داشته باشد. چنان كه در تعريف «سمبوليك» گفتهاند: «چيزى كه داراى ارزش و كارآيى خاص خود نيست و نشانه و مظهر چيز ديگرى است». «سمبوليسم» نيز شيوهاى است كه در حدود سال 1880 م در ادبيات پيدا شد؛ به گونهاى كه برخى شاعران معتقد بودند: شعر بايد از راه آهنگ كلمات، حالات روحى و احساسات را به خواننده يا شنونده القا كنند» «2».
اما گاهى منظور از «سمبل و نماد» انتقال يك پيام ويژه- خارج از حصار زمان و مكان- و ارائه الگوى تمام عيار، در قالب بيان يك داستان واقعى و توصيف يك شخصيت حقيقى است. با توجه به شأن كلام خدا و شواهد تاريخى و بيانات پيامبر و امامان عليهم السلام آنچه در قرآن مجيد آمده، نوع دوم است.
نمونه آشكار داستانهاى نمادين قرآن، داستان آفرينش و خلافت حضرت آدم عليه السلام و سجده فرشتگان و استكبار شيطان است. داستان حضرت آدم عليه السلام اگر چه بهطور واقعى اتفاق افتاده است؛ ولى توانايى حضرت آدم عليه السلام بر تعليم اسما و نيل به مقام خلافت الهى، منحصر در شخص ايشان نيست؛ چه اينكه تعظيم فرشتگان در برابر آدم عليه السلام و وسوسه و استكبار شيطان در برابر او نيز منحصر به شخص حضرت آدم عليه السلام نيست؛ بلكه او به عنوان نمادى از آدميت و جايگاه بشر در نظام هستى مطرح است.
چنان كه علامه طباطبائى رحمه الله در تفسير الميزان مىفرمايد: «خلافت نامبرده اختصاصى به شخص آدم عليه السلام ندارد؛ بلكه فرزندان او نيز در اين مقام با او مشتركند».
همچنين ايشان مىفرمايد: «در حقيقت سجده ملائكه براى خصوص آدم، از اين باب بوده كه آدم قائم مقام و نمونه و نايب از همه جنس بشر بوده است» «1».
با توجه به آنچه گفته شد، مطالب نمادين در قرآن وجود دارد و آميخته با حقيقت و داراى واقعيت است.
چه بسا برخى از صاحب نظران با توجه به غيرمادى بودن فرشتگان و شيطان، سجده فرشتگان و اينگونه گفت و گوها را دور از ذهن بدانند و به سمبليك بودن اين داستان اعتقاد داشته باشند!
در پاسخ بايد گفت: با استفاده از آيات قرآن، تمثّل فرشتگان براى انجام دادن مأموريتهاى الهى بارها اتفاق افتاده است. چنان كه در داستان حضرت مريم عليها السلام مىخوانيم:
فَأَرْسَلْنا إِلَيْها رُوحَنا فَتَمَثَّلَ لَها بَشَراً سَوِيًّا «1»؛ «پس روح خود را به سوى او (مريم) فرستاديم تا به [شكل] بشرى خوش اندام بر او نمايان شد».
همچنين در داستان حضرت ابراهيم و لوط عليه السلام آمده است كه فرشتگان مأمور عذاب الهى به صورت انسان، ميهمان آن دو پيامبر شدند «2». بنابراين در صورت آشنايى با فرهنگ قرآن و خارج ساختن خود از حصارهاى تنگ مادى، به خوبى آشكار مىشود كه نمادين بودن بعضى از مطالب قرآنى، با واقعى بودن آنها سازگارى دارد.
يكى از پژوهشگران مىنويسد: «قرآن كريم در عين حال كه از واقعيات سخن مىگويد، بيانش «رمزى و سمبليك» است؛ بدين معنا كه از بيان امور خارجى واقعى- علاوه بر واقعيت- معانى هدايتى و تربيتى را اشاره دارد و از دل واقعيت، نقبى به درون حقايق متعالى مىزند، لذا «واقعيت و پيام» را با هم جمع كرده است ... براى مثال تعبير فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوىً «3» به ظاهر در آوردن كفشها را مطرح مىكند؛ چرا كه حضرت موسى در وادى مقدس «طوى» قرار دارد و در مكان مقدس نبايد با كفش رفت. اين معناى ظاهرى در عين حال كه واقعاً جزء دستور خداوند است، ليكن تمام مطلب نيست؛ بلكه به «رفع دو خوف» نيز اشاره دارد: يكى خوف از تلف شدن همسرش كه در حال زايمان به سر مىبرد و ديگرى خوف از فرعون است كه فكرش را به خود مشغول داشته است» «1».
بر اين اساس اگرچه در آيه شريفه بحث از خوف نشده؛ اما دو معنا از عبارت «فَاخْلَع نعليك» قابل برداشت است:
نخست، معناى ظاهرى كه ادب ظاهرى و بيرون آوردن كفش است.
دوم، معناى نمادين كه ادب روحى و فراغت دل از ياد غير خدا مىباشد.
در پايان؛ توجه به اين نكته بايسته است كه: براى برداشتهاى نمادين از آيات قرآن، علاوه بر اينكه نبايد واقعيت را ناديده گرفت؛ براى دور ماندن از انحراف و التقاط نيز بايد آشنايى كافى با ديگر آيات قرآنى و سخنان معصومين و مفسران داشت. در برخى از روايات اسلامى، از ظاهر و باطن قرآن ياد شده است؛ مىتوان گفت باطن همان معناى لازم و در طول معناى ظاهرى آيات است كه در اينجا به عنوان زبان نمادين شناخته شده است.
گفتنى است شناخت معانى انتزاعى و عام از آيات، نه تنها دانشى فراتر از اطلاع نسبت به ظاهر آيات قرآن و ظاهر سخنان معصومان و مفسران لازم دارد؛ بلكه نيازمند شناخت عناصر اصلى و نقش آفرين در عبارت و جداسازى آنها از عناصر غير اصيل و غير مرتبط با مقصود آيات است.
به علاوه، گاه در زبان رمزى و نمادين، به مناسبت آيهاى، ذهن مفسر به مطلب ديگرى منتقل مىشود. اين انتقالها به عنوان تفسير شناخته نمىشود؛ بلكه از باب تداعى معانى است.
براى مثال وقتى خداوند به حضرت موسى امر مىكند: «به سوى فرعون برو كه او طغيان كرد» «1»
؛ از خواندن اين آيه، به ذهن برخى تداعى مىشود كه به سوى نفس برو و آن را موعظه و تذكر بده؛ چرا كه طغيان كرده است.
چنين برداشتهايى اگر تأييدى در ديگر آيات و يا روايات معصومان عليهم السلام نداشته باشد؛ به عنوان تفسير به شمار نمىآيد اگرچه پذيرش آن بدون اشكال است، زيرا با اصول اعتقادى، اخلاقى و آموزههاى دينى در تضاد نيست.
صاحب محتوی:
پرسمان دانشجویی
زبان :
فارسی
منبع اصلی :
http://www.maaref.porsemani.ir//content/%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1-%D8%B3%D9%85%D8%A8%D9%84%D9%8A%D9%83%E2%80%8F
جنس منبع:
متن
پایگاه :
پایگاه پرسش و پاسخ های معارف سایت پرسمان
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
مخاطب :
بزرگسال
خروجی ها :
Mods
Doblin core
Marc xml
MarcIran xml
مشخصات کامل فراداده
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت