هنگام تعلق روح به جنین با توجه به اتصالی که بین جنین و مادر وجود دارد چگونه دو روح در یک بدن اجتماع نموده است؟ | کتابخانه مجازی الفبا

جنین انسان به واسطه جفت به مادر خود وصل می باشد و هم زمان پس از حلول روح در جنین در یک بدن شاهد دو روح هستیم، یکی روح مادر و دیگری روح جنین. حال که جنین انسان به بدن مادر خود متصل می باشد، چگونه دو روح در یک بدن اجتماع نموده است؟

وقتی جنین به مرحله ای رسید که همه اعضای او به عنوان یک انسان مستقل تکمیل شد، عقل و شعور و روح در او حادث می شود، در این زمان در واقع مادر و جنین دو جسم مستقل هستند؛ جسم اولی یعنی جنین در دل جسم دوم یعنی مادر قرار گرفته که میزبان جنین و منشأ تغذیه او است. بنابراین، بعد از تکمیل شدن جسم جنین اتصالی که بین جنین و مادر وجود دارد باعث نمی شود که آن دو را جسمی واحد تصور کنیم تا شبهه حلول دو روح در یک جسم مطرح شود. برای توضیح بیشتر به پاسخ تفصیلی مراجعه کنید.

مراتب و مراحل تعلق روح به جنین



وقتی سخن از روح یا نفس انسان است، باید دقیقاً مشخص شود که کدام مرتبه از روح مورد نظر ما است. روح نباتی، روح حیوانی، روح قدسی و روح الاهی مراتبی از روح هستند که در روایات و معارف دینی به آنها اشاره شده است. [1] هریک از این مراتب روح دارای خواص ویژه ای بوده و به تدریج به فعلیت می رسند. می دانیم که روح قدسی یا نفس ناطقه، وجودی مجرد و برتر از زمان و مکان است و روح الاهی هم روحی واحد است که بر همه چیز احاطه دارد، بنابراین تعلق آنها به یک انسان از باب تعلق دو چیز محسوس نیست، بلکه نوعی تجلی محسوب می شود. ولی روح نباتی و حیوانی با جسم انسان همراهی دارد و از تجرد زمانی و مکانی برخوردار نیست.



در برخی روایات این مراتب روح از یک نگاه دیگری مطرح شده و به پنج مرتبه تقسیم شده [2] که می توان آن را به نوعی بر تقسیم قبلی منطبق کرد. این مراتب عبارت اند از:



1. روح البدن



2. روح القوه



3. روح الشهوه



4. روح الایمان



5. روح القدس



بر اساس روایات، بالاترین مقام برای یک انسان مقامی است که در آن از تمامی این پنج روح برخوردار باشد، ولی انسان های پایین تر یا به کلی از مراتب بالای روح بهره ای ندارند یا به طور موقت و عاریه از آن بهره برده اند. البته این مراتب از روح هرچند در ذات هر انسانی وجود دارد، ولی بسته به اختیار و میزان کمال علمی و عملی فرد متجلی می شوند. همچنان که در روایات اشاره شده است که مؤمن مادامی که روح الایمان در وجود او متجلی است، گناه نمی کند. [3] و هرگاه گناه می کند این روح از او رخت بربسته و در صورت توبه دوباره آشکار می شود و اگر گناه خود را جبران نکند چه بسا فرد به کلی از روح الایمان ساقط خواهد شد، ولی در مورد مؤمنان کامل، روح الایمان جنبه عاریه ای نداشته و تبدیل به امری ذاتی شده است. از همین روی در ادعیه سفارش شده است که از خداوند بخواهیم تا ما را از کسانی که ایمانشان عاریه است قرار ندهد. [4]



غرض اصلی از مطرح نمودن این بحث این است که: اولاً: روح مراتبی دارد، ثانیاً: در مراتب بالاتر نحوه تعلق روح به بدن قابل مقایسه با روند پیدایش یا تعلق مراتب پایین تر روح نیست.



حال در مورد مراحل پیدایش یا تعلق روح به جنین می گوییم: جنین بعد از حصول شرایط لازم، نخست از روح نباتی برخوردار شده و دارای نوعی حیات نباتی است، هرچند اصطلاح روح در این جا کمتر به کار می رود. و منظور از روح در این جا صرفاً مرتبه ای از حیات است. بعد از تکامل و رشد بیشتر، جنین به مرحله ای می رسد که روح بالاتری به او تعلق می گیرد (یا در او حادث می شود) و همزمان دارای عقل و شعور انسانی می شود و بعد از تولد مراتب برتر روح نیز ممکن است به فعلیت برسد؛ چرا که اقتضای ذاتی آن وجود دارد، ولی این بستگی به کمال اختیاری خود فرد خواهد داشت.



عدم تعلق دو روح به یک جسم



با توجه به مطالب پیشین دقت در نحوه همراهی و انضمام جسم جنین به مادر نشان می دهد که وقتی جنین به مرحله ای رسید که همه اعضای او به عنوان یک انسان مستقل تکمیل شد، عقل و شعور و روح در او حادث می شود، یا به او تعلق می گیرد.



در این زمان در واقع مادر و جنین دو جسم مستقل هستند؛ جسم اولی یعنی جنین در دل جسم دوم یعنی مادر قرار گرفته که میزبان جنین و منشأ تغذیه او است. به این ترتیب از وقتی که بدن جنین تکمیل شده و روح به آن تعلق گرفت به استقلال وجودی رسیده است، هرچند که جسم مادر محل پرورش و کمال او است و برای تغذیه جنین با او اتصال دارد.



بنایراین تعلق روح به جنین به معنای اجتماع دو روح در یک بدن نیست، بلکه به معنای تعلق روح به بدنی است که در درون بدنی دیگر به طور موقت در حال رشد و نمو است و بعد از مدتی از جنبه بیرونی هم از آن جدا خواهد شد. این همراهی به معنای قرابت نزدیک دو روح به تبع نزدیکی جسمانی است، نه تعلق دو روح به یک جسم؛ از همین روی شاهد رابطه روحی خاصی بین مادر و فرزند هستیم که حاصل قرابت جسمانی بین آنها است. [5]



بنابراین، بعد از تکمیل شدن جسم جنین و تعلق روح به او، اتصالی که بین جنین و مادر وجود دارد باعث نمی شود که آن دو را جسمی واحد تصور کنیم تا شبهه حلول دو روح در یک جسم مطرح شود و جنینی که دارای روح است قبل از تولد هم موجودی مستقل بوده و صرفاً از مادر تغذیه می کند و به ناچار با مادر اتصال دارد، ضمن این که درون جسم مادر از شرایط لازم برای حیات و رشد برخوردار است

اسلام کوئست نت