چرانباید درخواست‌های خودمان را مستقیماً از خدا بخواهیم بلکه باید به امامان(ع) متوسل شویم؟ | کتابخانه مجازی الفبا

چرانبايد درخواست‌هاي خودمان را مستقيماً از خدا بخواهيم بلكه بايد به امامان(ع) متوسل شويم؟

وقتي اين ها واسطه فيض شدند و در واقع ارتباط با مبدأ عالم شد و ائمه مجراي فيض شدند ابداً ارتباط انسان با خدا قطع نمي‌گردد از امام باقر ـ عليه‌السّلام ـ نقل شده كه فرموده‌اند: «نحن وجه الله» و در دعاي ندبه وارد شده «اين وجه الله الذي يتوجه اليه الاولياء؟ اين السبب المتصل بين اهل الارض و المساء» در زيارت جامعه كبيره دارد «و المثل الاعلي»[1] هنگامي كه امام زمان-ع- مظهر اسماء الهي شدند و جلوه‌هاي حضرت حق توسل به اين موجودات عرشي نه تنها ارتباط انسان را با خدا قطع نمي‌كند بلكه باعث استحكام و انسجام مي‌گردد.
امّا ثمره توسل به چه كسي برمي‌گردد؟ روشن است به متوسل‌شونده نه به امام معصوم امّا چرا خداوند ما را وادار كرده از طريق ائمه حاجات خود را از خداوند بخواهيم احتمال دارد براي الگوگيري باشد و سعي كنيم خودمان را شبيه آن ذوات مقدسه نمائيم و در مسير آن ها حركت كنيم و ممكن است از اين راه ما را وادار نمايد به شناختن معصومين ـ عليهم‌السلام ـ و مراجعه به ائمه-عليهم السلام- و ممكن است از اين راه همراه قرآن و هم‌سان بودن امامان با قرآن را تفهيم نمايد تا سعي كنيم از اين ها جداً نشويم و امكان دارد همه اين امور باشد.
توسل و وسيله در اصل به معني تقرب جستن و يا چيزي كه باعث تقرب به ديگري از روي علاقه و رغبت مي‌شود, مي‌باشد. بنابراين وسيله معني بسيار وسيعي دارد هر كاري و هر چيزي را كه باعث نزديك شدن به پيشگاه مقدس پروردگار مي‌شود شامل مي‌گردد كه مهم ترين آن ها ايمان به خدا و پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ و جهاد و عبادات هم چون نماز و زكات و روزه و زيارت خانه خدا ـ و شفاعت پيامبران و امامان و بندگان صالح خدا مي‌باشد و همه در مفهوم توسل داخل است. توسل وسيله قرار دادن مقام انسان صالحي در پيشگاه خدا و طلب چيزي از خداوند به خاطر او است.[2]
استاد شهيد مطهري مي‌فرمايند: توسل بايد به كسي و از كسي باشد از اولياء خدا كه خداوند او را وسيله قرار داده. بطور كلي توسل به وسائل و سبب و اسباب با توجه به اين‌كه خدا سبب را آفريده و او را سبب قرار داده و از ما خواسته از اين وسائل استفاده نمائيم به هيچ وجه مانعي ندارد و عين توحيد است.[3]
و امّا دعاها به چند دسته تقسيم مي‌شود:
1. دعاهائي كه بدون واسطه چيزي از خداوند متعال مي‌خواهيم.
2. دعاهائي كه يكي يا چند نفر از آبرومندان نظام هستي را واسطه قرار مي‌دهيم تا زودتر نظر خداوند را جلب نمائيم.
3. خداوند را به خودش يا اسماء و صفاتش قسم مي‌دهيم.
امام قسم اول كه در اكثر دعاهاي وارده از معصومين اين‌گونه است مثل اين فراز از دعا كميل كه دارد. بار خدايا بيامرز گناهاني كه بدرند پرده‌ها را، بار خدايا بيامرز برايم گناهاني كه فرو بارند بدبختي‌ها را و… و در دعاي شريف ابو حمزه ثمالي دارد خدايا بمن بده بينائي در دين خودت، و فهم در حكمت، خرده‌بيني در دانشت.
و اما در قسم سوم در دعاهاي زيادي آمده که خدايا (أَتوسل اليك با حب اسمائك)[4] يا (فاني بك اليك اتوسل)...[5]
امّا قسم دوم كه ائمه-علیه السلام- را واسطه قرار بدهيم خداوند متعال در قرآن مجيد دستور مي‌دهد به آوردن وسيله‌اي كساني كه ايمان آورده‌ايد پرهيزگاري پيشه كنيد و وسيله‌اي براي تقرب به خدا انتخاب نمائيد.[6]
از معصومين و آبروداران نظام هستي رسيده است كه آنان وسيله تقرب به خداوند منان هستند (هم الوسيلة الي الله)[7] و ده ها مورد.
سهوردي شافعي مي‌گويد استغاثه و تشفع از بزرگان دين و قسم دادن خداوند به حق آن ها سيره انبياء و مرسلين بوده است حالا قبل از تولدشان يا بعد از آن.[8]
علاوه هم‌چنان كه استفغفار و توبه خود انسان مجرم, وسيله كسب رحمت و مغفرت پروردگار غفار است هم‌چنين رفتن به سوي رسول خدا و ائمه_عليهم السلام- و متوسل شدن به آن ذوات مقدسه نيز وسيله اي براي جلب رحمت و عنايت حضرت حق مي‌باشد.
و باز توسل يك امر عقلائي است: گناهكار و خاطي وقتي ديد استاد يا پدر و سيد به او توجه نمي‌كند و از او بخاطر تمرد و گناهان زياد و مشي برخلاف رضايت او ناراضي است در اين موارد به وسيله شخصي كه مورد احترام پدر و مولي مي ‌باشد به آن ها تقرب مي‌جويد و مولي هرگز او را رد نمي‌كند. و ما هم بخاطر تمرد و گناهان زياد انبياء و ائمه-عليهم السلام- را كه آبروداران نظام هستي مي‌باشند شفيع و واسطه قرار مي‌دهيم و به اين بزرگان توسل مي‌جوئيم تا ما را دوباره فيض حضور بدهد و گناهان را عفو نمايد.[9]
چنان كه در روايتي آمده است (همانا روز قيامت پيامبر اكرم دامن كبريائي حضرت حق را مي‌گيرد و ائمه-عليهم السلام- دست توسل به پيامبر گرامي اسلام مي‌زنند و شيعيان تمسك به ائمه ـ عليهم السّلام ـ مي‌نمايند و مراد از اين توسلات گاهي براي بخشيده شدن گناهان است و در عده‌اي براي توفيق در پيمودن راه تكامل مي‌باشد و گروه سوم براي اخذ كردن راه دين و مشي در جادة مستقيم صورت مي‌گيرد.)[10]
آيت‌الله مكارم مي‌فرمايند: امام و پيامبر همانند قلب در جامعه بشري هستند مي‌دانيم هنگامي كه قلب مي‌تپد خون به تمام عروق مي‌فرستد وتمام سلول‌ها را تغذيه مي‌نمايد و از آنجا كه امام معصوم يك انسان كامل و پيشرو و قافله انسانيت سبب نزول فيض الهي مي‌گردد و هر فرد به مقدار ارتباطش با پيامبر و امام از فيض بهره مي‌گيرد.[11]

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم (اندیشه قم)