چرا امامان ـ علیهم السلام ـ با آن همه علم و دانش کتابی برای نسلهای بعدی با تمام علوم ننوشتند. مثلا چرا از فیزیک هسته‌ای کتابی از امامان ـ علیهم السلام ـ وجود ندارد؟ | کتابخانه مجازی الفبا

چرا امامان ـ عليهم السلام ـ با آن همه علم و دانش كتابي براي نسلهاي بعدي با تمام علوم ننوشتند. مثلا چرا از فيزيك هسته‌اي كتابي از امامان ـ عليهم السلام ـ وجود ندارد؟

در يافتن پاسخ مناسب بر اين گونه سئوالات توجه به بعضي از مسائل ضروري است به گونه اي که غفلت از آن ها انسان را با انبوهي از مسائل مبهم و ظاهرا شبهه برانگيز مواجه مي سازد: الف: ترديدی نيست كه ائمه طاهرين منشا و منبع همه علوم بوده اند كه اگر چنان چه مي خواستند و اهلي براي آن مي يافتند از انتقال آن علوم دريغ نمي ورزيدند چنان چه اميرالمومنين ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «اي مردم بپرسيد از من پيش از آن كه مرا نيابيد. به درستي كه نزد من است علم اولين و آخرين»[1]و يا مي فرمود: «اي مردم بپرسيد از من پيش از آن كه مرا نيابيد كه من به راه هاي آسمان داناترم از راه هاي زمين»[2]و يا مي فرمود: «… در سينه من علومي انباشته است كه اگر براي آن اهلي مي يافتم به او تعليم مي كردم»[3]و ده ها حديث ديگري كه بر جامعيت ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ در علوم و معارف دارند.
ب: وظيفه اصلي انبياء و ائمه طاهرين هدايت بشر به سوي خدا و تربيت و تزكيه انسان ها و تبليغ احكام ديني بوده است و لذا قرآن كه به عنوان يك قانون و دستور‌العمل زنده براي هميشه تاريخ است در آيات متعددي به آن اشاره و يا تصريح دارد: «اين كتابي است بدون هيچ ترديد هدايت براي پرهيزگاران ـ آنان كه به غيب ايمان مي آورند و نماز به پا مي دارند و از آن چه روزي به آن ها داديم (در راه خدا) انفاق مي كنند ـ آنان كه ايمان مي آورند به آن چه كه بر تو (پيامبر) نازل كرديم و نيز به آن چه كه (بر پيامبران) قبل از تو نازل كرديم ـ آن ها هدايت يافته گانند و آن ها رستگارانند»[4]و در جاي ديگر به صورت حكايت از زبان حضرت ابراهيم ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «خدايا در ميان آنان رسولي از خودتان مبعوث فرما تا آيات تو را بر آن ها بخواند و كتاب و حكمت به آن ها تعليم نمايد و آن ها را تربيت و تزكيه نمايد»[5]بنابراين با اين كه ائمه طاهرين مخزن و گنجينه علوم هستند و اگر می خواستند مي توانستند در صورت وجود شرايط به مردم منتقل نمايند ولي وظيفه اساسي و اصلي آن بزرگواران كه از طرف خداوند به آن ها واگذار گرديده هدايت و ارشاد انسان ها و تبليغ احكام دين مي باشدج: خيلي از مسائل و علوم هستند كه بشر مي تواند با عقل و انديشه و تفكري كه خدا به آن ها فطرتا عطا فرموده است و با تجربه و به حسب نيازهاي زندگي مادي و بر اساس گذشت زمان به تدريج, به آن دست پيدا كند و نياز خاصي و ضرورتي به تعليم و تدوين كتاب و آثار كتبي از طرف پيامبران و امامان ـ عليهم السلام ـ ندارد.
بنابراين با توجه به آن چه توضيح داده شد به خوبي معلوم مي شود كه چرا در خيلي از مسائل و علوم غير ديني خصوصا علوم رايج روز و مورد سوال آثار مدوني از ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ در دست نداريم با اين كه همان گونه كه گفته شد ائمه منبع و گنجينه علوم اند, زيرا اولا وظيفه و رسالت اساسي و اصلي آن بزرگواران رهبري و هدايت مردم به سوي خدا و تبليغ دين بوده و رسالت خاصي در انتقال و تعليم علوم ديگر نداشته اند ولو همه دانش ها را دارا بوده و اگر چنان چه هم شرايط اجتماعي و زماني فراهم بود و نيازي به آن علوم وجود مي داشت قطعا از تعليم و انتقال آن دريغ نمي ورزيدند چنان چه مشاهده مي كنيم كه روايات زيادي در طب و بهداشت از آن بزرگوران وجود دارد و بر حسب نياز و رجوع افراد بعضي از دستورات طبي و بهداشتي را داده اند.
و ثانيا خيلي از مسائل كشف علوم را كه بشر خود قادر به به دست آوردن آن است و بر اساس نياز در اثر تجربه و گذشت زمان به تدريج مي تواند آن را به دست بياورد به خود او واگذار نموده اند. البته اين هيچ گاه به معناي بي توجهي اولياء دين به امور مادي و مسائل معيشتي انسان ها نمي باشد زيرا احكام و مسائل ديني كه توسط ائمه اطهار در قالب يك مجموعه غني به عنوان دستورالعمل هاي زندگي به مردم ابلاغ گرديده شامل تمام مسائل لازم و ضروري در امور دنيا و آخرت آن ها است به طوري كه اگر مردم درست به آن عمل نمايند هيچ گونه مشكلي در هيچ بعد از زندگي پيش نخواهد آمد.

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم (اندیشه قم)