معجزه هائی مانند معلوم شدن نام امامی بر روی آتش یا آمدن بوی عطر در مجلس عزاداری اهل بیت چقدر واقعیت داشته و آیا اعتقاد به این ها لازم است؟ | کتابخانه مجازی الفبا

معجزه هائي مانند معلوم شدن نام امامي بر روي آتش يا آمدن بوي عطر در مجلس عزاداري اهل بيت چقدر واقعيت داشته و آيا اعتقاد به اين ها لازم است؟

دربارة معجزات و صحت و سقم برخي نقل قول‌ها توجه به چند نکته بسيار راه گشا است؟
1. معجزه چيست؟ معجزه امري است خارق‌العاده كه از پيامبران صادر مي‌شود و هميشه با ادعاي نبوت و نيز مبارزه‌طلبي، همراه است و لذا قابل آموزش و يادگيري نيست و كسي توان مقابله با آن را ندارد. و اگر اين امور خارق‌العاده از شخصي غير از انبياء مشاهده شود، كرامت ناميده مي‌شود كه البته ديگر همراه ادعاي نبوت نيست.[1] همانند حضور طعام بهشتي نزد حضرت مريم(س) و حاضر كردن تخت ملكه سباء در يك چشم به هم زدن توسط يكي از ياران حضرت سليمان پيامبر ـ عليه السّلام ـ كه در قرآن كريم به آن‌ها اشاره شده است.[2] لذا بهتر است آنچه را كه از ائمة هدي و ديگر اولياء الهي مشاهده مي‌شود، كرامت بناميم.
ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ مصاديق انسان كامل و خليفه خدا بر روي زمين مي‌باشند و مهم‌ترين كرامت آنان، معارف بلندي است كه از جانب خداوند متعال آمده و به ياران خود آموخته‌اند و كسي را جز آنان، ياراي بيان چنين مطالبي نيست.
3. عقايد و باورهاي ديني، در طول تاريخ بشر، دچار آفت‌هاي متعددي بوده‌اند كه يكي از اين آفات، خرافه‌گرايي و آميختن باورهاي متعالي ديني با سخناني سست و بي‌پايه است كه غالباً از طرف دشمنان دين ساخته شده و از سوي ناآگاهان و مردم عادي كه اطلاعات متقني از دين ندارند مورد پذيرش واقع مي‌شوند و لذا يكي از محورهاي اساسي آموزه‌هاي تمامي انبياء و ائمه هدي ـ عليه السّلام ـ خرافه‌زدايي و خلوص بخشيدن به معارف ديني است.
4. عقايد ديني دو دسته‌اند، يكي اصول عقايد و باورهاي پايه در توحيد و نبوت و... اعتقاد به آن‌ها لازم و واجب است و هر كسي بايد در مورد آن‌ها تحقيق و مطالعه كند ولي دستة ديگري هستند كه اعتقاد به آن‌ها واجب نيست و اگر هم كسي آن‌ها را نداند، اشكالي در تدين او نيست مانند جزئيات جهان آخرت و طبقات بهشت و جهنم و انواع و اقسام ملائكه... در ميان معجزات نيز اين كه چه چيزي معجزه است و يا چه چيزي معجزه نيست جزء عقايد اصلي نمي‌باشد و لذا اگر كسي اموري مانند؛ نوشته شدن نام امامان بر روي آتش و امثال آن را قبول نداشته باشد ولي به اصل وجود معجزه ايمان داشته باشد، ايرادي بر او وارد نيست.
پس براي دوري از خرافات و پايين نياورن مقام بلند ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ كه واسطة فيض الهي هستند، بايد از پذيرش و نيز نقل كردن داستان‌هايي كه بيش‌تر در ميان گفته‌هاي افراد بي‌اطلاع يافت مي‌شود، دقت بيشتري كرد. و لازم است كه در مورد عقايد ديني و معجزات و كرامات، تحقيق نكرده و مطالعه نكرده و بدون اطمينان سخني را نقل نكنيم و چه بسا ممكن است گفتن برخي از اين حكاياتي كه به نام معجزه رايج مي‌باشند، موجب وهن و سستي باورهاي ما نيز باشند به علاوه ما براي تحكيم و ترويج عقايد خود و مذهب شيعه، نيازي به اين حكايات نه چندان استوار نداريم و كتب معتبر ما نيز مملو از كرامات اهل‌بيت ـ عليهم السّلام ـ مي‌باشد كه همة آن‌ها نشان از علو درجه و عظمت شأن ايشان دارند.

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم (اندیشه قم)