رمضان و شیطان | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
رمضان و شیطان
کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
رمضان و شیطان
ویرایش اثر
کلید واژه اصلی :
شیطان
سوال:
گفته مىشود كه در ماه رمضان، شیطان به زنجیر كشیده مىشود، پس دلیل گناهان ما در این ماه چیست؟ اصولًا چرا خداوند به شیطان مهلت داده ما را به گناه بكشاند تا مجبور باشیم با این همه سختى، خود را از شرّ او رهایى بخشیم؟
پاسخ تفصیلی:
این سؤال، پرسشى بنیادین است كه براى هر اندیشمند مسلمان رخ مىنماید و پاسخ به آن در گرو كاویدن جنبههاى مختلف آن است. در این پرسش سه طرف- خداوند، انسان و شیطان- قرار دارد كه به طور مختصر به بررسى آنها مىپردازیم:
1. هدف خداوند از آفرینش انسان، رساندن او به كمال است.
2. تبلور كمال انسان، در شناخت خداوند است و معرفت، در گرو عبادت او است.
خداوند خود مىفرماید: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِیعْبُدُونِ»[1]؛ «جن و انس را تنها براى عبادت خود آفریدم»؛ زیرا با عبادت و شناخت او، كمال انسان تحقق مىیابد.
3. انسان عبادتگر را تنها در صورتى مىتوان در حال حركت به سوى كمال دید كه آگاهانه و با اختیار، این مسیر را انتخاب كرده باشد؛ نه آنكه همانند فرشتگان به صورت تكوینى به عبادت بپردازد و قدرت بر عصیان و نافرمانى خداوند نداشته باشد: «بَلْ عِبادٌ مُكْرَمُونَ لا یسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ یعْمَلُونَ»[2].
و چه زیبا سروده است خواجه شیراز در این باره:
جلوهاى كرد رُخت دید ملك عشق نداشت
عین آتش شد ازین غیرت و بر آدم زد
4. خداوند به همین جهت انسان را موجودى مختار آفرید و انتخاب راه سعادت و شقاوت را در اختیار او نهاد؛ چنان كه مىفرماید: «إِنَّا هَدَیناهُ السَّبِیلَ إِمَّا شاكِراً وَ إِمَّا كَفُوراً»[3]؛ «ما راه را به انسان نشان دادیم، حال یا سپاسگزار است و یا ناسپاس».
5. از اینجا است كه مسئله امتحان- به عنوان یكى از اهداف واسطهاى آفرینش انسان- مطرح مىشود؛ زیرا امتحان، تبلور اختیار انسان است و جاى شگفتى ندارد كه در آیات فراوانى، طرح این مسئله را به گونههاى مختلف مىبینیم؛ چنان كه مىفرماید: «إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشاجٍ نَبْتَلِیهِ»[4]؛ «ما انسان را از نطفهاى آمیخته آفریدیم تا او را بیازماییم»[5].
6. برقرارى یك «امتحان عادلانه»، تنها در گرو وجود شرایط و امكانات براى گزینش مسیر خیر یا شرّ به وسیله انسان است. اما خداوند از آن رو كه انسان را گل سر سبد مخلوقات خود مىداند و تنها براى آفرینش او به خود تبریك مىگوید «فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ»[6]، در جهت انتخاب مسیر كمال و خیر، امكانات فراوانى را در اختیار او گذاشته است. این ابزار و امكانات عبارت است از:
6- 1. آفرینش بر اساس فطرت و گرایش ذاتى به خداوند: «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِى فَطَرَ النَّاسَ عَلَیها»[7].
6- 2. رهبرى و هدایت الهى به سوى حق به وسیله خود خدا: «قُلِ اللَّهُ یهْدِى لِلْحَقِّ»[8].
6- 3. الهام خوبىها و بدىها به انسان به منظور گزینش آگاهانه او: «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها»[9].
6- 4. محبوب قرار دادن ایمان به خداوند در نهاد انسانها: «حَبَّبَ إِلَیكُمُ الْإِیمانَ وَ زَینَهُ فِى قُلُوبِكُمْ»[10].
6- 5. یارى رساندن ویژه به مؤمنان در مسیر زندگانى: «إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذِینَ آمَنُوا فِى الْحَیاةِ الدُّنْیا»[11].[12]
6- 6. گشودن راههاى هدایت به تناسب تلاش انسان: «وَالّذینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ»[13].
7. حال با وجود این همه امكانات در جانب خیر، بودن نیرویى در جانب شرّ، موجب مىشود كه آزمایش الهى از حالت صورى در آید؛ یعنى، وجود نیروهایى كه انسان را به سوى شرّ وسوسه مىكنند، باعث مىشود انسان واقعاً در میان دو راهىها، قرار گیرد و خود با اراده و عزم خویش، مسیرى را انتخاب كند.
