میزان تشنگی در عاشورا | کتابخانه مجازی الفبا

سلام شبهه اي مطرح ميكنند و ميكويند كه شب عاشورا حضرت علي اكبر(ع)و تعدادي از ياران امام حسين(ع) رفتند و آب اوردند و با اين وجود تشنكي اهل حرم و اصحاب امام حسين(ع)را در روز عاشورا دروغ ميدانند و يا حداقل از آن براي كاهش مصيبت اهل حرم امام حسين (ع)استفاده ميكنند و ميكويند كه اين روايت در منتهي الآمال شيخ عباس قمي و ارشاد شيخ مفيد آمده و شهيد مطهري اين روايت را در كتاب حماسه حسيني آورده است؟

پاسخ: با سلام. وجود مقدار اندكي آب تا صبح عاشورا در خيمه هاي اباعبدالله الحسين مطلبي نو يافته يا كشفي تازه و عجيب نيست بلكه منابع كهن و معتبر تاريخي اشاره به آوردن آب طي روزهاي هفتم تا دهم به خيمه‌هاي اباعبدالله الحسين توسط حضرت عباس و علي اكبر دارد .

در مورد مسئله تشنگي به نكات زير توجه فرماييد:

زمان دستور منع آب، سه روز پيش از عاشورا، يعني روز هفتم يا حداكثر هشتم محرّم بوده است. اهداف دشمن از اين اقدام را مي‏توان اين گونه بيان كرد كه اوّلاً اردوي امام با مشكل دسترسي به آب روبرو ‏شود و مبارزه، براي او سخت‏تر ‏گردد. دوّم اينكه اين حربه مي‏توانست اطفال و زنان را بيشتر بيازارد و چه بسا دشمن تصوّر مي‏كرد بتواند به اين وسيله راهي براي فشار داخلي بر امام بيابد و مثلاً كودكان و زنان، آن حضرت را ناچار به تسليم كنند كه البتّه ‏چنين نشد.

امّا اينكه آيا امام در اين مدّت به آب دسترسي داشته است يا نه، بايد گفت برخي شواهد نشان مي‌دهد كه امام تا صبح عاشورا (البتّه به سختي) توانسته است در حدّ محدود، و به مقدار نياز، آب تهيه كند. بنابراين به نظر مي‌رسد در خيمه‌گاه امام تا روزهاي آخر، آب وجود داشته است. چنانكه گفته شده است حضرت ابوالفضل‏ با گروهي از ياران امام، بيست مشك آب براي اردوگاه تهيه كرده بود و احتمالاً هنوز چيزي از آن باقي بود. به گزارش ابي‌مِخْنَف امام حسين در آخرين لحظات به فرات نزديك شد، امّا پيش از آنكه آب بردارد دشمن او را مجروح كرد. آنچه گفته شد به معناي نفي اصل جريان تشنگي در كربلا، نيست؛ بلكه مقصود اين است كه، آنچه مربوط به كمبود آب و تشنگي است مربوط به روز عاشورا است و همين اندازه هم مصيبت كمي نيست؛ زيرا:

1. قطعا مي‌دانيد كه جراحت و خونريزي زياد باعث ايجاد تشنگي در فرد مي‌شود و اين مسئله از لحاظ علمي امري مسلم است. از امام صادق نقل شده كه حضرت فرمود: تعداد زخم‎هاي امام، 33 زخم نيزه و 34 ضربة شمشير و در روايت ديگري از ايشان، 33 زخم نيزه و 44 زخم شمشير و تير بوده است. وضعيت برخي اصحاب نيز چيزي شبيه امام بوده است.

2. گرماي سرزمين عراق (در مهر ماه) را با گرماي موجود در سرزمين خود مقايسه نكنيم. بدين منظور مي‌توانيد از كساني كه در اين ماه از سال به كربلا مشرف شده‌اند سوال كنيد و يا به درجه حرارت موجود در شهرهايي همچون اهواز و بندرعباس كه تقريبا دمايي شبيه به كربلا دارند در اين ماه توجه فرماييد.

3. تقلا، زد و خورد، جنگ و درگيري موجود در ميدان نبرد را كه از صبح عاشورا تا عصر (و نه يكي دو ساعت) ادامه داشته را در نظر داشته باشيم.

4. سخت‌گيري دشمن در دسترسي امام و يارانش به آب، براي كودكان و زنان شرايط بسيار سختي را بوجود آورده بود. دشمن پيوسته با سخناني اهانت‌آميز در صدد ايجاد جنگي رواني برضد امام و اردوگاه او بوده است.

5. بدليل كمبود آب (نه نبود آب) اصحاب آب كمتري مصرف مي كردند تا آب براي امام و بني‌هاشم كم نيايد. امام و بني هاشم نيز از آب به ميزان رفع ضرورت استفاده مي‌كردند تا آب براي كودكان و زنان كم نيايد. زنان نيز به نوبه خود به مقدار ضرورت استفاده مي‌كردند تا كودكان بهانه نگيرند لذا نمي‌گوييم آب نبوده ولي مي‌گوييم كم بوده و سلسله مراتب تشنگي درميان امام و اصحاب به ترتيبي كه بيان شد وجود داشته است.

پرسمان دانشجویی