زرتشت دين الهي | کتابخانه مجازی الفبا

آيازرتشت دين الهي بوده است اگر بوده پيغمبرش كيست؟

پرسشگر گرامي با سلام و تشكر از ارتباط شما با مركز ملي پاسخگويي به سوالات ديني؛

اگرچه در باره اين كه دين زرتشت از اديان الهي بوده يا نه، اختلاف نظر وجود دارد، اما از تاريخ اديان الهي و برخي روايات اسلامي به دست مي‌آيد: زرتشت از اديان الهي و اين دين منسوب به زرتشت مي باشد. زرتشت، پيامبري از پيامبران الهي است؛ هر چند محل و تاريخ تولد وي روشن نمي باشد. اين ابهام تا حدي است كه عده‌اي ظهور او را در قرن يازدهم قبل از ميلاد و برخي در قرن ششم يا هفتم ذكر كرده‌اند. در مورد محل تولد او نيز، برخي محققان او را آذربايجاني و عده‌اي او را اهل خوارزم و بلخ مي‌دانند.

مولون زادگاه او را سيستان، و تاين بى ظهور زرتشت را در حوزه بين النهرين و بالأخره بعضي او را اهل شهر ري مي‌دانند. (1)

اما با همه اختلاف عجيبي كه در تاريخ و محل ظهور و تولد او وجود دارد، چند نكته را از لحاظ تاريخي، مي‌توان قطعي تلقي نمود:

1. زرتشت، پيامبري از انبياي الهي و از سرزمين ايران باستان بوده است.

2. او داراي كتاب آسماني بوده و كتابش از بين رفت؛ اما با تكيه بر خاطرات و اذهان و به اصطلاح آنچه در سينه اشخاص بود، مطالبي جمع آوري شد و به نام كتاب مقدس تكثير گشت.

3. زرتشت، به دست قوم خويش كشته شد.

جهت شفاف تر شدن مطلب، به چند روايت زير دقت نماييد:

- در برخي روايات مي‌خوانيم: مشركان مكه از پيامبر (ص) تقاضا كردند از آن‌ها جزيه بگيرد و اجازه بت پرستي به آن‌ها بدهد. پيامبر فرمود: من جز از اهل كتاب جزيه نمي گيرم. آن‌ها در پاسخ گفتند: چگونه چنين مي‌گويي، در حالي كه از مجوس منطقه هجر، جزيه گرفته‌اي؟ پيامبر فرمود: مجوس، پيامبر و كتاب آسماني داشتند، پيامبرشان را به قتل رساندند و كتاب او را آتش زدند.

- اصبغ بن نباته مي‌گويد: وقتي علي(ع) بر فراز منبر فرمود: از من سؤال كنيد، پيش از آن كه مرا نيابيد. اشعث بن قيس (منافق معروف) برخاست و گفت: اي امير مؤمنان! چگونه از مجوس جزيه گرفته مي‌شود، در حالي كه كتاب آسماني بر آن‌ها نازل نشده و پيامبري نداشته‌اند؟ فرمود: خداوند كتابي بر آن‌ها نازل كرد و پيامبري مبعوث نمود.

- بر اساس روايتي از امام زين العابدين (ع)پيامبر فرمود: با مجوسي‌ها طبق سنت اهل كتاب رفتار نماييد. (2)

مرحوم علامه طباطبايي مي‌فرمايد: «مراد از مجوس، قوم معروفى هستند كه به زرتشت گرويده‌اند. اين لفظ درقرآن يك بار به كار رفته است. در قرآن (3) مجوس در صف و در رديف اهل كتاب، يعنى يهود و نصارا و در برابر مشركان قرار گرفته‌اند. بنابراين، از اين آيه استفاده مي‌شود كه زرتشتي ها، پيروان پيامبر الهي بودند؛ امّا همانند ساير اديان، دين آن‌ها منسوخ و كتاب آسماني آن‌ها تحريف شد. (4)

آنچه امروز به نام «اوستا» و از زرتشت در دست پيروان او وجود دارد، تنها بخشي از آن كتاب است كه مورد تحريف قرار گرفته، از جاهاي پراكنده به دست آمده است و اعتبار آن قطعي نيست.پي ‌نوشت ‌ها:

1. عبدالله مبلغي آباداني، تاريخ اديان و مذاهب جهان، ج 1، ص 334ـ 336، منطق، قم، 1373ش.

2. ناصر مكارم شيرازي و جمعي از نويسندگان، تفسير نمونه، ج 14 ص 45ـ 46، دار الكتب الإسلامية، تهران، ‏1374 ش‏.

3. حج (22)، آيه 17.

4. الميزان، ترجمه فارسي، ج 14، ص 532ـ 537، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسين، قم ، 1374 ش ‏(با تلخيص).

پرسمان دانشجویی