مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

گناه آدم و حوا یکی از آموزه های بنیادین در مسیحیت است که اصطلاحاً «گناه نخستین» نامیده می شود. آموزه ی گناه نخستین، نقشی کلیدی در الهیات مسیحی داشته و دلمشغولی بسیاری از اندیشوران مسیحی در درازای تاریخ مسیحیت بوده است. گفتگوها و مشاجره های الهیدانان مسیحی در خصوص گناه نخستین، به ویژه در دوره های نخستین مسیحیت، به برگرفتن موضعی رسمی از سوی کلیسا در این خصوص شد. در متون مقدس مسلمانان و به ویژه قرآن کریم نیز ذیل آیه هایی چند، به نافرمانی و گناه آدم و حوا پرداخته شده است و اندیشوران و مفسران بسیاری به گفتگو درباره ی گناه آدم و حوا در قرآن پرداخته اند. به رغم توافق فراگیری که میان مسیحیان و مسلمانان در باب لغزش آدم و حوا وجود دارد، در چند و چون آن، میان آنان اختلاف نظرهای جدی وجود دارد. در نوشتار پیش رو کوشیده ایم با برگرفتن رویکردی مقایسه ای که عمدتاً مبتنی بر متون مقدس مسیحیان و مسلمانان است، موارد همسازی و ناهمسازی میان اسلام و مسیحیت در باب گناه آدم و حوا به تصویر کشیده شود.

هدف پژوهش شناساندن حضرت مریم از دیدگاه اسلام و مسیحیت است پژوهش شامل سیمای مریم از دیدگاه اسلام : مباحث مریم پیش و پس از نزول جبرئیل ، سیمای وی در قرآن و ادبیات ، سیمای مریم از دیدگاه مسیحیت : مریم در کتاب مقدس ، مریم و رمز مسیحائی ، ویژگیهای یگانه مریم ، مریم و رمز کلیسا، سیمای مریم در ادبیات اروپای مسیحی است .

این رساله دو بخش دارد که بخش نخست آن، مسیح شناسی در روایات را طی هشت فصل بررسیده است. مریم و معبد اورشلیم، بشارت آمدن عیسی و ذهنیتهای مردم، تولد و زندگی عیسی، مسائل اخلاقی عیسی، ادعاهای عیسی و برخورد یهودیان و احبار، عروج عیسی، حواریون، مواعظ، کلمات و تعلیمات عیسی عناوین این فصلها است. بخش دوم مسیحیت در روایات را در سه فصل: تعریف مسیحیت، اعتقادات مسیحی و شخصیت پولس شرح داده است

در این تحقیق حضرت مریم(ع) به صورت مقایسه ای میان انجیل و قرآن کریم بررسی شده و مباحث آن در هفت فصل با این عناوین آمده است: فلسطین، زادگاه مریم؛ تولد مریم؛ کفالت مریم؛ مقام تحدیث و اصطفای مریم؛ بارداری مریم؛ تولد عیسی(ع) و دوران مادری؛ الوهیت مریم.

مسئله گناه اولیه پس از پولس رسول، نخستین بار به وسیله قدیس آگوستین مورد بحث و بررسی کلامی قرار گرفت. به نظر او، انسان به دلیل گناه اولیه آدم و حوا گناهکار است و تنها لطف و عنایت الهی است که انسان را به سوی خیر هدایت می کند. این مقاله با روش نظری و مطالعه تورات و انجیل درصدد تبیین دقیق این نظریه و بررسی آن با توجه به دیدگاه های برخی متکلمان و فیلسوفان است. این تحقیق نشان می دهد با اینکه در عهد قدیم و جدید، اثری از تعلیم آموزه گناه نخستین وجود ندارد، با این حال امروزه، بسیاری از فرقه های مسیحی در خصوص فراگیر بودن گناه آدم اتفاق نظر دارند. از نگاه آنان، نه تنها پیامبران الهی در گناه اصلی شریک هستند، بلکه تمامی کودکان نیز از بدو تولد گناهکار به دنیا می آیند. پولس رسول و دیگران از نظریه پردازان آن هستند. درحالی که علّامه طباطبائی و دیگران از منتقدان جدی این آموزه می باشند.

فلسفه به عنوان راه حیات در قرن 6 ق.م به وسیلة یونانیان کشف شد و سپس به مدد ایشان تکامل یافت و به تفسیرهای بسیار متوازن و هماهنگی دربارة انسان و جهان دست یافت. مسلمین چنانکه بحث در مبدأ وجود و تحقیق در احوال اعیان موجودات را با توجه به آثار عقلانی یونانی شروع کردند. نام این علم و این مبحث یعنی فلسفه را هم از یونانیان گرفتند، لیکن در عین حال آن را به نام حکمت خوانده اند، با این تفاوت که حکمت معنی عام تری از فلسفه دارد و مفهوم علم را به نحو اعم نیز شامل است. فیلسوف در تمدن اسلامی، کسی را می گفتند که با حکمت یونانی، خاصه منطبقیّات و طبیعیّات و الهیات و خلقیات سرو کار و مخصوصاً با روش ارسطو و آثار او آشنایی داشته باشد. اگر از دور به فلسفه بنگریم. می بینیم که فلسفه همة روش های شناخت جهان و دریافت مقام انسان را در برمی گیرد. انتقال فلسفة یونانی به مسلمین در قرن نهم، اولین مورد اشاعة فلسفة یونانی در خارج از یونان نبود ولی با موارد پیشین فرق داشت. زیرا در قرن پس از یوستی نیانوس همراه با ظهور اسلام، فلسفة یونانی برای مقابله با انتقادات و حملات مسیحیان و مانویان ناگزیر از تغییراتی شده بود. توجه به نفوذ فلسفه یونانی در دنیای یهود و مسیحیان و مانویان ناگزیر از تغییراتی شده بود. توجه به نفوذ فلسفة یونانی در دنیای یهود و مسیحیان به چگونگی انتقال آن به مسلمین کمک می کند. مسلمین عرب زبان عده ای از آثار یونانی یا سریانی را که در مدارس یونان تدریس می شدند مطالعه و ترجمه کردند. از این رو، تعدادی از متون یونانی که در اعصار عظمت بیزانس مطلوب نیفتادند، صرفاً به وسیلة مسلمین حفظ شدند، اما آثاری که مورد اعتنای مدارس نو افلاطونی نبودند و رواج نگرفتند در ترجمه های عربی نیز راه نیافتند. نویسندگان یونانی که اعراب می شناختند، ارسطو و مفسران او بودند ما با ترجمه های مسلمین از این آثار به خوبی آشناییم و باید تصدیق کنیم که آنها استدلالات یونانیان را به درستی دریافته اند و سطح تفکر آنها با سطح تفکر حوزه های اخیر فلسفی یونان برابر بوده است.

در این پایان نامه وحی از دیدگاه اسلام و مسیحیت مورد بررسی قرار گرفته است. نخست وحی از دیدگاه اسلام، کاربردهای واژه وحی در قرآن، ماهیت وحی تشریعی پیامبران و نگرشهای گوناگون در تفسیر وحی مطرح شده است. سپس، وحی از دیدگاه مسیحیت، و مسیح شناسی از دیدگاههای مختلف بیان شده و در پایان پس از نتیجه گیری، قرابتها و تفاوتهای وحی در مسیحیت و اسلام مطرح شده است