مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

قرون جدید دربردارنده نوع نگرش و انتخاب روش و تلاش های علمی و فلسفی دانشمندان و فیلسوفان و علمای علوم اجتماعی است که در پنج قرن اخیر صورت گرفته و از انباشته شدن آنها، نوعی معرفت در خصوص پدیده ها به وجود آمده است. از آنجا که وقوف بر ساختار و عناصر تشکیل دهنده این معرفت که در علوم اجتماعی و انسانی متجلی گردیده است، ضروری مطالعات معرفت شناسانه برای ادراک هرچه صحیح تر علوم مختلف و از جمله علم اقتصاد است، شناخت برخی مولفه های این معرفت شناختی، از قبیل ریاضی و مکانیکی دیدن جهان، تجربه گرایی، عقلانیت، علم گرایی، اومانیسم، قانون گرایی، آزادی، لذت گرایی و دنیاگرایی، در این مقاله جست و جو شده و با معرفی مهم ترین محورهای فکری و تحول آفرین مطروحه، در قرون هفدهم و هجدهم که عصر روشنگری نامیده شده، تلاش شده است تا حضور این مولفه ها در نگرش و آرا اقتصاددانان مکتب کلاسیک تبیین شود. مقاله بر آن است که نگاه، روش، جهان بینی، واقع گرایی و سیاست گذاری های اقتصاددانان کلاسیک برای حل مسائل اقتصادی محیطی که در آن زندگی می کردند، تا حدود بسیاری وام دار مولفه های معرفت شناختی عصر روشنگری است؛ مقوله ای که لحاظ آن برای جامعه علمی اقتصادی کشور ما اهمیت بسیاری دارد.

جنبش فمینیستی غرب در اعتراض به فرهنگ مردسالارانه دوره روشنگری شکل گرفت. نگارنده مقاله حاضر با توجه به مستندات علمی معتقد است باورهای مردسالارانه مدرنیته تحت تاثیر اسطوره پردازی های یونان باستان بوده است، زیرا نظریه پردازی های دوره روشنگری مسبوق به رنسانس اروپاست و شعار رنسانس بازگشت به عصر طلایی یونان باستان بوده است. بر این اساس، رویکرد مردسالارانه اسطوره پردازان یونانی، یعنی هومر و هزیود در نظریه های فلسفی اجتماعی دوره روشنگری تاثیر گذاشت و درنتیجه، زنان را موجوداتی فرعی و تبعی معرفی کرد که حضورشان منحصر به حوزه خصوصی است و از حضور در عرصه های عمومی و اجتماعی محروم اند.