به عبارت دیگر وسوسههاى شیطانى، باعث مىشود كه انسان به مبارزه برخیزد و با استمداد از عنایتهاى الهى، نبردى سهمگین را آغاز كند. به این وسیله نفس او پرورش و تكامل مىیابد و عالىترین مدارج كمال ممكن را كسب مىكند و چون در این صورت امتحان جدى صورت گرفته است، حقیقت شخصیت او- خواه مثبت و ملكوتى یا منفى و منحط- بروز مىنماید؛ یعنى، انسان نهان خود را نشان مىدهد.
از اینجا بود كه با نافرمانى ابلیس و رانده شدن او از درگاه الهى و سپس تقاضاى او براى اغواى نوع انسانى؛ خداوند با تقاضاى او موافقت كرد و به او مهلت داد تا در مقابل نیروهاى الهى، وسوسهگر انسان به سمت شرّ باشد. اما در عین حال قدرت او در این زمینه را محدود ساخت و هیچ سلطهاى را براى شیطان به طور مستقل بر انسانها قرار نداد: «وَ ما كانَ لَهُ عَلَیهِمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ یؤْمِنُ بِالْآخِرَةِ مِمَّنْ هُوَ مِنْها فِى شَكٍّ»[14].
8. اغواگرى شیطان، تنها در انسانهایى مؤثر است كه جانب شرّ را بر خیر ترجیح مىدهند؛ اما خالصان و خداجویان حقیقى، گزندى از او نمىبینند. چنان كه شیطان خود بر ناتوانى خویش در این زمینه اعتراف كرده، مىگوید: «فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِینَّهُمْ أَجْمَعِینَ إِلَّا عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِینَ»[15].
بنابراین وسوسهگرى شیطان، پس از روىگردانى انسان از نداى فطرت و الهامات رحمانى است. چنین كسانى كه با اختیار و انتخاب خود كفر ورزیده، قابلیت محبت و همراهى با پاكترین انسانهاى روى زمین را از دست دادهاند؛ سزاوار آن هستند كه به وسوسههاى شیطانى گرفتار شوند و این خود نوعى مجازات الهى نسبت به آنان در همین دنیا است: «أَ لَمْ تَرَ أَنَّا أَرْسَلْنَا الشَّیاطِینَ عَلَى الْكافِرِینَ تَؤُزُّهُمْ أَزًّا»[16]؛ «آیا ندانستى كه ما شیطانها را بر كافران گماشتهایم، آنان را شدیداً تحریك كنند؟».
9. خداوند متعال به جهت عنایت ویژهاش به مؤمنان، زمانها، مكانها و وسایطى براى آنها قرار داده است تا بتوانند از آنها استمداد جسته و در جهت حفظ و تقویت بعد معنوى خویش، تلاشى پیگیر داشته باشند. ماه رمضان- به ویژه شب قدر- بهترین زمانها براى این جهت است. خداوند در این ماه، قدرت شیطان را محدود ساخته است (كه از این محدودیت، به زنجیر كشیده شدن او تعبیر مىشود)؛ لكن این تنها زمینه خوبى براى حركت به سوى كمالات معنوى است كه به خواسته انسان مشروط است و اگر انسان نخواهد در مسیر تكامل ایمانى قرار گیرد- اگر چه روزه هم بگیرد لكن در ترك گناهان نكوشد- روزه تأثیرى ژرف در جان او نگذاشته، تنها تكلیفى را از او ساقط مىكند.[17]
[1] ذاریات( 51)، آیه 56.
[2] انبیاء( 21)، آیه 26 و 27.
[3] انسان( 76)، آیه 3.
[4] همان، آیه 2.
[5] همچنین ر. ك: آیات 31 سوره محمد؛ 35 سوره انبیاء؛ 155 سوره بقره؛ 7 سوره كهف؛ 165 سوره انعام؛ 7 سوره هود؛ 2 سوره ملك، 15 سوره فجر و ....
[6] مؤمنون( 23)، آیه 14.
[7] روم( 30)، آیه 30.
[8] یونس( 10)، آیه 35.
[9] شمس( 91)، آیه 28.
[10]حجرات( 49)، آیه 7.
[11] غافر( 40)، آیه 56.
[12] با استفاده از: المیزان، ج 12، ص 159.
[13] ابراهیم( 14)، آیه 12.
[14] سبا( 34)، آیه 21.
[15] ص( 38)، آیه 82 و 83.
[16] مریم( 19)، آیه 83.
[17] گروه محققان، دفتر نهم(پرسش ها و پاسخ هاى برگزیده ویژه ماه مبارك رمضان) پرسش ها و پاسخ هاى دانشجویى، 1جلد، دفتر نشر معارف - قم، چاپ: یازدهم، 1389.
صاحب محتوی:
پرسمان دانشجویی
زبان :
فارسی
منبع اصلی :
http://www.maaref.porsemani.ir//content/%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C
جنس منبع:
متن
پایگاه :
پایگاه پرسش و پاسخ های معارف سایت پرسمان
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
مخاطب :
بزرگسال
خروجی ها :
Mods
Doblin core
Marc xml
MarcIran xml
مشخصات کامل فراداده
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت