آيا انسان آزاد است يا مجبور؟ مرز آزادي تا كجاست؟ | کتابخانه مجازی الفبا

آيا انسان آزاد است يا مجبور؟ مرز آزادي تا كجاست؟

پاسخ :
خداوند ، انسان را آزاد آفريده است و به او اختيار داده تا كارهايش را انتخاب كند . گرچه بعضي گفته اند : انسان در كارهايش مجبور است و گمان مي كند كه آزاد است ، اما دلايل بسياري بر اختيار انسان وجود دارد كه به برخي از آنها اشاره مي كنيم :
الف ) هر انساني در كارهاي خود گاهي دچار ترديد و شك مي شود كه آيا انجام دهد يا ندهد ؟ همين شك ، دليل بر آزادي اوست كه مي تواند كاري را انجام دهد و مي تواند انجام ندهد .
ب ) گاهي انسان ها به كار يكديگر انتقاد دارند . انتقاد نيز دليل آن است كه كسي كه كار را انجام داده ، مي توانسته انجام ندهد .
ج ) هر انساني در عمر خود بارها از گفتار و رفتار خود پشيمان شده است و همين پشيماني دليل آن است كه مي توانسته انجام ندهد و لذا با خود مي گويد : اي كاش انجام نمي دادم !
د ) همه مردم فرزندان خود را تربيت مي كنند و يا به معلم و مربي مي سپارند و اين دليل آن است كه فرزند انسان مي تواند مسير كج را رها و به راه حق برود .
بنابراين شك ،انتقاد ، پشيماني و تربيت ، دليل آزادي انسان است . علاوه بر آنكه آزادي خواسته تمام انسان ها بلكه حيوانات است . شما اگر گربه اي را در قفس كنيد ، هر نوع غذا براي او در قفس قرار دهيد ، باز ناراحت است و ترجيح مي دهد در كوچه و خيابان ساده ترين غذا را بخورد اما در قفس نباشد .
در بهشت نيز اگر آزادي نباشد ، مؤمن رنج مي برد و لذا مؤمنان هنگامي كه وارد بهشت مي شوند ، خدا را به خاطر آزادي در بهشت سپاس مي گويند : ( ألحمدٌ لله الذي نَتَبَوء من الجنه حيث نشاء ) (1)
با اين همه ، انسان بنده خداست و بايد به دستورات او عمل كند و اگر آزادي مرز نداشته باشد و انسان اختيار خود را به نفس و تمايلات شخصي يا تمايلات ديگران بدهد او را به دره هلاكت سقوط خواهد داد .
آزادي بايد در چارچوب فرامين خدا و عقل باشد تا سبب سلب آزادي ديگران نشود .
منبع: پرسش هاي مهم پاسخ هاي كوتاه، حجت الاسلام محسن قرائتي

سایت راسخون