عزت نفس | کتابخانه مجازی الفبا

مثال هايي از عزت نفس پيامبر اكرم(ص) را بگوييد؟

پاسخ: با سلام. به نظر مي‌رسد مناسب است در همين ابتدا تعريفي از عزت نفس داشته باشيم. اندشمندان عزت نفس را اين‌گونه تعريف كرده‌اند: عزّت در مقابل ذلّت بالا گرفتن مقام شامخ روح، و آلوده نساختن آن با مطامع پست دنيوى، و حراست نفس از آلوده شدن با زخارف ناچيز مادّى و خواهشهاى زودگذر نفسانى است. فرد عزيز آنست كه خود را از پستى‏ها، حقارت‏ها، دنائتهاى نفس دور نگهدارد و آنچه بر خلاف شأن رفيع نفس نفيس اوست بجا نياورد و هرگز تن به پستى و خوارى كه پائين‏تر از شأن و مقام اوست در ندهد خواه در امور دينى باشد يا امور دنيوى.

اين كلمه در ميان واژه‏هاى اخلاقى و فضيلتى و ارزشى آنچنان از شأن و اعتبار والائى برخوردار است كه خداوند متعال اين كلمه و اشتقاقات آن را از قبيل: عزّ، يعزّ، أعزّ، عزيز، عزّت را دقيقا يكصد و نوزده مرتبه (119) در قرآن مجيد به كار برده است و اين اهتمام خاصّ الهى نشان مى‏دهد اين صفت اخلاقى از تعاليم قرآن مجيد و از پيام‏هاى خاصّ و عزّت‏بخش و سعادت آفرين آن كتاب آسمانى مى‏باشد.

پيامبر خدا با اينكه در دوران جواني سرمايه‌اي براي كار و تجارت نداشتند، اما اجير كسي هم نشدند و آن زمان كه قرار شد براي خديجه كبري سلام الله عليها نيز كار كنند وي با پيامبر، قرارداد بست كه در منافع كالاهاى بازرگانى سهيم گردد و جريان به صورت عقد «مضاربه» انجام گرفت‏. يعقوبى، در تاريخ خود مى‏نويسد: هرگز پيامبر در طول عمر خود اجير كسى نگرديد.

آن‌گاه كه مشركان از مبارزه با ايشان به ستوه آمدند نزد ابوطالب آمده و پيشنهاد، پول، همسر و ... به ايشان دادند تا از دست از دعوت خويش بردارد. اما عزت نفس پيامبر و ... مانع پذيرش اين پيشنهاد شد (فرد عزيز كسي است كه خود را از پستى‏ها، حقارت‏ها، دنائتهاى نفس دور نگهدارد)

فشارهاي روز افزون قريش و تهديدهاي مكرر جاني ايشان در شعب ابي‌طالب نيز كار به جايي نبرد زيرا فردي كه داراي عزت نفس است هرگز تن به پستى و خوارى نمي‌دهد.

ايشان با وجود آن همه خيانت و جنايتي كه قريش در حق ايشان مي‌‌نمود، هرگز حاضر نشد به اماناتي كه در دستش بود، خيانت كرده و با وجود هجرت به مدينه به اميرمومنان دستور داد آن‌ها را به صاحبانش باز گرداند.روزي امام صادق (عليه السلام) چشم در چشم شاگردان خود دوخته بود و آنان را با بيان رفتار پيامبر (صلي الله عليه و آله) و اصحاب با وفاي او پند مي داد. او فرمود: پيامبر براي محكم كردن ايمان اصحاب خود و قوي كردن پيمان شان به آنان رو كرد و فرمود: آيا با من پيمان مجدد مي بنديد؟ يكصدا گفتند: آري اي فرستاده خدا! با شما هم پيمان مي شويم. پيامبر به آنان فرمود: پس با من چنين هم پيمان شويد كه هرگز از مردم چيزي نخواهيد.

شخصى (يهودى ) آمد خدمت رسول اكرم (ص ) و مدعى شد كه من از شما طلبكار هستم و الان در همين كوچه هم بايستى طلب مرا بدهيد. پيامبر فرمودند: اولا كه شما از من طلبكار نيستيد، ثانيا اجازه بدهيد كه من بروم منزل و پول براى شما بياورم . پول همراه من در حال حاضر نيست .

مرد يهودى گفت : يك قدم نمى گذارم از اينجا برداريد. هر چه پيامبر (ص ) با او نرمش نشان دادند، او بيشتر خشونت نشان مى داد تا آنجا كه عبا و رداى پيامبر را گرفت و دور گردن پيچيد و كشيد، كه اثر قرمزى آن ، در گردن مبارك پيامبر بجاى ماند و حضرت مى خواستند به مسجد بروند. مسلمين ديدند يك يهودى جلو رسول الله (ص ) را گرفته است . مسلمين خواستند او را كنار بزنند و احيانا او را كتك بزنند. حضرت فرمود: نه من خودم مى دانم با رفيقم چه بكنم . شما كارى نداشته باشيد آنقدر نرمش نشان دادند كه مرد يهودى اسلام آورده و در همان جا شهادتين را به زبان جارى كرد. و گفت : اشهد ان لا اله الا الله و اشهد انك رسول الله . شما با چنين قدرتى كه داريد، اين همه تحمل مى كنيد. و اين تحمل يك انسان عادى نيست . و شما مسلما از جانب خداوند مبعوث شده ايد. در اين‌جا شايد مناسب باشد اشاره‌اي به تعريف عزت نفس از ديدگاه روان‌شناسان داشته باشيم: عزت نفس باور خودتوانمندي به معناي داشتن اطمينان به توانائي فكر كردن، درك كردن، آموختن، انتخاب كردن و تصميم گيري براي خود است.

پرسمان دانشجویی