یکى از صفات خداوند، بصیر و سمیع (بینا و شنوا) بودن اوست; در صورتى که حقیقت بینایى، جز این نیست که تصویر اشیا از راه مردمک و عدسى چشم، روى پرده «شبکیّه» منعکس گردد و اعصاب بینایى آن را به مغز مخابره کند و همچنین واقعیّت شنوایى این است که امواج صوتى، به گوش که داراى پرده و استخوان ها و اعصاب مخصوصى است برسد و از آن جا به مغز مخابره گردد، در این صورت چگونه مى توان خدا را با این دو صفت توصیف کرد، در صورتى که او پیراسته از این موضوعات است؟ | کتابخانه مجازی الفبا

يكى از صفات خداوند، بصير و سميع (بينا و شنوا) بودن اوست; در صورتى كه حقيقت بينايى، جز اين نيست كه تصوير اشيا از راه مردمك و عدسى چشم، روى پرده «شبكيّه» منعكس گردد و اعصاب بينايى آن را به مغز مخابره كند و همچنين واقعيّت شنوايى اين است كه امواج صوتى، به گوش كه داراى پرده و استخوان ها و اعصاب مخصوصى است برسد و از آن جا به مغز مخابره گردد، در اين صورت چگونه مى توان خدا را با اين دو صفت توصيف كرد، در صورتى كه او پيراسته از اين موضوعات است؟

پاسخ :
بينايى و شنوايى در بشر همان است كه گفته شد، ولى مقصود از توصيف خداوند به اين دو صفت اين است كه تمام ديدنى ها و شنيدنى ها پيش او حاضرند، هرگز خداوند از آنها غافل نيست و به عبارت ديگر آنچه را كه ديگران با چشم و گوش مى بينند و يا مى شنوند، او با علم نامتناهى خود از آنها آگاه بوده و اطّلاع دارد.
از اين نظر دانشمندان عقايد و مذاهب، حقيقت اين دو صفت را به «علم نامتناهى» خداوند بازگشت مى دهند و چنين مى گويند: نتيجه اى را كه يك انسان بينا و شنوا - پس از فعّاليّت هاى زيادى كه اعضاى مخصوص بينايى و شنوايى انجام مى دهند - مى گيرد، اين است كه از ديدنى ها و شنيدنى ها آگاه مى گردد، هرگاه وجودى مانند خداوند بدون عضو و فعّاليّت هاى فيزيكى، از ديدنى ها و شنيدنى ها بطور كاملترى آگاه گرديد، قطعاً صحيح خواهد بود كه بگوييم: بينا و شنواست.
حتّى حقيقت بينايى و شنوايى در انسان، همان آگاهى از ديدنى ها و شنيدنى هاست و تمام فعّاليتّ هاى عضوى، مقدّمه ديدن و شنيدن است. هرگاه فردى - بدون نياز به اين مقدّمات - توانست از ديدنى ها و شنيدنى ها آگاه گردد، به طريق اَولى مى توان گفت كه: او سميع و بصير است.
از آن جا كه انسان يك پديده مادّى است و نمى توان بدون ابزار مادّى كارى را انجام دهد، از اين جهت ناچار است كه به وسيله اعضا و ابزار مادّى و فعّاليتّ هاى ويژه آن، به نتيجه مطلوب كه آگاهى از مبصرات و مسموعات است برسد، ولى خدا بالاتر از مادّه است و در درك خود، نيازى به چيزى ندارد و جهان با تمام چهره هاى گوناگون خود پيش او حاضر است، از اين جهت بدون هيچ مقدّمه اى مى تواند سميع و بصير باشد; زيرا تمام ديدنى ها و شنيدنى ها پيش او حاضر است و او از همه آنها آگاهى دارد.

سایت راسخون