مراد از «من کل امر»، در آیۀ شریفۀ:«تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ» چیست؟ | کتابخانه مجازی الفبا

مراد از «من کل امر»، در آیۀ شریفۀ:«تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ» چیست؟

مرحوم علامۀ طباطبایی(ره) در تفسیر این فقره می فرمایند:

كلمه«تنزل» در اصل تتنزل بوده، و ظاهرا مراد از روح آن روحى است كه از عالم امر است و خداى تعالى در باره‏اش فرموده:« قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي»[1]، و اذن در هر چيز به معناى رخصت دادن در آن است، و يا به عبارت ديگر اعلام اين معنا است كه مانعى از اين كار نيست.

و كلمه «من» در جمله «مِنْ كُلِّ أَمْرٍ» به گفته بعضى[2] از مفسرين به معناى باء است.

بعضى[3] ديگر گفته‏اند: به معناى خودش است، يعنى ابتداى غايت، ولى سببيت را هم مى‏رساند، و آيه را چنين معنا مى‏دهد:« ملائكه و روح در آن شب به اذن پروردگارشان و به سبب هر امرى الهى نازل مى‏شوند».

بعضى[4] ديگر گفته‏اند: باء براى تعليل به غايت است، و معنايش اين است:«ملائكه و روح در آن شب به اذن پروردگارشان نازل مى‏شوند، بخاطر اينكه هر امرى را تدبير كنند».

ليكن حق مطلب اين است كه: مراد از امر، اگر آن امر الهى باشد كه آيه«إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ»[5] تفسيرش كرده، حرف«من» براى ابتدا خواهد بود، و در عين حال سببيت را هم مى‏رساند، و به آيه چنين معنا مى‏دهد:« ملائكه و روح در شب قدر به اذن پروردگارشان نازل مى‏شوند، در حالى كه نزولشان را ابتدا مى‏كنند و هر امر الهى را صادر مى‏نمايند».

و اگر منظور از امر مذكور هر امر كونى و حادثه‏اى باشد كه بايد واقع گردد، در اين صورت حرف«من»به معناى لام تعليل خواهد بود، و آيه را چنين معنا مى‏دهد: ملائكه و روح در آن شب به اذن پروردگارشان نازل مى‏شوند بخاطر تدبير امرى از امور عالم.[6]

موسسه آموزشی پژوهشی مذاهب اسلامی