آيا ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ به شيعيان، يعني به زنان شيعه محرم هستند و اگر نيستند شيخيه بر چه پايه اي معتقد به اين شدند؟ | کتابخانه مجازی الفبا

آيا ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ به شيعيان، يعني به زنان شيعه محرم هستند و اگر نيستند شيخيه بر چه پايه اي معتقد به اين شدند؟

به اعتقاد شيعه اثني عشري كه نشأت گرفته از قرآن و سنّت نبوي ـ صلّي الله عليه و آله ـ و ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ مي باشد ائمه نيز مثل ساير انسانها بوده و در رابطه با وظيفه، آن حضرات با تكاليف و وظايف الهي هيچ فرقي بين ائمه و ديگران نيست الا اينكه آن بزرگوارن به خاطر رسيدن به كمال انساني به امامت امت اسلامي برگزيده شدند. ائمه ـ عليهم السّلام ـ نيز مثل ساير انسانها در قبال امر و نهي قرآن و ساير تكاليف الهي موظف به انجام تكاليف و عمل به دستورات شرع هستند. يكي از اين دستورات رابطه بين جنس مذكر و مؤنث است. طبق نص قرآن كريم در اين باره كه مي فرمايد «زنان پدران ، مادر، دختر، خواهر و خاله و دختر خاله، مادر رضاعي خواهر رضاعي، مادر زن، ربائب و ... براي انسان محرم هستند.»[1] كه برخي به خاطر نسب، برخي بخاطر رضاع و برخي همه بخاطر دامادي از محارم انسان شمرده مي شوند و در رابطه با زناشوئي و ازدواج انسان نمي تواند، با آنها ازدواج كند.[2]
لذا ائمه نيز از مخاطبان اين آيه مي باشند و در آيات قرآن و روايات به اين امر اشاره نشده است كه ائمه ـ عليهم السّلام ـ با زنان شيعه نيز محرم هستند و يا اينكه زنان شيعه را از موارد محارم ائمه شمرده باشد اين اعتقاد باطل و بر خلاف گفته قرآن و سيره ائمه ـ عليهم السّلام ـ مي باشد چرا كه ائمه در طول حيات خود همواره ازدواج مي كردند و از پيروان خود و شيعيان هم همسر انتخاب مي كردند كه اين امر از مسلمات اعتقادي و فقهي شيعه است. چنانچه امام سجاد ـ عليه السّلام ـ با ام عبدالله دختر امام حسن ـ عليه السّلام ـ ازدواج كردند و ثمرة اين ازدواج هم امام باقر ـ عليه السّلام ـ مي باشد.[3] چطور مي شود كه امام شيعيان با زن شيعه محرم باشد و در عين حال با او هم ازدواج كند و با اينكه زن و مادر امام از غير شيعه باشد. البته بايد اين را هم متذكر شد كه همانطور كه قرآن ذكر كرده ائمه ـ عليهم السّلام ـ نيز با برخي زنان شيعه كه رابطه نسبي و سببي و دامادي داشته باشند محرم مي باشند نه اينكه با تمام زنان شيعه محرم هستند.
اگر اين اعتقاد را داشته باشيم كه ائمه با زنان شيعه محرم هستند لازمه اين گفته اين است كه ائمه ـ عليهم السّلام ـ با محارم ازدواج كرده اند چون همه همسران ائمه ـ عليهم السّلام ـ از پيروان و شيعيان آن حضرات بوده اند و يا اينكه با زنان غير شيعه ازدواج نموده اند كه اين هم با شواهد تاريخي درست در نمي آيد.
شيخيه فرقه اي است که در قرون اخير به خاطر عقايد خاص و غلو آميزي كه در رابطه با ائمه ـ عليهم السّلام ـ و اصول اعتقادي شيعه اظهار كرده، نسبت به ائمه صفات اولوهيت و مظهر خدايي قائل شدند لذا از طرف بزرگان شيعه طرد شده و در جرگة غلات به شمار مي آيند.[4] و بزرگان اين فرقه خود را واسطة اين فيض بين امام غايب و شيعه مي دانند و از آن به ركن رابع و يكي از اصول اعتقادي خود ياد مي كنند.[5] از آنجائيكه اين گروه دربارة ائمه راه غلو را پيش گرفته و نسبتهاي ناروائي هم به آن بزرگان زدند و براي توجيه ادعاهاي خود براي خويش مقام و مرتبه كشف و الهام نيز قائل بودند و پيروانشان نيز اين مقام را براي آنها اثبات كرده اند لذا از اين نظر پيشوايان شيخيه همانند برخي از مشايخ صوفيه اند كه مدعي كشف و شهود بوده و كلماتي مبهم و نامفهوم به مريدان خود گفته اند. اگر بپذيريم كه ادعاي محرم بودن زنان به ائمه شيعه از گفته ها و باورهاي شيخيه است بايد گفت كه اين هم از همان گفته هاي نادر است و نامفهوم شيخيه است.
بنابراين به عقيده شيعه محرميّت بين زن و مرد، چه برای ائمه و چه برای مردم عادي، بر اساس نص صريح قرآن و سنت نبوي و ائمه به خاطر سبب و نسب و رضاع تحقق پیدا می کند و امام بودن و مرتبة عصمت داشتن باعث محرميّت نمي شود و اينكه شيخيه اين را گفته اند هيچ پايه و اساسي ندارد و از عقايد غلو آميز و ضد و نقيض اين فرقه نشأت مي گيرد.

مرکز مطالعات پاسخگویی به شبهات اندیشه قم