آيا ارتباط اهل بيت با غيب دائمي بوده يا هر گاه خدا مي خواسته شكل مي گرفته؟ | کتابخانه مجازی الفبا

آيا ارتباط اهل بيت با غيب دائمي بوده يا هر گاه خدا مي خواسته شكل مي گرفته؟

خداوند متعال به تمام جهان هستي احاطه دارد. غيب و شهود نسبت به او يكسان است.

خداوند متعال به تمام جهان هستي احاطه دارد. غيب و شهود نسبت به او يكسان است. اين زمان و آن زمان، اين مكان و آن مكان ندارد، چون وجودش غير محدود و برتر از زمان و مكان است و چيزي از او غايب نيست. همان طور كه به جهان مشهود احاطه دارد، به جهان غيب نيز احاطه دارد. امّا بايد ديد آيا غير از خدا كسي مي تواند علم به غيب پيدا كند؟ آيا تنها خدا است كه به جهان غيب احاطه دارد يا بشر هم مي تواند با آن جهان ناديدني تماس بگيرد؟
بعضي گفته‏اند: علم به غيب مخصوص خدا است . از ديگري حتي پيامبران ساخته نيست . دليل آنان آيه "و عنده مفاتح الغيب لا يعلمها الاّ هو".(1) و نظائر آن است.
اين مطلب را قبول مي كنيم كه غيب مطلق و بالذات از مختصّات خدا است. او است كه وجودش غير محدود است . چيزي از او غايب نيست . بالذات بر جهان غيب و شهود احاطه دارد . در علومش احتياجي به غير ندارد. پيامبران گرچه از ديگران كامل ترند، ليكن به هر حال وجودشان محدود به زمان و مكان است.
بنابراين پيامبران به غيب مطلق دسترسي ندارند، ليكن چنان نيست كه ارتباط با جهان غيب به طور كلّي براي بشر محال باشد، بلكه خدايي كه مالك غيب و شهود است، مي تواند بعض افراد لايق را با آن جهان ارتباط دهد . دري از غيب را براي شان بگشايد . حقايقي را بر آينه صاف وجودشان افاضه و اشراق كند.
قرآن كريم نه تنها اين گونه علم غيب را از پيغمبران نفي نكرده، بلكه اثبات كرده است:
"عالم الغيب فلا يظهر علي غيبه أحداً إلاّ من ارتضي من رسول فانّه يسلك من بين يديه و من خلفه رصداً؛(2)
داناي غيب خدا است. پس هيچ كس را از غيب خويش مطلع نخواهد كرد مگر فرد برگزيده را مانند پيامير در جلو رو و پشت سرش نگهبان‏ها مي آورد".
در آيه مذكور مي فرمايد خدا عالم به غيب است. هيچ كس را بر غيبش مطلع نمي‏كند مگر افراد برگزيده مانند رسول را، معلوم مي شود رسول استثنا شده است. او مي تواند با تأييدات الهي با جهان غيب مرتبط گردد.
در بعضي از آيات مي فرمايد: اخبار غيب را در اختيار پيغمبر قرار مي دهيم:
"ذلك من انباء الغيب نوحيه اليك؛(3) اين اخبار غيبي است كه به تو وحي مي‏كنيم".
در مورد حضرت عيسي :
أَنِّي قَدْ جِئْتُكُمْ بِآيَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ أَنِّي أَخْلُقُ لَكُمْ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنْفُخُ فيهِ فَيَكُونُ طَيْراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْيِ الْمَوْتي‏ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُنَبِّئُكُمْ بِما تَأْكُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ في‏ بُيُوتِكُم؛‏(4)
من نشانه‏اي از طرف پروردگار شما، براي تان آورده‏ام . از گِل، چيزي به شكل پرنده مي‏سازم .سپس در آن مي‏دمم و به فرمان خدا، پرنده‏اي مي‏گردد. به اذن خدا، كورِ مادرزاد و مبتلايان به برص [پيسي‏] را بهبودي مي‏بخشم . مردگان را به اذن خدا زنده مي‏كنم . از آنچه مي‏خوريد، و در خانه‏هاي خود ذخيره مي‏كنيد، به شما خبر مي‏دهم .
در اين آيه حضرت عيسي هم مدعي خلق است و هم مدعي شفا دادن و زنده كردن و خبر دادن از غيب . همه اين ها اختصاص به خدا دارد . ايشان به اذن و اراده خدا اين كارها را مي كند.
از اين قبيل آيات استفاده مي شود خداوند متعال پاره‏اي از حقايق و مطالب غيبي را به وسيله وحي بر پيغمبران نازل مي كند.
ترديد نيست كه بر پيغمبران وحي مي شود. وحي عبارت است از يك نوع ارتباط مخصوص و تماس مرموز و خارق العاده به واسطه افاضات پروردگار حكيم. دري از غيب به روي پيغمبر باز مي شود . پرتوي از عالم نوراني بر گوهر تابناك قلب او مي تابد . به وسيله چشم باطن گوشه‏اي از جهان را مشاهده مي كند. گرچه پيغمبران مي توانند با جهان غيب تماس بگيرند، ولي به غيب مطلق و نامحدود دسترسي ندارند . بيش از ظرفيت محدود وجودشان نمي‏توانند از آن عالم نامحدود استفاده كنند. به علاوه در اين مقدار از علم غيب هم استقلال ندارند . علوم شان بالذات نيست، بلكه به تأييدات و افاضات پروردگار جهان نيازمندند.
امام هادي (ع) فرمود:
إن الله تبارك و تعالي جعل قلوب الأئمة (عليهم السلام) موارد لإرادته، و إذا شاء شيئا شاءوه، و هو قوله تعالي: وَ ما تَشاؤُنَ إِلَّا أَنْ يَشاءَ اللَّهُ(5)؛
خداوند دل هاي ما را ظرف مشيت و اراده خود قرار داده است .هر گاه خدا چيزي را بخواهد، ما هم آن را مي خواهيم . اين است معناي كلام خدا كه فرمود: "و جز آنچه خدا بخواهد، نمي خواهيد".

مرکزملی پاسخگویی به سوالات دینی